School in huis
Pinaia, Mexicaans kinderspel
Hannes woonde met zijn vader en moeder 20
kilometer de helling af. Aan de hoofdweg naar
de kotta. Zij waren behalve familie, ook onze
naaste buren. Het gezin had drie kinderen,
waarvan twee op Malang „in de kost voor de
school. Onze vier oudsten lieten we in Hol
land achter. Huib van acht nam ik met me
mee terug. Hij was nog zo jong vond ik. (En
mijn moederhart zo treurig).
De twee jongens kregen thuis les van de resp.
moeders.
Ik had met Huib geen last. Met Han vlotte t
niet zo, hij had „geen zin", zei zijn moeder.
Op een dag, dat ik met Huib voor boodschap
pen in de kotta was geweest, besloot ik even
te mampirren voor een praatje en een kop
koffie.
Ik vond de familie in mineur-stemming. Han
jankend in een hoekje van de kamer. Ngang...
ngang... ngang...
„Zo, zo", kwam ik binnen, „wat is hier aan
de hand?"
„Ach natuurlijk Han weer!"
De hele morgen was ze bezig geweest hem
voor de naaste familie te interesseren. Zijn
twee oma's waren de moeders van pappie en
mammie. Hun broers en zusters, zijn ooms en
tante's.
Han geloofde 't allemaal erg graag, maar t
kon hem niet veel schelen.
„Denk goed na Han en vertel me. Wat is
oom Jan van mij
Geen antwoord. Dus een nieuwe uitleg. Nu
werd er een kameraadje bij betrokken, mis
schien maakte dat de zaak begrijpelijker.
„Tante K. is de moeder van Pietje. Wat is nu
oom P?"
Stilte, een minuut, twee...
„Sufferd, maar dat weet je toch zeker wel"
snauwde mammie. Ze werd hoe langer hoe
ongeduldiger; en Han vreselijk zenuwachtig.
„Toe dan, geef antwoord!"
De maat was vol voor arme Han. Snikkend
stotterde hij: „Ja m...m... mijn vader
Ik gierde het uit, al gauw bijgevallen door
ma en pa. Han bleef mokken.
„Wat moet je met zo'n koppig jong nou be
ginnen?" vroeg zij zich af.
„Met ons mee laten gaan. Met zijn tweeën
leren is leuker dan alleen, wat jij Han?
„Adoe, ik vin leuk seg. Ik wil wel, ja Huib!"
Met een blijde grijns op 't behuilde gezicht
kwam hij uit de hoek, waar hij zich stond te
schamen. Ze renden weg de twee jochie s. Om
zich vast te verzekeren van een plaatsje in de
overvolle jeep.
De volgende dag was de les een feest voor de
beide jongens. Han zette zijn beste beentje
voor. Na de les kwam ik op de proppen met
de diverse ooms, tante's, oma's en opa s. Ik
nam er 't boekje bij van „De zeven harinkjes
Las voor, liet plaatjes zien.
„Deze twee dikkerds zijn natuurlijk de vader
en moeder. Die zeven kleinere, de kinderen.
En dat hele kleintje, de ondeugd waar 't over
gaat in dit verhaal. Deze drie zijn zijn
broertjes en dat zijn zusjes. „Heb jij broertjes
en zusters Han?" (Even ertussen door).
„Tuurlijk". klonk 't prompt. „Eén broer en
één zus".
„Deze zeven zijn allemaal kinderen van de
twee grote", ging ik verder. „Wat ben jij nu
van pappie en mammie?
Hij keek me aan, 't hoofd scheef; in nadenken.
Dan werd 't plafond afgezocht naar 't juiste
antwoord, een blik geworpen op Huib, om
bijstand, kennelijk.
Starend in de verte, bleef Han 't antwoord
schuldig.
Ik wachtte twintig, dertig tellen.
„Weet je 't niet Han?"
Met een diepe zucht wendde hij zijn ogen af
van de stronk in de rubbertuin, keek mij on
zeker aan, met een verlegen lachje.
Dan ineens klaarde 't gezichtje op.
„O ik weet, ik weet wel seg", jubelde hij.
„Nou, zeg 't maar".
„Ja tuurlijk een haring toch!"
PLANTERSVROUW
De pi nat a is uit Italië afkomstig (16e eeuw) werd later naar Spanje overgebracht en bereikte vandaar natuurlijk ook Mexico. En vandaar weer
vele Indische huizen, want deze foto's werden door Roy Steevensz gemaakt!
De spelletjes die op kinderpartijtjes gespeeld
worden zullen in vele landen wel niet veel
van elkaar verschillen. Ze heten anders, er
worden vaak regels bijgemaakt, maar in feite
komt het toch wel neer op stoelendans, koek-
happen, raadseltjes opgeven en ontelbare soor
ten spelletjes waar het op behendigheid aan
komt.
Zo'n behendigheidsspel is nu het Mexicaanse
Pinata (spreek uit penjata) met dit verschil,
dat de kinderen de lust om iets lekker stuk te
maken mogen botvieren en er nog voor be
loond worden ook!
Wie in de Mexicaanse winkelwijk in Los
Angeles (paradijs van souvenirshops en eet
huisjes) komt, ziet overal pinata's in de win
kels hangen. Het zijn fel-gekleurde figuren.
Dieren, mensen, vruchten, ongeveer 40 cm.
hoog en hoger, gemaakt van ijzerdraad, kranten
en gekleurd vloeipapier. Eerst wordt het ge
raamte van dun ijzerdraad gemaakt, dan be
plakt met krantenpapier en stijfsel en dan
kunstig bekleed met in fijne franje geknipt
vloeipapier. Het ziet er net uit als heel fijne
veertjes en de pinata is zo kleurig, zo decora
tief Spaans, dat hij in vele kinderkamers als
versiering gekocht wordt.
Maar het is zijn bestemming om kapot gesla
gen te worden door kinderhanden. De pinata
wordt met snoepjes, koekjes, fruit gevuld en
op de juiste hoogte voor de kinderen opge
hangen. De kinderen worden geblinddoekt en
mogen beurtelings met een stok proberen de
pinata aan flarden te slaan. Dat lukt heus niet
een-twee-drie, want je moet toch wel de tere
plekken raken, d.w.z. de plaatsen waar je voor
ganger de pinata al geraakt heeft. Op gegeven
moment barst de pinata toch open en rollen de
heerlijkheden op de grond waarna voor alle
kinderen de grabbelpartij begint.
Het is een typisch openlucht spelletje, op een
patio of in de tuin. Want het maakt rommel,
dat verzeker ik U. Maar de kinderen zijn door
het dolle heen, vooral de jongens. En voor de
groten blijft net ook een spannend schouw
spel wie de pinata zijn genadestoot zal geven.
De plaatjes geven U een beeld van het verloop
van dit spelletje: de fraaie pinata-zwaan links
en rechts wat er van over is bij de laatste slag!
LILIAN DUCELLE
.9
Santana Rivera heeft in San Gabriel zijn
pinata workshop. Hij is 18 jaar en doet het
iverk alleen en met grote vaardigheid. Rivera
leerde zijn beroep in Tijuana, Mexico en nu
heeft hij er in Amerika een goede boterham
aan. Vooral tegen Kerstmis (pinata is oor
spronkelijk een Kerstspelletje en men ziet de
figuren vaak in de Kerstboom hangen) kan hij
zijn bestellingen amper af.
