Un clair de la
lune a Depok
Satu Ampat Djalan
U weet hoe de tophit „Un Clair de Lune a
Maubeuge" (Moonlight at Maubeuge) is ont
staan? U kent het dorpje misschien, omdat U
er op weg naar Parijs doorheen gereden is?
Niets aan. Snertdorp. Vooral als je denkt aan
De Lichtstad Parijs.
Welnu, de maker van deze tophit (die al
meer dan 2 millioen platen heeft verkocht!)
is een even „waardeloze" jongeman, Pierre
Perrin, die na een mislukte liefde de hand
aan zichzelf sloeg, gered werd en op advies
van zijn dokter taxi-chauffeur werd in Parijs
om over zijn zwarte pessimisme heen te komen.
Perrin deed het. En luisterde naar het gezwets
en getetter van zijn klantjes, waarop hij in
gedachten maar één commentaar had: „Mais
tout ga ne vaut un clair de lune a Maubeuge!"
(Het haalt allemaal op geen stukken na bij
maanlicht over Maubeuge). Nu is het gekste
van alles, dat Perrin Maubeuge nog nooit van
z'n leven gezien had, maar dat hij de naam
misschien willekeurig koos als symbool van
iets heel verafs en heel onbenulligs, dat noch
tans duizendmaal meer waard kan zijn dan
alle glorie van Parijs.
Zo vaak herhaalde hij deze uitspraak, dat zij
op het laatst een muzikale cadans ging vormen
in zijn gedachten. Nieuwe zinnen kwamen
KREMBANGAN EN OMGEVING
SOERABAIA
(omstreeks 1905
erbij en het liedje was gemaaktMaubeuge
werd beroemd. Perrin werd benoemd tot ere
burger. Een festival trok maar eventjes 150.000
gasten, meer dan het dorpje ooit bij elkaar
had gezien. Maubeuge
Hieraan denk ik als ik sommige Indischgasten
(bruin en blank) soms uiterst vergenoegd en
absoluut onverstoorbaar bij een opsomming
van heerlijkheden van Europa hoor zeggen:
„En tóch haalt er niets bij poeter Kajoon!" of
„Een zondagochtend op Prigen" of (zoals mijn
Pa): „Een moot echte Oost Javaanse wadjik!"
Vul maar in, vul maar in! Ik durf gewoon
weg niet aan mijn lezers te vragen voor welke
onbenulligheid in Indië „ze de hele wereld
kadoo kunnen krijgen". Ik zou de wonderlijkste
uitspraken krijgen! En toch: pas dan zou je
weten hoe intensief we daar leefden, nietwaar?
Eens proberen T.
BAMBINGAN
In het'artikeltje „Waar komt die naam van
daan?" van de heer Schlameisen (T.T. 30-8-
'62, pagina 11) zijn enkele fouten geslopen:
„tempat aping" moet zijn: „tempat Baping"
en de naam van het plaatsje werd uiteindelijk
Bavzbingan.
WAAR KOMT DAT WOORD VANDAAN?
In de Engelse taal bestaat de uitdrukking:
,,One for the road". Daar bedoelt men op een
borrelavond het allerlaatste rondje mee. „Eentje
op de valreep", zouden wij zeggen. Tegen
woordig hoort men in Engeland een nieuwe
uitdrukking bezigen door Britten die jarenlang
in Malakka hebben gezeten: „Satu ampat
djalan". Het is kennelijk een letterlijke Maleise
vertaling van „one for the road", waarbij het
woordje „for" phonetisch werd geïnterpre
teerd (dus: één, vier, weg). Grappig zoals een
typische zegswijze misschien wel door een
„Boy" van de „So-and-So" Club vertaald
of ontsproten aan het brein van een (benevel
de) grappenmaker van het ene werelddeel
naar het andere wordt gebracht en zich daar
koppig „vastbijt". Want het zit er dik in, dat
„satu ampat djalan" snel populair zal worden.
In Engeland zijn immers ook veel Indiase
woorden ingeburgerd (bungalow, khaki) en
een Indiase uitdrukking als „Puka Sahib!"
(Fijne kerel!) wordt ook door de „thuis"-
Engelsman met gusto gebezigd.
Wie weet nog meer van dergelijke uitdrukkin
gen die min of meer toevallig zijn ontstaan, en
die „burgerrecht" verkrijgen in een andere taal?
I.. I
Attentie anak-KrambanganWij kregen een kaart in handen van deze bekende Soerabaja'se buurt en drukken hem hierbij af. Het is maar een
„topografische" kaart met de bekende „Legenda!'Maar wedden dat het bij U een stroom van herinneringen zal wakker maken? Voor U léven
die koude, onpersoonlijke lijnen en tekens. Zo leest een ervaren patrouillecommandant zijn staf kaart immers ook? Hij ziet de tjotten met de trillende
hitte-lucht erboven, de verraderlijke djoerangs, het nauwelijks zichtbare rimboepad, een verlaten ladang. U ziet straten en huizen, de kali, een
tangsi, scholen, de stoomtram... en U ziet vooral MENSEN. Als U op de kaart bepaalde punten of plekjes herkent, dan duiken meteen de gebeurte
nissen die eraan verbonden waren op. U ziet de mensen die erbij betrokken waren weer voor U, gewone mensen en ook mensen die iets bijzon
ders hadden of bijzonder waren. Typen dus. Indo's, Totoks, Chinezen, Javanen, gerenommeerde jagers wellicht, tokohouders, poekoelan-spelers, een
tramconducteur en tjangs die beroemd waren om een speciaal gerecht of een zeer gezochte djamoe. Wat een prachtige verhalen zou je daar niet over
kunnen schrijven. Vertellingen van levensechte mensen, boeiender dan vele romans. U hoeft niet „mooi" te schrijven, gewoon maar is al mooi
genoeg. En vergeet niet anekdoten over de Rooje Bol". Alleen U en niemand anders kan het doen. Ajo, het initiatief is aan U, anak- Kramban-
ganl Wie opent de reeks? Come on, Grote Tok" en Kleine Tok" klim snel in de pen en stuur in. Anderen zullen volgen. Als wij al veel verha
len hebben, maken wij er een pocketboek van. Dan hebben we niet alleen een mooie verhalenbundel, maar feitelijk ook een basis voor een histo-
rischlsociologisch document dat tanggoeng bij wetenschapsmensen in goede aarde zal vallen.
En Kemajoran? Kan ook! Wie stuurt ons om te beginnen een kaart van Kemajoran? Die drukken wij ook af, U heeft dan een „steuntje" voor uw
herinneringen. En dan toelis maar, lui! Rt.
10
