Las Palmas een ideale woonplaats
voor Indische Nederlanders
Voor de Afrikaanse kust, ongeveer ter hoogte van Spaans Marokko, liggen de
Canarische eilanden, Spaanse provincies op een breedte van 28 graden Noord,
met een subtropisch klimaat, dat door de golfstroom geëgaliseerd wordt en winter
en zomer door gelijkmatig en aangenaam is.
Douanier-ooievaar
Plaza de Santa Ana y Ayuntamiento in Las Palmas.
Op één van de heuvelruggen op de achtergrond komen de door de Heer van Santen beschreven
bungalows.
De temperaturen schommelen tussen 18 en
28 graden Celsius. Het gevolg is, dat men er
nimmer hoeft te stoken, altijd in zomerkleren
kan lopen en het gehele jaar in zee kan zwem
men, waartoe prachtige stranden de gelegen
heid bieden.
De eilanden, een zevental, zijn zeer vrucht
baar en leveren een overvloed van tropische
zowel als Europese gewassen op. Bekende
Indische vruchten, als pisang, djeroek, papaja,
zuurzak, ananas, tomaat, enz. groeien er in
overvloed. De zee levert grote hoeveelheden
vis van uitstekende kwaliteit, die evenals de
overige produkten voor zeer redelijke prijzen
op de pasars en in de winkels te koop is.
Het leven op de Canarische eilanden is, zoals
schrijver uit ervaring bekend is, zeer aange
naam en makkelijk; de Spaanse bevolking is
eenvoudig, vriendelijk, gastvrij en behulp
zaam voor vreemdelingen; de natuur is er
mooi, ook het bergachtige binnenland, en het
leven is er bijzonder goedkoop, men kan er
ongeveer tweemaal zoveel met zijn geld doen
als in Nederland. Ook het wonen is er goed
koop en comfortabel en men betaald geen
inkomstenbelasting.
De verbindingen met Nederland zijn goed en
snel, men kan 2 maal per week per K.L.M.
en 3 maal per week per Sabena in 10 uren
naar Schiphol vliegen voor 720,retour;
per schip in 5 a 6 dagen voor ongeveer
400,retour. Praktisch alle schepen op
Zuid-Afrika en Zuid-Amerika lopen de Ca-
De hoofdplaats van een der grootste eilanden,
Las Palmas, een stad van 200.000 inwoners,
is een vrijhaven, zodat allerlei artikelen er
veel goedkoper zijn dan in Nederland, bijv.
rookartikelen, sterke drank, fotokamera's, ra
dio's enz.
Bij schrijver dezes en enkele te Las Palmas
wonende oud-indische gasten, is tijdens zijn
laatste verblijf aldaar het idee opgekomen dat
dit land eigenlijk een ideaal woonoord is voor
die Indische Nederlanders, die iets anders
zoeken dan het minder goede klimaat, de
minder prettige woongelegenheid en het be
trekkelijk dure leven in Nederland.
Wij zijn toen op onderzoek uitgegaan en
hebben ons verstaan met de burgemeester van
Las Palmas, met eigenaren van terreinen en
met een bekende plaatselijke architect.
Het plaatselijk bestuur bleek zeer symphatiek
te staan tegenover een eventuele vestiging
van Indische Nederlanders te Las Palmas en
heeft alle mogelijke steun toegezegd bij de
uitvoering van een dergelijk plan.
In een nieuw uitbreidingsplan van de gemeen
te, ongeveer 4 kilometer van de stadskern,
bleek een mooi tegen een heuvelrug gelegen
terrein beschikbaar te zijn, vanwaar men een
schitterend uitzicht over de stad en de zee
heeft. Het terrein wordt aangesloten op rio-
lerinjg, waterleiding, elektrijsche stroom en
telefoon en krijgt een direkte busverbinding
met de stadskern en de stranden (5 minuten
rijden). Er komt een kerk, een restaurant-café,
een zwembad en een centrale winkel.
Er is gelegenheid voor de bouw van 100 a
200 bungalows, omgeven door een aardig stuk
je grond, waar op men naar hartelust kan
tuinieren en bananen, papaja's, enz. kan ver
bouwen.
Het eenvoudigste type bungalow (2 onder
1 kap), zou bestaan uit een overdekte voor
galerij, grote zit-eetkamer, 2 slaapkamers,
badkamer en keuken. Zeer geschikt voor een
echtpaar, met gelegenheid voor 1, hoogstens
2 logé's. Aan de voorkant met uitzicht op
zee, grote vensters. De huurprijs zou niet
meer dan 60,a 65,hoeven te be
dragen.
Tempo doeloe kon je als douane-ambtenaar
op een buitenpost heel wat beleven. Zo maak
te ik het volgende mee op de kustplaats T.
op Atjeh.
Het K.P.M.-schip „van Riebeeck" lag op de
ree. Het vertrekuur naderde en de inscheping
was in volle gang. De prauwtjes dansten op
de onstuimige golven. De meeste passagiers
waren dan ook al behoorlijk zeeziek toen ze
aan boord kwamen. Onder hen bevond zich
een jonge Chinese vrouw die in vergevorderde
omstandigheden verkeerde. Haar man had
haar sterk afgeraden op reis te gaan maar ze
stond er op, haar eersteling in het ouderlijk
huis te Sibolga ter wereld te brengen.
Het vrouwtje was er bepaald naar aan toe en
alles wees er op dat de blijde gebeurtenis
niet lang meer op zich zou laten wachten.
De hoofdwerktuigkundige die aan boord de
funktie van „pil" vervulde keek bedenkelijk
en zei tegen de K.P.M.-agent: „Beste kerel,
ik weet op zijn tijd wel een kininetablet, een
aspirietje of een middel tegen sakit peroet
uit te delen maar van verlossingen heb ik
geen kaas gegeten. Breng die vrouw maar
als de wiedeweerga naar de wal terug. Jullie
hebben daar immers een „echte" dokter.
Zo snel mogelijk werd de aanstaande moeder
naar de wal teruggeroeid. Bij mijn kantoor
aangekomen kon ze niet verder. Haar huis
lag tamelijk ver van de haven en een geschikt
vervoermiddel was niet direkt beschikbaar.
Wat nu? Snel handelen was geboden. Ik
belde de dokter op. Uit het beambtenverblijf
liet ik toen een tiker, een moltondeken en
een hoofdkussen aanrukken. Daarna werd
mijn schrijfbureau tot een „kraambed" gëim-
proviseerd. Daar kwam de dokter gelukkig
al aan. Na een kort onderzoek zei hij: „Het
spel gaat beginnen. Blijf in de buurt, ik kon
je wel eens nodig hebben". Vol spanning
wachtten de echtgenoot en ik voor de kan
toordeur. Weldra verkondigde baby's gekrijs
dat de wereldbevolking met een schepseltje
was verrijkt en wel met een welgeschapen
kind van de mannelijke kunne. De vader
was dolgelukkig, dankte ons voor de hulp
en nodigde ons uit voor een lekker „makanan
en minuman" eerstdaags bij hem thuis. Hij
beloofde mij nog de volgende dag terug te
komen met een spiksplinternieuwe tiker,
deken en kussen.
Het was voor de „dok" en mij een hele op
luchting dat de „Operatie Ooievaar" zo goed
was afgelopen en we spraken af die avond
in .de kroeg een glas ijskoude „Koentjie" te
gaan drinken op het welzijn van de nieuwe
wereldburger en zijn ouders.
A. J. C. H.
Uiteraard zijn deze bungalows van beschei
den afmetingen, totaal ongeveer 75 m2*) met
een erf van 180 m2; voor hen die zich wat
meer kunnen permiteren zouden grotere bun
galows gebouwd kunnen worden. Zij ,die over
enig geld beschikken zouden de bungalow
ook kunnen kopen, waardoor men wat goed
koper uitkomt, omdat men dan niet hoeft te
delen in de algemene administratie-kosten en
misschien ook zelf eenvoudig onderhoudswerk
kan doen.
De bedoeling van de initiatiefnemers is, indien
er belangstelling voor bestaat, de zaak op te
zetten op stichtingsbasis, zonder enig winst
bejag.
Hel is gewenst, dat zij die interesse voor het
plan hebben, dit zo spoedig mogelijk melden
aan de redactie van TONG-TONG.
Er kan dan een bijeenkomst worden gehou
den voor het geven van verdere inlichtingen
en het beantwoorden van vragen.
W. H. G. VAN SANTEN
Bedenk wel, dat de meeste moderne huur
flatjes nóg „bescheidener" van afmeting zijn:
een 4-kamer hoogstens 65 m2
narische eilanden aan.
Wij zouden een laaiend enthousiast
stukje kunnen schrijven om dit plan
te ondersteunen. Dat doen wij niet.
Want het is juist de zakelijke voor
lichting van de heer Van Santen die
wij hier appreciëren.
Vele van onze lezers zullen de heer
Van Santen kennen, althans zijn naam.
Hij woonde gedurende een kwart eeuw
in Indië en was daar laatstelijk Direc
teur van de Indische Pensioenfondsen.
Dit staat er ook borg voor dat het
hier om een serieuze onderneming gaat.
