VAKANTIE-REIZEN
ITÉ-REIZE N
PRIVÉ-REIZEN
I N T R A N E D
MARIA DERMOÜT
De sirenen
PAAGMAN
Een verloren zaak
J Het is ons steeds een genoegen, U alle gewenste inlichtingen te verschaf
fen over
I per vliegtuig, schip of per (autocar)-trein, of combinaties daarvan, en
1 natuurlijk over
Met verblijf in soede tot luxe hotels in de vakantieplaats van uw keuze.
t v/h HESTA, CRANS CO,
t PLEIN 22 TELEFOON 18 42 50 DEN HAAG
4
4
(Vervolg van pag. 6)
en gesteund had om meer lezers te winnen,
kon al spoedig merken dat het abonnee-aantal
er niet door steeg en wij zelfs in zekere
kringen antipathie kregen, omdat wij een goed
woord vroegen voor wat men aanmerkte als
„verraders" en „communisten". Op deze stem
men hebben wij nimmer acht geslagen. Als
men echter het oordeel dat een pagina on
efficiënt was en daardoor mede nadelig, beke
ken vanuit exploitatie-overwegingen gaat sa
menvatten als „te weinig voordeel voor Tong-
Tong" voert dit onjuist en onaangenaam in de
richting van zwartmaken van het Tong-Tong-
streven: Wij kennen té veel bestuursleden van
NASSI té persoonlijk en té goed om dit van
hen aan te nemen. Ik kan mij indenken dat er
persoonlijke geïrriteerdheden t.a.v. mij bestaan,
maar deze veronderstelling moet ik als „on
juist" terzijde leggen.
Hier is overigens (naar mijn oordeel en erva
ring) sprake van een al te lichtvaardig door-
elkaar halen van „nastreven van een doel" en
dit „financieel verantwoord opzetten" en dan
maar gauw met het oordeel klaar staan van
„voordeel zoeken" en „winst najagen". Altijd
zijn de geldmiddelen (helaas) de onverbidde
lijke correctie op elk streven. Als NASSI haar
doel niet ten volle (of in een later stadium
misschien -geheel niet) kan nastreven door ge
brek aan geldmiddelen, dan kan men de wer
kers aan de Antwerpsestraat toch moeilijk gaan
verwijten dat zij met hun werk ophouden
„omdat er niets meer te verdienen is". Men
moet doodgewoon (en keihard) „ook leven".
Eén ding moeten wij ons bij dit alles (bij
NASSI zowel als bij Tong-Tong) afvragen:
(Hijkt de goede wil bij bet grote publiek om de
zaak te blijven steunen wel constant en offer
vaardig genoeg om de zaak tot een suksesvol
einde te brengen. Wij kunnen dan verder on
derzoeken of het publiek de schuld draagt of
de werkmethode en/of de houding van de re
dactie van Tong-Tong, en daarvoor is deze
polemiek. Niet om personen in een kwaad
daglicht te stellen.
5. In mijn artikel heb ik (zoals van het eerste
begin af) de Regering in eerste instantie ver
antwoordelijk gesteld (niet, herhaal: NIET)
NASSI. Er is nooit een toegeven van (ge
deeltelijke) schuld of mede-aansprakelijkheid
door de Regering geweest, omdat bij de over
dracht zowel door overreding of het gebrek
aan zorg voor ruime overtochtmogelijkheden
een groot aantal Nederlanders gedwongen zijn
geweest het warga-negara-schap te kiezen. Wij
stellen niet de Regering ten volle aansprakelijk
van alle nationaliteitsverlies, maar wij hebben
gemeend te moeten protesteren tegen een be
handeling van de „Spijtoptantenzaak", waarbij
continu schuld gezocht werd bij spijtoptanten
en Indonesiërs. Hierdoor is wederom groot
ONrecht gedaan aan Nederlandse burgers, die
leefden en handelden in diep vertrouwen op
een eerlijk en Christelijk Gezag. Ik durf en
moet hier het woord „ik" vervangen door het
woord „wij" omdat in de loop van het afge
lopen jaar gebleken is dat duizenden lezers deze
mening delen (zij het misschien niet zo
scherp als ik), maar ik aanvaard graag de
persoonlijke verantwoordelijkheid voor deze
mening.
In hoeverre de lauwheid van het grote publiek
ook met „schuld" verklaard kan worden,
wordt m.i. bepaald door de werkwijze van
NASSI, waarbij wij wederom begrijpen dat
NASSI tot deze werkwijze gedwongen werd en
nochtans deed wat het kon, maar wederom: de
schuld leggen wij niet bij NASSI. Ik betreur
het dat het Dagelijks Bestuur dit denkt.
6. Wat het „wegslapen" van het door HALIN
(en NASSI) bijeengebrachte geld betreft. Dit
is in belangrijke mate een waarschu wing
aan het grote publiek, dat jaren lang gelden
bijeengebracht heeft, en waarbij wij nu een
grote onverschilligheid waarnemen t.a.v. de
verdere besteding van die gelden. Dat is
fout. Men moet waakzaam blijven. Ik betreur
het verder dat spontaan vanuit HALIN zelf
geen wijde publiciteit is gegeven aan het
geen men heeft gedaan en zich voorgenomen
heeft te gaan doen met het van het offer
vaardige publiek ter beschikking gekregen
geld, nu de betrekkingen met Indonesië
hersteld worden. Net zoals men toen op
brede wijze gebruik heeft gemaakt van pers
en publiciteit (radio, TV) om gelden te ver
krijgen, hoort men NU van dezelfde middelen
spontaan gebruik te maken om aan ditzelfde
publiek te vertellen wat men zich voorneemt te
gaan doen. Net zomin als tóen aan Tjalie (en
het publiek) gevraagd werd zich eerst bij het
Bestuur te vergewissen wat er met het geld
gedaan zou worden, hoeft NU van Tjalie en
het publiek niet gevraagd te worden zich eerst
te vergewissen of er wat gedaan wordt vóór
er een mening wordt gevormd. Daar heeft het
(Vervolg op pag. 19}
¥-*
T
Op 27 juni van 1962 stierf de schrijf
ster Maria Dermoüt. Voor haar vele
bewonderaars moet het een grote vreug
de zijn, dat zij nog voor hen nieuw
werk van deze auteur te lezen krijgen.
Haar nalatenschap-in-handschriften is
bijzonder rijk. In De sirenen wordt nu
een deel openbaar.
Verschijnt in mei.
Gebonden 8.90.
De negen verhalen van deze bundel
zijn zeer verschillend van lengte en
behoren tot verschillende perioden van
haar auteurschap. Maar alle negen zijn
zij geïnspireerd door haar „land van
herkomst", het vroegere Nederlands-
Indië.
De haaienvechter ontstond al in het
begin van deze eeuw in de Molukken.
Het is merkwaardig, in dit jeugdwerk
(de schrijfster was toen even twintig)
de toon van de latere geschriften reeds
zo duidelijk te horen.
De Zuidzee is van de dertiger jaren,
kort voordat de schrijfster voorgoed
naar Nederland zou vertrekken.
In chronologische volgorde komen dan
de 'drie slangenverhalen, die na het
sukses van Nog pas gisteren, het eerste
boek dat Maria Dermoüt, op 63-jarige
leeftijd, publiceerde, met lange tussen
pozen in De Gids verschenen.
In de laatste jaren van haar leven
schreef zij De sirenen, het verhaal,
waaraan de bundel zijn titel ontleent.
Het is een prachtig voorbeeld van haat
verteltrant, een magische herschepping
van een oude legende; ook in Amerika
had het groot sukses.
Na haar dood vond men in manuscript
nog de twee verhalen De dans met de
speer en Old men forget.
Het laatste verhaal Het ameublement
van de Gouverneur-Generaal Talud
was oorspronkelijk bestemd voor een
roman met als onderwerp de herhaling
van een thema uit het verleden in het
heden. Maria Dermoüt heeft haar
bedoeling niet meer kunnen verwe
zenlijken, maar ook in deze kortere
vorm is het een uiterst boeiend ver
haal.
Algemene en Wetenschappelijke
Boekhandel
Frederik Hendriklaan 217B
's-GRAVENHAGE
Telefoon 54.37.00 - Postgiro 185783
IS
