N ASSI-RUBRIEK
RADIO BOLLAND
MOTORBOOT RACES IN MEERZICHT
(pervolg op pag. 4)
(Advertentie)
Wij beginnen deze tweede NASSI-rubriek met de
ontboezemingen van twee vrouwen, die bijna da
gelijks geconfronteerd worden met de misère van
onze spijtoptanten in Indonesië. De eerste geeft de
volgende bewogen bekentenis:
„Ik moet bekennen dat ik vrij onverschillig stond
t.o.v. „het-geval-van-die-spijtoptanten" (net als hon
derden van U er op het ogenblik nóg tegenover
staan, lezers en lezeressen!)
„Maar, net als bij mij, zouden Uw gedachten stante
pede veranderen bij het lezen van 2 of 3 uit de
honderden brieven van spijtoptanten die wij lazen.
Honderden brieven van/over onze om hulp
schreeuwende stamgenoten (INDO'S, net alsU,mijn
heer, net als U en uw kinderen, mevrouw) in In
donesië.
Deze brieven lopen over van ELLENDE
Ik zou U wat graag op het primitief NASSI-kan-
toortje inzage willen geven van de brief van de
fam. S. te B. die met 5 kinderen in één bovenka
mertje gedoemd zijn te slapen, koken, eten, was
sen, etc. Door „inkwartiering" van 40 Indonesische
studenten hebben de moeilijkheden zich nog méér
opgestapeld.
De kinderen zien de tuin slechts uit het raam van
hun bovenkamertje en hebben in het land van zon
neschijn gebrek aan zon zijn ondervoed en be
neden gewicht. Het oudste kind kon als het regen
de niet naar school omdat ze geen verschoning meer
had. De moeder die met haar 28 jaar in de bloei
van haar leven zou moeten zijn, is grijs en zenuw-
ziek.
Dan de brief van een spijtoptant, die naast haar
eigen moeilijkheden vertelt over onze mensen, die
bedelend haar huis voorbij trekken. Vele van deze
hebben „een dak boven hun hoofd" de bruggen,
welke tenminste bescherming bieden tegen stekende
zon of stromende regen. Zij vertelt van de bede
laar met blauwe ogen en blond haar in zijn (eens
zo keurig) KNIL-uniform, dat flardend om zijn
mager lijf gedragen wordt. Als zij hem naar ver
mogen voedsel en geld geeft is slechts „dank U
wat over zijn lippen komt en in zijn vertrekkend
figuur ontdekt ze brekende trots.
Dit zijn slechts 2 „gevallen-van-die-spijtoptanten
lezers en lezeressen.
Wat weten we van die duizenden die niet van zich
kunnen laten horen.
U heeft een oorlog meegemaakt verloren wat LI
beminde u was wanhopig en u heeft gevloekt
of uw handen gevouwen en gesméékt om uit
komst. Of weet U niet meer?
Nu U „binnen" bent, Uw dagelijks brood geniet,
een eigen veilige tempat bezit?
Herken toch deze wanhoopskreten van onze men
sen als Uwe eigen die U (Goddank) achter de rug
hebt. Wij kunnen niet genoeg daadwerkelijke steun
verlenen. U kent immers ons gironummer 8118
(Ln. v. Meerdervoort 1580 Den Haag). Wij kunnen
niet genoeg onze handen vouwen voor onze stamge
noten, onze arme, arme, bedelende, hongerende zie
ke en wanhopige SPIJToptanten.
De tweede vrouw lucht haar hart onder de titel
„Mogen wij vergeten?" en schrijft: „Mogen wij ver
geten al die Indo-Europeanen, die ons Nederlanders
in de bezettingsjaren geholpen hebben, die mensen,
die honderden vaak in bange uren tot steun zijn
geweest. B.v. de cipiers die vele Europese kop
stukken briefjes hebben gebracht van hun vrouwen
in de gevangenissen, die meegeholpen hebben met
het smokkelen van medicijnen en eten in de kam
pen. Waren dit niet allemaal Indo-Europeanen, die
buiten de kampen konden blijven omdat ze een don
kere huidskleur hadden, omdat ze een Indonesische
moeder hadden. Dan de jongens, die toentertijd
jongens waren van 15-25 jaar, die het vertikten om
voor de Jap te werken omdat ze veel te veel voel
den voor de Nederlanders om ze in wat dan ook af
te vallen en in dienst te gaan bij de Jap, al hadden
ze dan nog zoveel honger. Deze kinderen werden
opgepakt en in gevangenissen gestopt waar ze wer
den uitgehongerd en op zeer jeugdige leeftijd voor
de Nederlandse zaak omkwamen onder de meest el
lendige omstandigheden. Indo-Europese vrouwen
die als Indonesische verkleed honderden Europea
nen geholpen hebben aan eten en medicijnen. De
Ambonezen en Menadonezen, die nog in dienst wa
ren bij de Jappen als b.v. belastingambtenaren, die
menige peranakan-blanda die nog buiten het kamp
was hielpen om zijn grote belastingschuld aan de
Jsp op soepele manier af te doen. Alle Indo-Euro
peanen, die honderden families hebben geholpen
hun bezittingen te bewaren toen die opgesloten in
de kampen waren.
Alle Indo-Europeanen die jaren lang in dienst
zijn geweest bij grote maatschappijen en daar vele
baantjes hebben gehad die tot de bloei van vele
grote bedrijven hebben meegewerkt. Kleine luiden
maar, die er ook moesten zijn omdat ze juist zo
goed met de bevolking konden omgaan en hun taal
spraken. In de cultures de tuinemployé's, in de
fabrieken de mensen die vaak op zeer verantwoor
delijke posten stonden in de fabrieken s nachts
als de Europese baas sliep en er controle moest
zijn op belangrijk werk.
Vele van deze mensen zijn nu nog in Indonesië, om
dat ze hier in Holland geen binding hadden: alleen
hun Hollandse naam verraadt dat ze in het ver
leden een Hollandse vader hebben gehad en daar
om zijn het nu uitgestotenen geworden en kunnen
ze in het land, waar ze werden geboren, niet meer
leven.
Vele van deze mensen lijden nu honger en zijn vol
komen vergeten door die mensen waar ze eenmaal
zo tegenop hebben gezien en waarvoor ze zo hard
De 8e april 1960, werd er te „Meerzicht" aan het
Sentani-meer gelegen, motorboot-races gehouden.
De opbrengst hiervan zou worden bestemd voor de
Spijtoptanten.
Om 9 uur zou in feite worden begonnen, maar
doordat er een aanvaring plaats vond, werd het
wat later.
Meerzicht is in één van de vele inhammen van het
Sentani-meer gelegen. Zij ligt plm. 25 km. van Hol-
landia en plm 12 km van Airstrip-Sentani. Bij uit
stek geschikt voor dergelijke races en ook water
skiën waar ook veel aan gedaan wordt.
Er werden door plm. 12 boten meegedaan waaron
der hydroplanes, Utilities en run-abouts. De buiten
boord-motoren bestonden uit Evinrude s, Mercury s
en een Johnson. De p.k.'s varieeren van 30 tot en
met de 40.
De Blauwe Wimpel met erin geborduurd „S.H.W.
1960 Spijtoptanten", werd gewonnen door de heer
Gerlach, met zijn Hydroplane „Mirage" en 30 pk
Mercury-motor.
De rode wisseltrofee is uitgereikt aan de behendig
ste coureur, de heer Feitsema, met zijn Hydro
plane en 35 p.k. Evinrude.
De handicap-race werd gewonnen door de heer
Goldman, met zijn utility en 35 p.k. Evinrude. Dit
zijn drie van de zes gespeelde wedstrijden.
Stationsweg 143 - Tel. 11.50.86 - DEN HAAG
Het goede adres voor
Cowboy-
Krontjong- TOPPERS
Amerikaanse
Tevens hét adres voor RADIO en TELEVISIE
Het entree was 1.50 per persoon en men kon er
een programma krijgen voor 0.50. De animo was
niet zo bijzonder. Veel minder als men verwacht
had. Om 13 uur was dit bijzondere waterfeest
geëindigd.
Het bedrag dat opgehaald was, werd na aftrek van
alle onkosten op plm. ƒ400.— geraamd.
ADAM BOYD
hebben gewerkt in de goede jaren. Hebben niet
vele Nederlanders hun leven te danken aan Indo-
Europeanen?"
Tot zover deze vrouwelijke uit het hart komende
ontboezeming.
Het meest tragische is dat de kinderen zulke schul
deloze slachtoffers worden van de spijtoptanten
misère. Dit springt o.a. weer sterk naar voren uit
de volgende alinea's die wij aanhalen uit een visum-
aanvrage. Daarin schrijft de vader:
„Dat het uitzicht, bij een langer verblijf in Indone
sië zijn kinderen van Nederlands onderwijs ver
stoken te zien, hem des te meer heeft aangegrepen,
daar zijn oudste kind thans reeds in de zesde klas
se zit en dit jaar nog voortgezette studie van node
heeft: dat zijn dochter, thans 12 jaar oud, nu reeds
in het openbaar enige mate van overlast van de
zijde van de opgeschoten Indonesische mannelijke
jeugd moet ondervinden doch dat met het toenemen
harer leeftijd, deze overlast met een aan zekerheid
grenzende waarschijnlijkheid zal culmineren tot da
den van ongewenste aard;
dat overigens zijn kinderen, die op één na allen een
lichte huids- en haarkleur hebben, alsmede van
wege hun europees voorkomen, ondanks hun Indo
nesische nationaliteit door het overgrote deel der
Indonesische bevolking als Nederlandse kinderen
worden beschouwd en als zodanig zullen blijven
worden behandeld, hetgeen in verband met de mo
gelijk nog groter wordende geschillen tussen Indone
sië en Nederland in de naaste toekomst zou kunnen
leiden tot onaangename konsekwenties, waartegen
hij geheel machteloos zou komen te staan
Wanneer men deze navrante fragmenten leest van
het menselijk drama der spijtoptanten, dan vraagt
men zich af welke „ergere" dingen er nog moeten
gebeuren alvorens deze minister van Justitie die
toch van Christelijke huize is op royale wijze
de helpende hand uitstrekt naar onze in nood ver
kerende stamgenoten in Indonesië. En mochten die
ergere dingen onverhoopt toch gebeuren, dan is
het wellicht te laat durft deze regering die ver
antwoordelijkheid te dragen? Zo ergens dan is er
hier periculum in mora!
Intussen gaat Nassi voort met zijn werk t.b.v. de
spijtoptanten. Hoogtepunten van zijn activiteit wa
ren in de afgelopen weken de verspreiding in dui
zenden exemplaren van de lang verbeide brochure
en de persconferentie op 27 mei. In de brochure
doet het Nassi-comité een dringend beroep op het
Nederlandse volk om de hulp aan de spijtoptanten
te zien als een ereplicht, waaraan we ons niet kun
nen en mogen onttrekken. Tijdens de persconferen
tie zeide Prof. Lemaire, voorzitter van het Nassi-
comité: „De kern van de zaak is dat het probleem
der spijtoptanten niet benaderd moet worden van
een standpunt van medelijden; het uitgangspunt is
verhevener: het gaat hier om de morele plicht om
dit probleem op te lossen. Staatsrechtelijk is dit
niet te motiveren, doch dit kan wel vanuit het oog
punt van de staatsrechtelijke ethiek."
Tijdens de persconferentie deed via een geluids
band een sociaal werkster aan de hand van jaren
lange ervaring op Java een bewogen relaas van de
benarde omstandigheden, waaronder de spijtoptan
ten in Indonesië moeten leven. Op de aanwezige
journalisten zal dit ongetwijfeld indruk hebben ge
maakt.
In het kader der propaganda-uitbreiding wordt
thans gewerkt aan de oprichting van plaatselijke
Nassi-comités, waarbij wordt aangesloten op reeds
bestaande spontane acties in deze richting. In Gro
ningen kwam zo'n plaatselijk comité reeds tot
stand.
