inden
ALLA BAUD: Ma Maison en Bilic
le chant léger qu' un Oiseau-fée
Ma Maison en bilic
WILLEM BRANDT: Hart van Yade
Nog iets over Hawaiï
Hieronder laten wij een gedicht volgen uit de eer
ste bundel „Java en poëmes een kwart eeuw ge
leden in de Collection La Proue verschenen bijij
Albert Messein te Parijs. Van de dichteres Alla
Baud werd in ons blad reeds eerder een enkel vers
opgenomen, en, lezende in de twee bundels die
het toeval mij in handen speelde, spijt het mij, dat
de omvang van Tong-Tong nu eenmaal niet toe
laat dieper in te gaan op de betekenis van deze
dichteres, die haar ontroering over de schoonheid
van Java in zulke subtiele verzen heeft geuit. Wa
ren in het vooroorlogse Indië de Nederlandse dich
ters al bijzonder schaars, des te opmerkelijker
mag het worden genoemd, niet minder dan twee
omvangrijke bundels aan te treffen in de Franse
taal. In een Préface tot het eerste deel (Ma maison
en bilic La terre et le ciel Les Plantes) geeft
Marcel Chabot van de dichteres en haar verzen
de volgende karakteristiek:
Vos vers
Sur le bord de la nuit humaine,
Panthère au regard vert
Dansent, lutins, leur ronde alerte
A petits pas, petits gestes
Et, prestes,
Font claquer des écharpes de joie.
Et sous le ciel d'Ile-de-France
Nous creusons un peu de silence
Pour écouter le chant léger
Qu'un Oiseau-fée
Trille la-bas, la-bas
Sous les grands bambous de Java.
Laat ons ook onder deze Hollandse hemel even
stil en aandachtig luisteren naar de zachte zang van
deze fijnzinnige dichteres.
Ma maison est comme ma vieen bilic.
Des lattes fines, légères, s'entre-croisent;
Des lattes délicates, sans avenir, sans passé.
Ma maisón en bilic est comme mon coeur,
ajouré,
Pour que le soleil et le vent puissent le trans-
percer
De ses lueurs et de son souffle.
Ma maison en bilic est comme mon ame,
Entièrement aérée par lessouffle divin.
Ma maison en bilic est comme le souvenir
Elle ne dure pas.
Ma maison en bilic est comme la tendresse
Elle ne pèse pas.
Ma maison en bilic est comme ma pensée,
Ouverte jour et nuit a tout passant.
Ma maison en bilic est comme ma patrie:
11 faut la soigner.
Qui possède une maison en bilic, doit la sur-
veiller:
Le feu l'atteint, la pluie la transperce,
Les petites fourmis blanches et brunes se fau-
filent.
Ma maison en bilic ne dure pas
Elle est comme ma vie.
HEIN BUITENWEG
Dit is een prachtig bundeltje herdichtingen van
Chinese lyriek. Sommige gedichten dateren van
ruim 20 eeuwen her. Velen zijn van Li Tai Po, de
prins der Chinese dichters, die leefde van 705
762 na Chr. in een tijd, dat de glorie der Tang-
Keizers begon te tanen en de Zonen des Hemels
het genot en de romantiek boven de deugd stelden.
Zijn verzen zijn van zulk een superbe schoonheid,
dat zijn meesterschap onbetwistbaar is. Tot op de
dag van heden leeft hij voort in het Chinese volks
bewustzijn en terwijl de sinologen van vele landen
en hooggeleerde Chinese commentatoren nog steeds
bezig zijn met diepzinnig en spitsvondig zijn werk
te analyseren, zingen de boodschappenboys van
de warenhuizen van Hongkong en de bloemenver-
koopstertjes op de straten van Peking zijn on
sterfelijke liedjes. Deze poëzie is gebleken van
universele betekenis te zijn en geen beminnaar
van lyriek zal kunnen ontkomen aan haar be
koring.
De gedichten kunnen slechts naar hun volle waar
de uit Engelse, Franse en Duitse vertalingen worden
gerelayeerd door een waarachtig dichter. Dat is
gebeurd! G. L TICHELMAN
We zullen beginnen met de voor ieder volk vitalebehocften.
Het eten, dat hier verschillend is met wat wij in Indonesië gewend waren. De bami, hier saimin (niet
pak of mbok Saimin, maar sai-mien) heeft een andere smaak dan de bami van Pasar Senen.
Het woord is afkomstig van het land van de rij
zende zon evenals speelgoed, luxe artikelen en zelfs
autos zoals de Datsun en Prince Toyo. Na de
oorlog werd Dai Nippon hier sterk vertegenwoor
digd en nu vormt de Jap hier de meerderheid. Ver
schillende ingrediënten onmisbaar in de Indische
keuken zijn hier onbekend, o.a. trassi, daon salam,
laos en kentjoor. De saté babi of babi kiyoe (Fil-
lippijns) wordt hier opgediend zonder boemboe.
Ondanks de minder goede smaak dan de saté babi
Indonesië, zijn deze stokjes hier erg populair.
Voor de autochtonen is de poi de nationale voe
ding. Het wordt geserveerd als hoofdvoedsel en ge
nuttigd met vlees en visgerechten. Poi is een deeg
van fijn gemalen tales of kimpoel en verkrijgbaar
in plastic zakjes of blikjes.
Voor de toerist is een bezoek aan Hawaii zonder
poidinner niet af. Dat hoort er bij zoals bij de
Indianen het lurken aan de vredespijp, ook in oor
logstijd. De poi wordt hoog aangeprezen maar het
schijnt dat niet iedereen er evenveel waardering
voor heeft. Is de poi voor het inwendige van de
toerist, de lei (spreek uit lee-ie) een krans van
kembodja bloemen is om aan zijn uiterlijk luister
bij te zetten. Een symbool van gastvrijheid, on
danks de zeer hoge hotelkosten. 2540 per
dag.De kembodja in Indonesië alleen te vinden
op Indonesische kerkhoven, sieren hier de tuinen
evenals in de Britse kolonies.
De djagoeng wordt in de kleurigste en aantrekke
lijkste verpakkingen, geschikt voor de consumptie
verkocht, zelfs in eerste klasse winkels. Wat in het
ene land alleen goed genoeg is voor het vee is in
het andere land te vinden op de ontbijttafel.
Bepaalde soorten vis worden hier rauw gegeten
en de octopus, met zijn griezelige zuigarmen moet
een delicatesse zijn. Slangenvlees is op de passer
per pound verkrijgbaar.
De gastvrijheid is een van de veel geroemde goede
eigenschappen van dit eiland, maar voor wie ge
wend is aan de Indische gastvrijheid is deze een
tikje vrijer. Het woord democratie is hier een le
vend begrip. Op een party vallen rang en stand
weg. Hier is men doodgewoon mens. De gouverneur
gaat even gemoedelijk om met de koelie als met
de bankdirecteur.
Tijdens een van de vele parties werd de luitenant
gouverneur uitgenodigd door een kennis. Hij be
loofde te komen, mits er ikan. asin op tafel kwam.
Alles gaat hier eenvoudig toe. Voor elk probleem
vindt men een ongecompliceerde oplossing. Het
sterkst wordt dit wel gedemonstreerd in de simpele
oplossing- van het ingewikkelde verkeersprobleem.
Dit komt niet alleen door de eenvoudige, maar
voortreffelijke wijze van regelen, maar en misschien
meer nog door het respecteren van de medemens.
Het materiaal wordt niet boven de mens gesteld,
maar elk gewrocht van de mens wordt aan de indi
vidu ondergeschikt gemaakt,
Met milde hand heeft de natuur op dit eiland
ten gerieve van de mens gestrooid met mooie plek
jes en natuurschoon. Overal langs de kust zijn
mooie brokken natuur waar de vermoeide mens
zich kan ontspannen. Veel families gaan een dag
naar buiten compleet met baby en box, verge
zeld van een formidabele panggangan saté. Op het
veld in de weldadige koelte van een schaduwrijke
waroeboom wordt de dag doorgebracht in een zalig
nietsdoen, het kipassen van het arangvuur en het
kauwen van de soms taaie saté daargelaten. Het
luieren onder de tjemarabomen (die in dezelfde
taal als in Indonesië ruisen) voor een koele dronk
doet weldadig aan. Oude herinneringen borrelen
op uit de donkere diepten van het onderbewust
zijn en in gedachten zitten we weer op een van de
vele berghellingen van Java.
Hoe mooi het ergens anders op aarde is, toch
blijft het land onzer geboorte in onze herinnering
de mooiste plek. De mooiste, omdat het een stuk
van onszelf is C. F. SOEKIAS