Oude foto's en documenten van het I.E.V.
In deze jaren bestond dus geen enkele
organisatie met uitsluitend leden van „Euro
pese status", want van bovengenoemde
Europese organisaties waren ook Indo
nesiërs lid en zelfs belangrijk bestuurslid.
De Vaderlandsche Club zou pas veel later
komen. Een organisatie van uitsluitend In
do's bestond niet, omdat de maatschappe
lijke figuur Indo nog niet bestond. Wél
groeide behoefte aan zulk een organisatie
meer en meer, maar pas in 1919 ontstond
onder de bezielende leiding van Zaalberg
de „rally" die tot de stichting van zulk een
organisatie leidde. Eerst echter was in dat
jaar (juni 1919) de oprichting tot stand geko
men van de Nationaal-lndische Partij (Sare-
kat Hindia) en namen in de inmiddels inge
stelde Volksraad voor deze partij zitting
J. J. E. Teeuwen, P. F. Dahler en Tjipto
Mangoenkoesoemo.
Intussen waren ook socialistische en marxis
tische ideeën meer en meer ingedrongen in
de concepties der diverse verenigingen
(denk b.v. Semaun, Sneevliet); een uitge
sproken loyale organisatie bestond nog niet.
Waar stond de „hiergeborene" en wie en
wat was hij eigenlijk? De oprichting van het
Indo Europees Verbond bracht met één slag
een oplossing voor beide:
Op de eerste plaats werden naam en identi
teit van de categorie „hiergeborenen" pre
cies vastgesteld en kwam een eind aan
eeuwen lang „scharrelen" met vernede
rende of onjuiste namen:
Indo-Europeanen zijn: a. alle in Ned. Indië
gevestigde personen van Europesen bloede,
alsmede hun afstammelingen met dien ver
stande dat voor eerstbedoeiden de geboorte
in Indië als maatstaf geldt; b. alle in Ned.
Indië gevestigde personen van Eur. bloede,
die aldaar geboren kinderen bezitten of (en)
gehuwd zijn met personen, die Indo-Euro
peaan zijn volgens het onder a. bepaalde.
Opgemerkt moet worden dat deze identi
teitsbepaling, oorspronkelijk vastgesteld
alleen om kwalificatie voor het lidmaatschap
van het IEV vast te stellen, ook daarbuiten
algemene erkenning vond, zowel maatschap
pelijk als in ethnologische zin: spoedig
heette iedere afstammeling van Europese
en Indonesische ouders Indo-Europeaan,
kortweg Indo. En zo is het sindsdien geble
ven en zal het nog zeer lang blijven! „The
name Indo is here to stay".
Voorts is het niet merkwaardig of veroor-
deelbaar dat in deze kwalificatie het woord
Nederlands ontbreekt, want een zeer groot
percentage van de groep was niet van
strikt Nederlandse, maar van wijd Europese
afkomst en waar zouden de grote groepen
blijven van niet-Nederlandsen bloede?).
Zelfs veel Indo's halen burgerschap en
origine door elkaar en maken nodeloos
ruzie.
Het nieuwe Verbond bepaalde haar koers
zonder aarzeling gezagsloyaal, wenste geen
stelling te nemen tegenover welke andere
partij ook, maar streefde naar samenwer
king.
Maar stelde ook meteen uitdrukkelijk vast,
stelling te nemen tegen elke actie, die de
belangen van de Indo-Europeaan, zowel
hoofdelijk als gemeenschappelijk bedreigt.
Zij verzet zich tegen elke actie geweldadig
gericht tegen het Nederlandse Gezag in
Indië.
Hoe raak is in deze beginselen het noodlot
van de mengbloed in alle eeuwen geformu
leerd: zijn nooit tegen, maar altijd vóór
samenwerking zijn heeft hem vaak gemaakt
tot een niet-strijdbare, gemoedelijke figuur,
„partij-loos" en inderdaad soms ook prin
cipeloos en zelfs laf. Maar raakt men hem
in zijn Indo-schap, dan wordt hij vaak een
„overdreven vechtlustige" en onhandelba
re" kerel. Hij is zonder meer trouw aan het
eenmaal gekozen gezag (welk gezag ook,
W
DICK DE HOOG
b.v. in Amerika, Australië,, enz); Indo's
hebben gevochten in de Boerenoorlog en in
de beide wereldoorlogen. De Gezagsge
trouwheid van de Indo is gemerkt met tien
duizenden graftekens van Timor tot Johore
tot De Drie Pagoden Pas tot Hokkaido, en in
de Indonesische onafhankelijkheidskrijg be
taald met bloed van duizenden mannen,
vrouwen en kinderen.
Aanvaardt men het „offeren van goed en
bloed voor het vaderland" als een goede
maatstaf voor het meten van loyaliteit van
een volksgroep, voorwaar: de Indo heeft dit
offer letterlijk en figuurlijk dubbel en dwars
betaald. Dat men dit nooit vergete! Het is
het Eerbewijs in elke traditie-bewustheid,
dus ook van de Indo in het kader van het
Nederlanderschap. (Overigens heb ik voor
zover ik me herinneren kan alleen éénmaal
zo'n getuigenis meegemaakt: een minuut
stilte voor de doden op een algemene leden
vergadering van het Indo Community Center
„De Soos" in Pasadena).
Dit IEV-beginsel van Gezags'getrouwheid
tekent ontelbaar veel Indo's in alle rangen
en standen bij Leger, Marine en Luchtmacht
en in vele soorten van Gezagsfuncties. Ik
ken geen enkele volkspartij, waarvan de
beginselen zó na aan het groepskarakter
staan als de IEV.
Met spoedig goedgekeurde Statuten en zes
plaatsen in de Volksraad ondernam het
IEV in korte tijd een enorme „drive". Ook
al was zelfs in haar grootste jaren niet
meer dan 25% van de totale Indo-gemeen
schap lid van het Verbond, het IEV heeft
zich getrouw aan haar beginselen altijd in
gezet voor alle Indo's. Op de eerste plaats
voor opheffing van de Indo uit zijn onzekere
en vaak lage maatschappelijke status. Toen
Dick de Hoog eens gevraagd werd, wat hij
het eerst voor de Indo wenste, was zijn
antwoord: „Schoenen!" Ik citeer niet pre
cies, maar wél juist naar de geest. In be
trekkelijk korte tijd werd voor alle Indo's
gewonnen een ambtelijke salariëring die
maatschappelijke welstand verzekerde, elke
vorm van onderwijs, toegang tot alle ambte
lijke functies ook in de hoogste plaatsen,
vaste verloven naar Nederland. Denken wij
aan „De Paria van Glodok" vóór het IEV
en denken we aan de dag van vandaag, dan
(Lees verder pag. 22)
In verband met het voornemen van een groot aantal ex-IEV-ers en sympathisanten om de
dag waardig te gedenken dat 45 jaar geleden het IEV werd opgericht, is ook het plan
geopperd een „foto- en documenten-galerij" in te richten op de a.s. Pasar Malam van
27 t/m 30 juni a.s.
Gaarne roepen wij bij deze alle ex IEV-ers (en kolonisten, IEVVO-ers en IEVJB-ers) op
documentaire foto's en geschriften, die zij nog hebben, aan ons op te sturen IN BRUIKLEEN.
Want natuurlijk willen wij niemand's dierbare bezit afnemen, tenzij sommigen menen, dat
hiermede een IEV-archief beter gediend zou worden.
Het gaat om: portretten van lEV-prominenten, handschriften van bekende IEV-ers, oude
nummers van Onze Stem of andere IEV-publicaties, groepsfoto's van lEV-reizen, picnics en
feestjes, kolonisaties, sportwedstrijden, eventueel stichtingsacten van scholen en instituten,
representaties van het IEV bij openbare plechtigheden, enz., enz.
U zult straks verbaasd zijn, als U op de foto-expositie rondwandelt, hoe enorm groot onze
„familie" is en hoe enorm veel door het IEV werd gepresteerd in het oude Indië. Ajo, niet
te lang meer gewacht, neem een duik in oude foto-albums of schriften met knipsels of
brieven. Hier is een mooie kans om een wijd publiek duidelijk te maken dat Indië tradities
heeft, waarop een ieder trots kan zijn.
Hier ook is een unieke gelegenheid voor vele zoons en dochteren om te getuigen van het
eervolle en mooie werk dat hun vaders en moeders eens deden in ons „goede oude Indië".
Want dat het IEV medebouwer is geweest aan een rijker en mooier Indië staat als een
paal boven water. Alleen: GETUIGT NU!
Het herdenkingscomité garandeert een zorgvuldige registratie en concentieus beheer van
al het toegezonden materiaal.
DIRECTIE TONG-TONG
5
