Kort beraad en lange planning
VAN DE WIEG TOT HET uit den
jL BRIEF
*jKAr VREEMDE
r«S
PLANNEN IN AMERIKA
3
De artist en satiristische kunstenaar Jacon
heeft eens een prent gemaakt, voorstellend een
mummelende half-seniele grijsaard in een ouwer-
wets, hoogwielig kinderwagentje, een aangrijpend
schilderstuk dat hij noemde: „Security (From the
Cradle to the Grave)". Rogier geeft er hierbij een
vrije versie van.
De spotprent symboliseert het verzet o.a. in Ame
rika tegen al te grote staatszorg, al te veel zeker
heid en veiligheid. „We're killing the forgotten
American!" roept de Senator Barry Goldwater. Dat
is de Amerikaan, die zonder enige bescherming als
pionier gevochten heeft voor zijn eigen en Ameri-
ka's groei. We leggen hem in de watten en maken
hem afhankelijk, bezorgd en bang. Wat krijg je op
den duur: een man. die zijn baby-wagentje nooit
ontgroeid is: oud geworden, maar even hulpbehoe
vend als toen hij nog baby was. Want zelf aan
pakken voor zijn eigen bestaan heeft hij nog nooit
geleerd!
De Indischman is eigenlijk ook 'n beetje al te veel
in de watten gelegd, met zijn safe gouvernements-
positietje altijd, zijn BBL en HBBL, zijn pensioen-
en-gojang-kaki. En nu in Nederland weer: veilig en
safe „in Staatsbeheer" groeien naar het 65ste jaar
en Drees-pensioen. „Do not fear, old chap, we 11
take care of youErgens gaat er toch wel iets
dood in ons. Dat maakt dat we ergens toch te veel
bedelen: om gelijke rechten, om rehabilitaties, om
„gehoor voor", enz. enz.
i
Zeker zijn er getrouwe en zwijgende dienaren no
dig van de Staat. Maar daarnaast MOET bestaan
„free enterprise", persoonlijke branie om alles al
leen te wagen. Als de groep van „uit Indië terug
gekeerden", blank en bruin, de cellen van vrije
ondernemingslust in haar midden niet aanmoedigt en
ontwikkelt, worden wij een dode, trage stroom die
eindigt in het moeras van Oud Eik en Duinen.
Dit keer eens een soeratje vanuit Mauritius. Ja,
zelfs in dit door Onze Lieve Heertje en iedereen
vergeten uithoekje der wereld is één stel Indo s
eerzeild geraakt.
Een poosje terug ontvingen we van uit Holland
een hele zwik Tong-Tongs. We hadden nooit
eerder van 't bestaan van Tong Tong afgeweten
daar we hier ongeveer vijf jaar zitten. We vinden
het een mieters blad en voor U en al die anderen
die hebben meegeholpen dit kindje het leven te
geven nemen we de welbekende pet af. Het is ge
woon fantastisch zo maar, zonder een cent kapitaal,
een blad uit te geven en in gang te houden.
Chapeauü! zeggen ze in dit land.
Het deed me wat toen ik al die foto s zag van
besaroengde maatjes, bekoemisde paatjes, welbe
kende oude gebouwen en landschappen enz., enz.
Ik heb genoten van de dongengans en andere ver
halen over Tempo Doeloe.
Hoe is 't toch mogelijk dat er lieden zijn, die al
deze dingen moedwillig verloochenen. Kasian die
lui, wat moet 't toch erg onbevredigend zijn voor
deze vogels om niettegenstaande deze welgevoer-
de boenglontaktiek toch uiteindelijk als Indo in de
gaten te lopen. Pajeh!
We zouden gaarne een abonnement op Tong-Tong
hebben. E. E. de V.
Ziezo.
De lezerskring van Tong-Tong is wakker gewor
den t.a.v. het emigratieprobleem. In elke lezers
kring en in alle vriendenkringen daaromheen wor
den nu discussies gevoerd over de emigratie. Het
doet er niet toe, dat Tjalie daarbij soms lelijk wordt
uitgefoeterd of verdacht gemaakt. Hoofdzaak is, dat
we even uit onze lauwheid zijn wakker geworden.
1. Moet iedereen nu toch maar emigreren? Dat
is natuurlijk nonsens. Op de eerste plaats omdat
verreweg de meesten nooit kunnen of willen. Op de
tweede plaats omdat het emigratiequotum beperkt
is. Maar dit betekent niet, dat de niet-emigranten
zich van emigratie niets moeten aantrekken. Want
emigratie van een deel des volks is doodernstige
noodzaak voor het belang der „blijvers", In long-
Tong dus geen plaats voor mensen die emigranten
hekelen. Of het toekomstige emigratieland (V.S.,
Brazilië, Australië, etc. zó zwart maken dat er emi
gratie bemoeilijkt wordt)Men bedenke maar steeds
zij die emigreren, worden niet geprest, maar gaan
uit eigen beweging. En vragen dus alleen om meer
informatie. Tong-Tong roept de hulp van allen in
om de emigratie van weinigen te vergemakkelijken.
Hiermee is een eind gemaakt aan alle zeurige of
protesthouding van: „Maar ik wil niet!"
2. In geval van twijfel, ga niet. Er kwam een
echtpaar bij me dat al een paar jaar twistte over
gaan-of-niet-gaan. Wat Tjalie aanraadde. Ik raadde
aan: ga niet. Wie twistend een nieuw leven ingaat,
faalt sowieso. Ga bij Uzelf te rade. U weet zelf wel
of U gauw bij de pakken neerzit, moeilijk aanpast,
niet sterk genoeg bent, niet „aardt" in een ander
soort werk, enz. enz. Aan de andere kant: laat U
niet nodeloos bang maken of afschrikken. Bedenk:
duizenden anderen zijn U voorgegaan. Van de
tienduizenden Indischen en honderdduizenden hol-
landers is maar een fractie mislukt of onbevredigd.
Zouden dat allemaal zulke helden zijn? Onzin toch?
Net zulke mensen als U.
3. Tong-Tong is tegen emigratie van „Jan-en-alle-
man". Nu nog hebben de Dutch-Indonesian immi
grants een zeer goede naam in de V.S. Het aantal
lastposten is niet noemenswaard. Deze reputatie
zou een lelijke knauw krijgen als er te veel mis
lukkingen kwamen door lichtvaardige emigratie. En
dat zou elke verdere emigratie veel schade doen.
En emigratie is landsbelang! Ik heb in de V.S. ken
nis gemaakt met twee personen en één centrum, die
nooit meer willen helpen emigreren: het verkeerde
soort mensen: bang om de deur uit te gaan; geen
engels willen leren, wensen bediend te worden,
veel tinka's, enz. enz. Emigratie is een zaak van
uiterste zorg. Hupsakee allemaal gaan maar? Nooit!
4. Als wij allemaal samenwerken om een goede
emigratie op te bouwen, kan het emigratiebeleid
van de V.S. verder omgebogen worden in ons voor
deel en kunnen er straks veel meer emigreren. Wie
weet hoe hard dat nodig kan worden. De Indische
groep is een veelzijdig ontwikkelde groep. Ook in
Amerika kan met onderlinge samenwerking van de
goede kernen uitnemend werk gedaan worden.
Daarom: niet twisten. Werken. Tong-Tong kan
hier een uitnemende rol vervullen: als blijvende
band tussen de Amerika-groep en de Nederland-
groep. En met een prettige uitwisseling van cultu
rele en economische waarden kunnen wij prachtig
werk doen. Wij kunnen het hoogste bereiken, als
wij maar willen.
5. Er zijn natulrlijk ook vervelende roddelpraatjes:
a. Tjalie laat zich spannen voor het wagentje van
de emigratie-dienst. Ik heb mij nog nooit ergens
voor laten spannen, waar ik niet met mijn hele
hart achter zat. Emigratie help ik graag, maar ik
zal niet aarzelen een stem te laten horen als er ver
keerde dingen gaan gebeuren bij Emigratie. Toch
weet ik zeker méér te bereiken met overleg en
studie. Dat gebeurt nu. b. Als Tjalie .weggaat, du
velt Tong-Tong in mekaar. Op de eerste plaats
laat ik Tong-Tong nooit in de steek. Op de tweede
plaats ga ik in de States de positie van Tong-Tong
verstevigen. Op de derde plaats telt onze groep
pientere personen genoeg die dit blad in stand zullen
houden. Niet omdat de Indische groep dat wil,
maar omdat het „buitenlands denken" een belang
rijke pijler is van het Nederlandse volkswelzijn.
Tong-Tong zal dat weer bewijzen.
6. Nogmaals handhaaf ik dat mijn eigen ogen heb
ben gezien, mijn eigen oren gehoord dat bij vele
Indischen in Amerika een soort oude beklemming
van de controverse Totok-Indo voorgoed bleek
weggevallen te zijn en dat daardoor een soort be
vrijding gevoeld is, die grote „semangat" en onder
nemingslust heeft opgewekt. Hiermee zeg ik dus
niet, dat men in Holland anti-Indisch is. Denk
daarom, twistzoekers! Verder heb ik zelf gevoeld,
Ik ga ook emigreren. Niet om voorgoed te vergeten
en Nederland (en Indië) de rug toe te draaien.
Maar om daar een gemeenschap te organiseren,
die het land van herkomst niet vergeet. Om in sa
menwerking met Tong-Tong in Nederland een
systeem van regelmatige uitwisseling van mensen
en waarden te krijgen, die ons allen helpen groeien
naar een nieuw, gezonder en ruimer wereldbur
gerschap. Die alle enge vooroordelen en voorin
genomenheden afschaft. Een ideaal? Een droom?
Ook Tong-Tong was eens een droom. Maar waar
zoveel goede mensen zijn met zo'n gezonde daad
kracht en zoveel ruime menselijkheid, MOETEN
ruimere plannen werkelijkheid kunnen worden. Geef
ons vijf jaar. En met uw hulp zullen wij slagen.
T. R.
gezien, dat in Amerika veel meer leefruimte is dan
hier (voordien zeiden cijfers over bevolkingsdicht
heid mij ook weinig), en dat dit vooral voor Indi
sche mensen een soort levensgeluk is, dat hen enorm
heeft gestimuleerd. Hiermee zeg ik niet, twistzoe
kers, dat alle blijvers düs eng en klein zijn. Andere
mensen hebben weer een aparte natuur voor een
meer gesloten orde. Scheld elkaar in hemelsnaam
niet altijd over en weer uit. Ernst en intelligentie
zijn nodig; geen kleinburgerlijkheid.
7. Ik ontken dat de Amerikaan materialistischer,
harder, hartelozer is dan de Europeaan. Ook daar
zijn goede en slechte mensen. Er is alleen een heel
ander soort levensbeschouwing, een andere maat
schappelijke orde. Alle discussie met mensen die
nooit in Amerika geweest zijn, dreigt even on
vruchtbaar te worden als de discussie met mensen
die nooit in Indië waren. Men mag op sentiments
overwegingen verwerpen of accepteren, maar het
is beter te lezen met de hersens. En met de wil om
meer te leren.
8. Er zijn lezers die zeggen: ik als blijver wil in
Tong-Tong alleen lezen wat mij hier bevalt; de
copy over lezers in de West of Amerika of elders
kan me gestolen worden, a. Het is te hopen dat
deze blijvers zelf ook actiever worden en copy over
„hier" inzenden. Elk blad wordt niet alleen door
lezers, maar ook door schrijvers (van copy) ge
maakt. Tong-Tong vraagt: actie, actie, actie! b. Er
zullen straks aparte bijlagen gedrukt worden spe
ciaal voor abonnees in de States of andere emigra-
tielanden. Op deze bijlagen kan men zich dan apart
abonneren. Maar Tong-Tong zal de naam zijn voor
het grote bindmiddel van Indische Nederlanders
waar dan ook ter wereld. En zal bouwen aan ster
ke, lotsverbonden groepen elders. Opdat, mochten
ooit Uw kinderen of kindskinderen anders kiezen
dan U. elders gastvrije groepen zullen bestaan om
ze te ontvangen.
9. In deze groep zullen ook Hollanders welkom
zijn, die nooit in Indië waren, maar de geest van
wijdheid begrijpen, die in Tong-Tong leeft. Tong-
Tong weigert zijn lezers waar ook ter wereld
te laten besturen door zuilenverdeeldheid. Wij leef
den in een wijde wereld in Indië met respectering
van Indonesische en islamitische waarden. Wij
leven nu in een nóg wijdere wereld, wederom met
respectering van andere zeden en gewoonten. In
Amerika, Canada, de West, Australië, enz. enz.
Tong-Tong weet dat niet veel mensen deze geest
begrijpen en respecteren, maar dit blad is dus met
betrekkelijk weinig lezers tevreden. Hier. Het bouwt
op met lezersgroepen van Hongkong tot Bahia en
van Auckland tot Sacramento aan een vriendschap,
die geen grenzen, geen discriminaties en geen zui
len kent. Wij zijn al ver op weg, Wakkere Tien
duizend. Wij zullen winnen.
T. R.