.oin
VAN HIER EN GUNDER
EXCUUS
'V
1000 MAAL EXCUUS
IN DIT NUMMER:
7e JAARGANG No. 6
HEIMWEE EN HOLLAND
„Komt de opmerking „Heimwee is beter dan
Holland" werkelijk van Leo Vroman Zo ja, in
welk verband? In een essay of als een onschul
dig grapje? Kan de Redactie het voor mij
vinden? Hoe denkt men in Nederland over die
uitspraak?" Alex
De uitspraak is te vinden in het gedicht
„Indian Summer" van deze dichter. Wij cite
ren midden uit dit gedicht:
...want Holland is donker en klein.
Eén lichtroze koningin
kan er maar stijfjes in
als haar slepen niet te lang zijn.
Wie er praat, blaast in iemands gelaat;
Wie gebaart geeft iemand een slag.
Men schrikt er van iedere lach,
nabijheid verwarrend met haat.
Neen, zelfs tastend om heide en strand,
en al sluit ik krampachtig de oren
om nog de Hollandse stormen te horen
heb ik toch liever heimwee dan Holland.
Hoe men over deze uitspraak denkt, weet ik
niet. De Hollander is nogal gevoelig voor
nationale zwakheden en gebreken. Wie niet?
Het is alleen aan de zeer groten gepermitteerd
minder leuke dingen te zeggen, en dan kan
men zich lekker achter zulke uitspraken dek
ken. Men citeert dan V. Deyssel, Multatuli, Du
Perron, Ter Braak, Wim Kan b.v.
Als U zegt: „Holland heeft geen zeeklimaat.
maar een zeeWewklimaat", dan krijgt U de
wind van voren .Maar als U zegt: „Zoals prof.
Huizinga zegt (ook al is het niet waar):
Holland heeft een zeebodemklimaat", dan
lacht men zuur, want wie kan nou tegen prof.
Huizinga op? Als Tjalie zegt: „Heimwee is
beter dan Holland", dan klinkt het bars: duvel
dan op man. Maar Leo Vroman is natuurlijk
wat anders. Dat is de „erkende bloem der
Nederlandse hoog-literatuur". Hij verdient het.
Daar niet van. Maar wie beseft dat achter deze
dichter een background is, die wij beter begrij
pen kunnen? Zijn Indische vrouw? Zijn dier
bare herinneringen aan Indië, die zo meester
lijk zijn neergeschreven in het gedicht „Soem-
ber Brantas?"
Leo is ook iemand die de Ruimte heeft leren
kennen in Indië en die ruimte weergevonden
heeft in Amerika. Het dierbaarste van Holland
kan hij niet vergeten, maar als hij denkt aan de
realiteit van het dierbaarste: de koude stormen,
de kleinheid en nauwheid, dan verzucht hij
toch: „Dan blijf ik maar liever elders met
heimwee". Tienduizenden en nog eens tien
duizenden Nederlanders hebben hetzelfde ge
dacht, ook al zijn zij „on-cultureel", maar heeft
het zin om te twisten? Kennelijk zijn er genoeg
die denken: „Liever Holland dan heimwee",
maar te willen voorschrijven dat die opvatting
„alleenzaligmakend" is... nogmaals, waarom
twisten TR.
P.S. Leo Vroman is abonnee-Tong-Tong.
Wij vragen U wel excuus voor de late ver
schijning van dit nummer van Tong-Tong.
Dat is niet de schuld van de drukker over
wiens hulp en medewerking bij het overwinnen
van deze afschuwelijke tijdnood wij alleen
maar lof hebben.
De schuld van de late verschijning ligt dit
maal geheel bij ons. Wij hebben U in dit
nummer zo goed mogelijk willen voorlichten
over de bijzondere kalenders, die wij voor LI
op stapel hebben gezet. Kalenders, die U ner
gens in Nederland of waar ook ter wereld
kunt kopen en waarmee wij U willen bewijzen
dat het ons ernst is met ons streven om uw
trouw aan Tong-Tong te belonen met aparte
creaties, die U met trots kunt tonen aan al uw
vrienden „van daar" en „van hier Creaties,
die ook binnen het bereik moeten vallen van
de minst kapitaalkrachtigen van onze Tong-
Tong vrienden.
Wij hebben ons best gedaan, maar zijn er tot
onze spijt toch niet helemaal in geslaagd om
U alles te laten zien, wat wij U wilden laten
zien.
Zo ontbreekt in dit nummer een afbeelding
van onze astrologische Verjaardagskalender en
dat was nu net het goedkoopste cadeau dat wij
voor U en voor uw Sinterklaas-geschenken
konden maken.
De tijd drong en de persen moesten draaien.
De drukker kon echt niet langer wachten.
Onze staf (wat een groot woord voor dit
handjevol mensen) heeft gewerkt wat zij
werken kon, maar heeft het helaas niet hele
maal kunnen halen. Daarvoor is zij nu eenmaal
te klein en zij zal te klein blijven en U
zult de invloed daarvan ondervinden zo lang
het aantal abonnees van Tong-Tong 10.000
blijft en de andere 50.000 gezinnen uit Indië
(gratis) blijven meelezen. Kan ieder van U
nu niet 1 nieuwe jaar-abonné aanbrengen?
Dat is alles wat wij vragen: iedere oude abon
nee brengt 1 nieuwe abonnee aan. Dan hebben
wij met één slag een oplaag van 20.000 exem
plaren en dan kan het blad een paar mede
werkers meer aantrekken en betalen. Dan kun
nen wij méér werk verzetten en een b'nd
maken met méér verscheidenheid en méér
kalenders komen. Wij weten zeker dat U ze
met trots aan uw vrienden zult laten zien Wij
weten zeker dat U dan deze late verschi|ning
van uw blad zult kunnen excuseren. U zult
dan begrijpen en vergeven als wij U moeten
zeggen: Excuus, 1000 maal excuus!
REDACTIE
Vaste rubrieken
OP PAG.
BI] DE VOORPLAAT:
„Slapende koeherder" van Anak Agoeng Gde
Meregeg, fee. 1935. Zwarte inkttekening op
papier; formaat 51.5 x 42 cm.
Dit is catalogusnummer 8 uit de unieke
Bonnet-collectie van hedendaagse kunst van
Bali, waarover Prof. Dr. Th. P. Galestin,
hoogleraar in de archeologie en oude geschie
denis van Zuid- en Zuid-Oost-Azië te Leiden
en één der beste kenners van Balinese kunst
van ons land, U op pag. 5 van dit blad meer
vertelt.
Cliché met spontane welwillendheid afgestaan
door Mej. Dr. M. E. Houtzager, directrice van
het Centraal Museum te Utrecht om ons in
staat te stellen U een indruk te geven van het
hoge niveau der topstukken, waaruit de zeven
illustraties van onze kunstkalender 1963 geko
zen zijn. Wij moeten met z'n allen hel College
van Curatoren van de Rijksuniversiteit te
Leiden de nieuwe eigenaar van de Collectie
Bonnet dankbaar zijn voor de toestemming
om de allerbeste zwart-wit tekeningen daarvan,
uilverkoren door het kennersoog van Rudolf
Bonnet, in kalendervorm te reproduceren. Ook
naar de directie van het Rijksmuseum voor
Volkenkunde te Leiden gaat onze dank uit voor
de diligente wijze, waarop zij medewerkte aan
het vervaardigen van deze reproducties.
Toon nu ook uw waardering door dit jaar met
St. Nicolaas niet alleen Uzelf en uw vrouw,
maar ook uw vrienden, die nimmer het voor
recht hadden in ons onvergetelijke Insulinde
rond te ivandelen met de Tong-Tong Bali-
kalender te bedenken. PEREGRINUS
Van hier en gunder 2
TANTE MIEKE voor „Onze Bibit" 7
Poekoelan 8 en 9
MYANA voor de vrouw 10 en 15
Oud-Indische Geslachten 16
OUDE SOBATS: de Jav. of Gewone
Waaierstaart Vliegenvanger 17
I.K.K. Tong-Tong 18
Ting-Ting's 22
Redactioneel
Welke krant leest U? 3
Bomen over bomen 3
ONZE KALENDERS 11, 12, 13 en 14
Kunst
Hedendaagse kunst van Bali 5
Sport
Vechtvliegers in Amersfoort 7
Reacties van abonnees
Een andere kijk op Nieuw Guinea 4
Hal Wichers 17
Foto Kegelclub 19
Cultuurschool Soekaboemi 20
Abonnees vertellen
Goeroe Bartjes bij de kannibaal'n 7
Kalomalee 9
Militiebrigadier 17
Poentianak 21
Overgenomen
De mislukte rijsttafel 6
Onafhankelijk Indisch Tijdschrift
Prins Mauritslaan 36 - Den Haag
Tel. 542.542.550.749 - Giro 6685
Telegramadres: TONGTONG
DENHAAG
Verschijnt:
de 15de en 30ste van elke maand
Prijs: per nummer: 0.50
per kwartaal 2.50
per halfjaar 5.
per jaar 10.
Betaling geschiedt altijd VOORUIT
ABONNEMENTEN BUITENLAND
per jaar, per zeepost 15.
Agente voor Canada: Mevr. E. Ie Sueur-
Zimmer, 1 Richview Side Road, RR 1
Islington, Ontario, Canada.
„THE AMERICAN TONG-TONG",
Zelfstandige Editie voor de V.S., Mana
ger: Roy J. Steevensz, Editor: Lilian
Ducelle. Offices: 5430 Pioneer Blvd.,
WHITTIER, Cal. Phone 692-9632.
Month 1, Half year 5, Year 10.
Uitgave GAMBIR
Uitgeverij voor Oost en West
Onder redactie van
TJALIE ROBINSON
Zoekt op basis van de nuttige ervarin
gen in de Gordel van Smaragd nieuwe
interessen in Nederland te wekken
voor de Tropengordel
2
