15
1001
AVONTUREN
met de
soetil
Asem manis van lombok
of wel sambel kemanten
Atjar ketimoen
(Vervolg: Het geheim)
NEDERLAND LEERT
MEER RIJST ETEN!
Nergens goedkoper dan bij het Postorderbedrijf „SELECTA
Al Uw RIJSTTAFEL ARTIKELEN rechtstreeks van Importeur naar Uw keuken
oir a AfZQTn prijzen - Bestellingen door geheel Nederland
Super kwaliteit en LAAGSTE prijzen
Rijst Indo-China p. 50 kg
Ketjap „A" p. fles 650 cc
Dengdeng Sapi sedan p. kg
Ikan Pedah, Sepat, Terie per kg
Krupuk Palembang p. kg
Hier worden grote hoeveelheden opgegeven, om
dat dit heel goed te bewaren is, mits de pot niet
herhaaldelijk geopend wordt. Wij geven U dan ook
de raad het over vele kleine potjes te verdelen.
Benodigdheden.
V/2 liter azijn 1 theelepel dajhé
1 kg. komkommers 3 eetlepels olie
2 grote uien lomboks
2 knoflookpitjes zout
1 eedepel koenjit
De komkommers wassen (niet schillen), in kleine
stukjes snijden en met zout bestrooid enige uren
laten staan. De uien en de knoflookpitjes fijn hak
ken of raspen en met de koenjit en de djahé in de
olie fruiten (5 minuten). De azijn toevoegen en
even laten doorkoken. De stukjes komkommer op
een vergiet laten uitlekken of in een doek uitknij
pen en met enige lomboks in goed schoongemaak
te afsluitbare flessen of potten doen. Daarna de
afgekoelde gekruide azijn in de potten gieten, deze
afsluiten en op een koele, donkere plaats bewaren.
Ook al kunnen wij, in het besef dat het zien
sterven van een kameraad ons onvergelijkelijk die
per treft, dan catastrofe waarbij duizenden het le
ven verliezen, ons de ontroering van de schrijver
indenken. Toch heeft dit boekje mij getroffen, zij
het dan ook om andere redenen dan waarmee
Willem Brandt het heeft geschreven. Het bracht
mij in herinnering, hoe lang en hardnekkig er ge
vochten is moeten worden voor een enkel maar
materiële vergoeding voor die velen „voor wie
de Nederlandse vlag tot in hun zwartste uren
altoos het edele en levende symbool van vrijheid
en rechtvaardigheid is geweest en voor de nabe
staanden van zovelen ,,die het hoogste offer heb
ben gebracht". Het bracht mij in herinnering, op
welke wijze deze trouw en verknochtheid door een
dankbaar vaderland werd en wordt gehonoreerd. Ik
denk aan die duizenden loten van Nederlandse
stam - men noemt hen Spijtoptanten - waarvan
zo velen eenzelfde leed ondergongen als in dit boek
je beschreven wordt. Die nóg lijden, in de steek
gelaten door het land, waar de vlag wappert, die
voor zovelen het edele en levende symbool van
vrijheid en rechtvaardigheid is geweest.
Wanneer dit boekje - al is dit stellig niet de be
doeling van de schrijver geweest - onze regeer
ders het schaamrood naar de kaken jaagt, dan
mag Willem Brandt zich gelukkig prijzen het
qeschreven te hebben.
HEIN BUITENWEG
„Het aantal Chinese en Indische restaurants be
droeg in 1939 ongeveer 30. Deze bedrijven waren
gevestigd in Amsterdam, Den Haag en Rotter
dam.
Den Haag, als centrum van verlofgangers uit het
voormalige Nederlands-Indië, kon beschouwd
worden als de bakermat van de (Europese) Indische
restaurants, terwijl Rotterdam (Katendrecht) om
streeks 1924 met de Chinese restaurants kennis
maakte. Na de oorlog nam niet alleen het aantal
van deze exotische restaurants in niet onbelang
rijke mate toe, maar tevens vond een spreiding
plaats over het gehele land. De terugkeer van de
militairen uit Indonesië en de gerepatrieerden
waren o.a. oorzaak van een grotere bekendheid
met de Chinese en Indonesische keuken.
Uit een onlangs door het Bedrijfschap Horeca ge
houden telling blijkt, dat per 1 augustus 1960 het
aantal van deze restaurants 225 bedroeg. Hiervan
waren 132 café-restaurants, 79 restaurants, 13 hotel
café-restaurants en 1 hotel-restaurant.
1-8-59
Groningen 4
Friesland 4
Drente 3
Overijssel 10
Gelderland '3
Utrecht 12
Noord-Holland 59
75
80
2
1
13
15
9
10
204
225
1-8-60
5
4
3
12
17
14
64
Zuid-Holland
Zeeland
Noord-Brabant
Limburg
Totaal
Tot zoverre de Documentatie Mededelingen van
31 augustus 1960 van het Bedrijfschap HORECA,
welk overzicht echter verre van volledig kan zijn
om een juist beeld te kunnen krijgen van onder
meer het meerdere verbruik van rijst in holland.
De meeste restaurants, snack-bars, enz., ook de
grootste, gaan hoe langer hoe meer er toe over
om, naast de gewone Hollandse schotels ook
nasi-goreng, bami, loempia's e.d. te serveren.
Daarnaast dient men dan nog rekening te houden
met wat thuis geconsumeerd wordt en dus niet
afkomstig van deze restauratiebedrijven. De ingre
diënten daarvoor worden geleverd door grotere en
kleinere concerns, die uitsluitend deze ingre
diënten maken, en die het publiek bereiken via
de kruideniers en groentenhandelaren. Daarnaast
bestaan er weer grotere en kleinere winkels die
alle artikelen zelf bereiden en ten verkoop aanbie
den.
Het betrekken van beide groepen van bedrijven in
deze statistiek, zou ongetwijfeld interessante ge
gevens opleveren. Ter gelegener tijd hopen wij op
dit onderwerp nader terug te komen.
Van Woustraat 230 - Amsterdam - Telefoon 020-794349 020-130734
f 31,00 Daon Salam, per 500 gram
2.25 Daon Djeruk Purut per 150 gram
8 85 Daon Pandan KeriDg per 150 gram
3.35 Daon Sirih Kering per 150 gram
6.15 Daon Meniran Kering per 150 gram
5.00 Daon Kumis Koetjing per 250 gram
7.00 Temu Lawak per 250 gram
2 40 Trasie Udang per pak 600 gram
05.5 Peteh Asin per flesje
1,10 Peteh Kering lc kwal. 250 gram
0.90 Goela Klapa Toelen per kg
1,25 Sambal Oelak per jampot
2,00 Asam Morah per kg
2,50 Tepung Hungkweh per pak
1,25 Beras Ketan per kg le soort
1 25 en diverse andere artikelen
DdUb INCliiig, pctu|ijv.i> j"-» 6«—
Bestellingen KLEIN of GROOT worden met SPOED en ZORG behandeld. - Bestellingen boven f30-,
franco. - Huisvrouwen blandja bij ONS is 30 tot 100 pCt. goedkoper.
Udang bridge Hong Kon p. kg
Sidoardjo Udang p. kg
Udang Sidoardjo Speciaal p. kg
Fijn per ons
Miehoen China fijn per pak 500 gram
China Mie Telor On Lee per pak
Miehoen 555 per pak 600 gram
Chin. Mie Telor p. kg
Sereh blank 500 gram
Temukuntji 500 gram
Laos Kering, schijfjes per 500 gram
f 1,50
1,50
1,00
1,00
0,80
0,75
0,75
2,25
0 60
4 50
2.75
1.25
1.75
0,84
1,20
1 kg rode lombok 2 kleine koppen ketjap
1 kg groene lombok 5 koppen Haas azijn
\Yl pond grote uien 2 soeplepels zout
8 sioeng bawang poetih 2 soeplepels suiker, laos,
2 grote koppen slaolie sereh, trassie naar smaak
Lombok grof snijden, de uien fijn snijden en
fruiten. Als ze gaar zijn de lombok en ingrediënten
erbij doen. Alles goed gaar koken.
Dit kan tot 1J^ jaar bewaard worden, dus wel
de moeite van het maken waard.
Voor de variatie kan men wat taotjo of garnalen
bijvoegen. Maar dit gerecht moet U wel zo gauw
mogelijk consumeren, want dan blijft het slechts
enkele dagen goed.
Wij hebben een DOT van een echte koffieboer és Shanghai-machine in ons bezit. In Hongkong besteld:
lang gewacht en stil gezwegennooit gedacht en tóch gekregenWe dachten zo: op allerlei [uitjes en
Pasar Malams moet dat ding wel een daverend succes hebbenTe huur voor f 25 (voor het goede
doel) Een blok ijs (of meer) bestellen bij de ijsfabriek (consumptieijs, hoor!). In zaagsel rollen en in
een teil bewaren. Ondertussen agar-agar maken (liefst in meer kleuren), één fles stroop soesoe. een fles
stroop pistache. Kurk doorboren voor tjrot-tjrot. Een paar blikken leetjie of witte druiven op water. En
dan maar poeter en tjrot. Da-lekkerste van da-allemaalste, Peh! Wie wil, wie wil!
