tüHjl TOHg
PASAR MALAM
HOUTRUST
i VAN HIER EN GUNDER
ltsl DIT HUMMER:
3
2
cc
en
CL
Een tropisch evenement, dat
steeds
meer
bezoekers trekt!!
s
i~
2
Vaste rubrieken Of PAG.
Van Hier en Gunder2
Eresaluut: Dr. N. J. Krom
Oude Sobats: de priendjak11
MYANA voor de vrouw .12, 13 en 14
TANTE MIEKE voor onze bibit 14
Indonesische kunst
Ting Ting's
Redactioneel
Saben Hari
Het getal
Balang Tamak (Slot)9
Jubilea
P. J. Gerke7
Sport
Driemaal 60 jaar17
Sagen en Legenden
Njai Loro Kidoel11
Reacties van abonnees
lustrum
Ben je zestig
Kromme riemen
Abonnees vertellen
Een huiveringwekkende ontdekking 8
Pascal, mijn filosoof10
Hou je aan je woord10
Wéwé Gombel
Straattypen van Kota Ambon18
Jachtverhaal van oom Peng 19
Toean Besar20
ONAFHANKELIJK INDISCH TIJDSCHRIFT
7de JAARGANG No. 18
PRINS MAURITSLAAN 36 DEN HAAG TELE
FOON 070/542.542 en 55.07.49 GIRO 6685
TELEGRAMADRES: TONGTONG DENHAAG.
Verschijnt de 15de en de 30ste van Iedere maand.
Prijs per nummer: f 0.50.
Abonnementsprijzen Nederland: kwartaal f 2.50,
Halfjaar f 5.Jaar f 10.
Abonnementen Buitenland (per jaar en per lucht
post): Australië f 43.—. Nieuw Zeeland, Zuid Afrika.
Brazilië f 33.—, Nieuw Guinea, Canada f 27.—.
Suriname. Antillen f 21.—, West-Europese landen
f 15.-.
Abonnementen Buitenland (per Jaar en per zeepost):
voor alle landen f 15.
Agente voor Canada' Mevr. E. Ie Sueur-ZImmer,
1 Richvlew Side Road, RR 1. Islington, Ontario.
Canada.
THE AMERICAN TONG-TONG Zelfstandige editie
voor de V.S.
P.O. Box 137 Whittier California U.S.A.
Tel. 693-4443
Month 1.Half Year 5.—, Year 10.—.
Uitgave TONG-TONG N.V. Onder redactie van
TJALIE ROBINSON.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARINGEN
IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE INTE
RESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR DE
TROPENGORDEL.
TONG-TONG
,,Soms word ik van het lezen van Tong-Tong
bijna zenuwachtig, want dan realiseer ik me
hoe weinig we van onszelf en van ons leven
toen weten en dat er nog zoveel te doen valt
op dit terrein. Het maakt me ook echt warm
dat zoveel huisvrouwen tijd en aandacht heb
ben voor Tong-Tong. Zolang dat blijft, blijft
Tong-Tong groeien!" G. E. van Motman
1. Ja, Tong-Tong heeft aan de intuïtie, het
inzicht en de werkzaamheid van de Indische
huisvrouw ENORM veel te danken. Ik begrijp
het zelf nog steeds niet helemaal: die onver
wachte en nochtans grote en constante hulp
van de zijde van de vrouw in ,,deze mannen
wereld". Wat in Tong-Tong roert hen zo en
drijft hen tot een activiteit vaak honderdmaal
groter dan de activiteit in de Nederlandse
maatschappij Géén sentimentaliteit, want in
haar hulp is ze veel zakelijker en praktischer
dan de man. Ook (heb ik gemerkt) kan de
Indische lezeres haar hulp aan Tong-Tong
niet beredeneren. Als het hulp (en overtui
ging) is uit intuïtie, wat zegt de intuïtie dan?
Het is me nog steeds een raadsel. Maar dank
baar ben ik. En mogen wij allemaal zijn.
Stijgen naar twintigduizend lezers? Ik durf er
nu al mijn rechterhand onder te verwedden dat
minstens zestig procent door vrouwen gewon
nen zal worden. Deze hele Tong-Tong is nog
steeds een wonder
2. Ons leven daar en ons leven als van-daar-af-
komstige hier is veel méér dan wij ons ervan
bewust worden in Tong-Tong. Het is namelijk
in bijzonder veel opzichten maatgevend voor
het leven nog steeds van mengvolken en geëmi
greerde Europeanen in de Tropengordel. Dus
voor miljoenen en miljoenen mensen in heden
en toekomst. Nog steeds menen mengbloeden
en zelfs mengvolken dat ook daar in de Tropen
het Europese levens- en cultuurpatroon maat
gevend hoort te zijn voor daar, terwijl wij nu
al weten (in „onze verbanning van de tropen
dat dat niet zo IS en nooit KAN zijn, omdat
een ander klimaat, een ander levenspatroon,
andere voeding en continue omgang met ande
re beschavingskenmerken, zelfs „rasechte To
toks" grondig veranderen, laatstaan zovele
generaties daarna, laatstaan mengbloeden! Veel
„rot-toestanden" in de nieuwe mengvolkstaten
in Zuid Amerika b.v. voel ik intuïtief aan als
een gevolg van het streven om een Europees
Staats- of levenspatroon over te nemen. Kon
den wij Brazilianen, Argentijnen, Peruanen,
Cubanen, enz. maar geheel hun gang laten
gaan i.pl.v. maar steeds met spot en kritiek
klaar te staan. Alle gedachten, alle disputen,
alle kritiek en zelfkritiek en alle verlangens
naar een beter begrip in Tong-Tong zullen nog
honderden jaren de problematiek vormen van
Europeanen in de Tropen, waar ook ter wereld.
Het geweten in Tong-Tong is veel meer dan
het geweten van een stervend Indisch groepje,
maar het geweten van honderden miljoenen
mensen in de wereld! T. R.
P.S. Opeens komt er een veronderstelling in
me op: heeft misschien daarom de vrouw meer
begrip voor Tong-Tong dan de man? Omdat
de vrouw doorgaans dieper beseft dan de man:
„Mijn kind zal straks van mij weggaan; mis
schien heel ver; en veranderenen wil ze
daarom waarschuwen: leer het „vreemde"
kennen; niet dit Europa is overal maatstaf.
Wil ze haar kinderen (en alle andere kinderen)
wijze moeder-lessen meegeven? Ik weet: dit is
een beetje vér verondersteld. Ik raad maar...
BIJ DE VOORPLAAT:
Boomvarens met bladeren als enorme pauwe
veren, haarscherp geëtst tegen een strakblauwe
lucht die vlak boven de bergtoppen al wat
heiig begint te worden. Je ziet ze alleen hoog
in het gebergte, na een moeizame klim langs
ruigbeboste bergflanken. De vegetatie is minder
dicht, de geweldige boomreuzen komen nog
maar sporadisch voor, kille vochtigheid doet
je rillen in je doornatte kleren. En ineens op
een open plek met boomvarens slaat de zon
toe, verwarmt je tot op het been, verdrijft als
bij toverslag alle kou en moeheid. Even rusten.
Een slok uit de veldfles, genieten van het
prachtige vergezicht over bergmassieven en
vulkaantoppen. Er is niets liefelijks aan deze
natuur, ze is woest, onherbergzaam, onverbid
delijk. Het is alsof hier andere normen gelden,
verhoudingen die niet meetbaar zijn met onze
maten, maatstaven die uitgaan boven het natje
en droogje en de jaarlijkse opslag. Even besef
je het vlietende van ons bestaan en de paar
dingen in het leven, die werkelijk belangrijk
zijn. Het beneemt je alle lust om te praten.
Alleen maar kijken en je verliezen in het tijd
loze van de sfeer. Misschien dat Indische
mensen daarom vaak zo weinig spraakzaam
zijn. Waarom gewichtig discussiëren over een
atoomoorlog, waarom bekvechten over emigre
ren of niet emigreren, wat heb je aan eindeloos
gezwets over de promotie die je niet kreeg?
Er valt zo weinig te zeggen in de schaduw van
rijzige boomvarens
MAUS RUGEBREGT
PASARMALAMTONGTONGHOUTRUSTHALLEN PASARMALAMTONGTONGHOUTRUSTHALLEN
5
I
<n
3
3
O
X
O
z
O
O
z
O
t-
5
—I
5
cc
co
Q.
PASARM
u
Traditiegetrouw houdt TONG-TONG ook dit g
jaar
weer de
Indische Jaarmarkt
-t
O
z
O
-I
O
z
0
1
O
c
PASARMALAMTONGTONGHOUTRUSTHALLEN PASARMALAMTONGTONGHOUTRUSTHALLEN
Onthoud de dagen: 28, 29 en 30 juni.
En de plaats: NIET de Dierentuin, maar
Meer ruimte en meer mogelijkheden.
Voor stands en inlichtingen: tel. 070-55.07.49- f
S
PASARM
C
CO
X
co
3
2