inden ALLA BAUD: Ma Maison en Bilic le chant léger qu' un Oiseau-fée Ma Maison en bilic WILLEM BRANDT: Hart van Yade Nog iets over Hawaiï Hieronder laten wij een gedicht volgen uit de eer ste bundel „Java en poëmes een kwart eeuw ge leden in de Collection La Proue verschenen bijij Albert Messein te Parijs. Van de dichteres Alla Baud werd in ons blad reeds eerder een enkel vers opgenomen, en, lezende in de twee bundels die het toeval mij in handen speelde, spijt het mij, dat de omvang van Tong-Tong nu eenmaal niet toe laat dieper in te gaan op de betekenis van deze dichteres, die haar ontroering over de schoonheid van Java in zulke subtiele verzen heeft geuit. Wa ren in het vooroorlogse Indië de Nederlandse dich ters al bijzonder schaars, des te opmerkelijker mag het worden genoemd, niet minder dan twee omvangrijke bundels aan te treffen in de Franse taal. In een Préface tot het eerste deel (Ma maison en bilic La terre et le ciel Les Plantes) geeft Marcel Chabot van de dichteres en haar verzen de volgende karakteristiek: Vos vers Sur le bord de la nuit humaine, Panthère au regard vert Dansent, lutins, leur ronde alerte A petits pas, petits gestes Et, prestes, Font claquer des écharpes de joie. Et sous le ciel d'Ile-de-France Nous creusons un peu de silence Pour écouter le chant léger Qu'un Oiseau-fée Trille la-bas, la-bas Sous les grands bambous de Java. Laat ons ook onder deze Hollandse hemel even stil en aandachtig luisteren naar de zachte zang van deze fijnzinnige dichteres. Ma maison est comme ma vieen bilic. Des lattes fines, légères, s'entre-croisent; Des lattes délicates, sans avenir, sans passé. Ma maisón en bilic est comme mon coeur, ajouré, Pour que le soleil et le vent puissent le trans- percer De ses lueurs et de son souffle. Ma maison en bilic est comme mon ame, Entièrement aérée par lessouffle divin. Ma maison en bilic est comme le souvenir Elle ne dure pas. Ma maison en bilic est comme la tendresse Elle ne pèse pas. Ma maison en bilic est comme ma pensée, Ouverte jour et nuit a tout passant. Ma maison en bilic est comme ma patrie: 11 faut la soigner. Qui possède une maison en bilic, doit la sur- veiller: Le feu l'atteint, la pluie la transperce, Les petites fourmis blanches et brunes se fau- filent. Ma maison en bilic ne dure pas Elle est comme ma vie. HEIN BUITENWEG Dit is een prachtig bundeltje herdichtingen van Chinese lyriek. Sommige gedichten dateren van ruim 20 eeuwen her. Velen zijn van Li Tai Po, de prins der Chinese dichters, die leefde van 705 762 na Chr. in een tijd, dat de glorie der Tang- Keizers begon te tanen en de Zonen des Hemels het genot en de romantiek boven de deugd stelden. Zijn verzen zijn van zulk een superbe schoonheid, dat zijn meesterschap onbetwistbaar is. Tot op de dag van heden leeft hij voort in het Chinese volks bewustzijn en terwijl de sinologen van vele landen en hooggeleerde Chinese commentatoren nog steeds bezig zijn met diepzinnig en spitsvondig zijn werk te analyseren, zingen de boodschappenboys van de warenhuizen van Hongkong en de bloemenver- koopstertjes op de straten van Peking zijn on sterfelijke liedjes. Deze poëzie is gebleken van universele betekenis te zijn en geen beminnaar van lyriek zal kunnen ontkomen aan haar be koring. De gedichten kunnen slechts naar hun volle waar de uit Engelse, Franse en Duitse vertalingen worden gerelayeerd door een waarachtig dichter. Dat is gebeurd! G. L TICHELMAN We zullen beginnen met de voor ieder volk vitalebehocften. Het eten, dat hier verschillend is met wat wij in Indonesië gewend waren. De bami, hier saimin (niet pak of mbok Saimin, maar sai-mien) heeft een andere smaak dan de bami van Pasar Senen. Het woord is afkomstig van het land van de rij zende zon evenals speelgoed, luxe artikelen en zelfs autos zoals de Datsun en Prince Toyo. Na de oorlog werd Dai Nippon hier sterk vertegenwoor digd en nu vormt de Jap hier de meerderheid. Ver schillende ingrediënten onmisbaar in de Indische keuken zijn hier onbekend, o.a. trassi, daon salam, laos en kentjoor. De saté babi of babi kiyoe (Fil- lippijns) wordt hier opgediend zonder boemboe. Ondanks de minder goede smaak dan de saté babi Indonesië, zijn deze stokjes hier erg populair. Voor de autochtonen is de poi de nationale voe ding. Het wordt geserveerd als hoofdvoedsel en ge nuttigd met vlees en visgerechten. Poi is een deeg van fijn gemalen tales of kimpoel en verkrijgbaar in plastic zakjes of blikjes. Voor de toerist is een bezoek aan Hawaii zonder poidinner niet af. Dat hoort er bij zoals bij de Indianen het lurken aan de vredespijp, ook in oor logstijd. De poi wordt hoog aangeprezen maar het schijnt dat niet iedereen er evenveel waardering voor heeft. Is de poi voor het inwendige van de toerist, de lei (spreek uit lee-ie) een krans van kembodja bloemen is om aan zijn uiterlijk luister bij te zetten. Een symbool van gastvrijheid, on danks de zeer hoge hotelkosten. 2540 per dag.De kembodja in Indonesië alleen te vinden op Indonesische kerkhoven, sieren hier de tuinen evenals in de Britse kolonies. De djagoeng wordt in de kleurigste en aantrekke lijkste verpakkingen, geschikt voor de consumptie verkocht, zelfs in eerste klasse winkels. Wat in het ene land alleen goed genoeg is voor het vee is in het andere land te vinden op de ontbijttafel. Bepaalde soorten vis worden hier rauw gegeten en de octopus, met zijn griezelige zuigarmen moet een delicatesse zijn. Slangenvlees is op de passer per pound verkrijgbaar. De gastvrijheid is een van de veel geroemde goede eigenschappen van dit eiland, maar voor wie ge wend is aan de Indische gastvrijheid is deze een tikje vrijer. Het woord democratie is hier een le vend begrip. Op een party vallen rang en stand weg. Hier is men doodgewoon mens. De gouverneur gaat even gemoedelijk om met de koelie als met de bankdirecteur. Tijdens een van de vele parties werd de luitenant gouverneur uitgenodigd door een kennis. Hij be loofde te komen, mits er ikan. asin op tafel kwam. Alles gaat hier eenvoudig toe. Voor elk probleem vindt men een ongecompliceerde oplossing. Het sterkst wordt dit wel gedemonstreerd in de simpele oplossing- van het ingewikkelde verkeersprobleem. Dit komt niet alleen door de eenvoudige, maar voortreffelijke wijze van regelen, maar en misschien meer nog door het respecteren van de medemens. Het materiaal wordt niet boven de mens gesteld, maar elk gewrocht van de mens wordt aan de indi vidu ondergeschikt gemaakt, Met milde hand heeft de natuur op dit eiland ten gerieve van de mens gestrooid met mooie plek jes en natuurschoon. Overal langs de kust zijn mooie brokken natuur waar de vermoeide mens zich kan ontspannen. Veel families gaan een dag naar buiten compleet met baby en box, verge zeld van een formidabele panggangan saté. Op het veld in de weldadige koelte van een schaduwrijke waroeboom wordt de dag doorgebracht in een zalig nietsdoen, het kipassen van het arangvuur en het kauwen van de soms taaie saté daargelaten. Het luieren onder de tjemarabomen (die in dezelfde taal als in Indonesië ruisen) voor een koele dronk doet weldadig aan. Oude herinneringen borrelen op uit de donkere diepten van het onderbewust zijn en in gedachten zitten we weer op een van de vele berghellingen van Java. Hoe mooi het ergens anders op aarde is, toch blijft het land onzer geboorte in onze herinnering de mooiste plek. De mooiste, omdat het een stuk van onszelf is C. F. SOEKIAS

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1960 | | pagina 12