o
tong tong
WAT ONS IS BIJGEBLEVEN
8
pasar malam X°
R
KJ
O
-vl
KO
00
c"
2 S.ooo
20.000
15.000
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o o
0 o
o
Q (Firma)naam: g
R
o o
R
8 R
o o
Sg '6o '61 '62 '63 '6H g
SHet was de laatste dag, die wij in ons
geliefd land doorbrachten. Ik kan het mij
nog herinneren als de dag van gisteren, het
viel op een zondag in september.
Wij waren die morgen al om 4 uur opge
staan, om nog orde te brengen op onze
zaken en de laatste barang weg te geven,
•enz. Om 12 uur moesten wij op het vlieg
veld zijn en wij hadden dus nog volop tijd,
om van allen en alles afscheid te nemen.
'Ik liep nog het hele huis door, waar wij
.zoveel goede jaren hadden doorgebracht.
Op het terras bleef ik even staan en keek
naar links in de verte, naar het gladde
•oppervlak van de blauwe zee. Daarbij dacht
tk aan de mooie zonsondergang, waarbij de
zon veranderde in een vurige bol en waarbij
de zee, de bergen en het hele landschap
■de mooiste kleuren kregen: van rood, violet,
oranje, tot goud toe. Onbeschrijfelijk mooi!
Nergens heb ik daarna meer zo'n mooie
zonsondergang gezien.
Toen liep ik het grote erf op, met het mooie
■grasgazon en de jonge klapperbomen, door
de kebon met zoveel zorg en toewijding
•geplant. Een pisangboom had al een tros
groene pisangs, maar wie zal er van profi
teren als ze rijp zijn? Het gaf mij een wee
•gevoel te moeten bedenken, dat het voor
het laatst was, dat ik al die tropenweelde
mocht aanschouwen.
Ik heb wat aarde meegenomen toen wij weg
gingen, als herinnering aan ons dierbaar
land. De kebon kreeg tranen in de ogen,
toen ik hem om wat aarde uit de tuin vroeg,
toen hij wist waarvoor het moest dienen.
Zo liep ik verder mijn laatste gang door de
tuin en ik zag onze zwarte kater liggen,
onder de bloeiende klimop voor het huis.
Ik streelde met een brok in de keel
voor het laatst het lieve dier. We moesten
hem daar wel achterlaten, want hij was te
oud om nog weg te geven en bovendien erg
aan de omgeving gehecht. Ik hoop dat er
mensen zijn, die daarna voor hem hebben
gezorgd; zoals ik het voorheen heb gedaan
toen andere mensen hem na hun vertrek
achterlieten. Hij zal nu wel reeds naar de
eeuwige jachtvelden zijn vertrokken, maar
ik hoop dat hij vóórdien nog wat vreugde
heeft gekend. Onze hond, Mocca genaamd,
was al veel eerder naar de jachtvelden ver
trokken, van heimwee toen wij voor 5 weken
met verlof naar Java gingen. Ik was toen
heel erg bedroefd bij thuiskomst, wat heb ik
je gemist lieve trouwe hond. Maar daarna
zag ik in waarom dit zo moest zijn, want
wie zou er dan zo goed voor je zorgen als
wij je hadden moeten achterlaten?
Verder liep ik langs de bloeiende orchidee-
struiken: de Vanda's en langs andere orchi
dee soorten, die in de bergen vlak voor ons
huis gewoon in het wild groeiden. Ook keek
ik nog eenmaal naarde machtige Bukit Bari-
san, een keten van bergen, die majestueus
uitstak boven al de tinten groen van het
Sumatraans landschap. Hoe vaak heb ik niet
naar die bergen gekeken, terwijl ik in de
keuken was: de kokkie instructie's gevende
voor de rijsttafel of zelf bezigzijnde met het
vervaardigen van cake of kwee-kwee. Toen
wist ik nog niet, dat ik die machtige berg
toppen nooit meer zou zien, dan alleen in
herinnering.
Ik liep verder door de tuin onder de rui
sende tjemara's, hoe liefelijk was dat geluid,
bij het fluisteren van de wind. Hoe heb ik
vaak stil genoten van de rust die hiervan
uitging, terwijl ik in de zitkamer een boek
las of naar goede muziek van de radio
luisterde.
Ook liep ik nog eenmaal naar de bedienden-
vertrekken, waar wij de vorige dag nog aan
het personeel een selamatan hadden aange
boden: voor een goed verblijf van hun allen
en een goede reis voor ons. Onze kokkie
had toen zelf voor kip gezorgd en wou er
niets van weten, dat wij die betaalden.
Want zij wou zei ze ook iets voor ons
doen, voordat wij weggingen. Dat genoegen
hebben wij haar natuurlijk gegund. Er kwa
men behalve de bedienden en hun diverse
familieleden, ook nog onbekenden.
Wij hebben hun allen laten mee eten, mis
schien was het wel het laatste goede maal
dat ze nog hebben gehad.
Toen het ogenblik van vertrek aanbrak, wa
ren er opeens zovéél mensen die ons hiel
pen met de koffers in de auto te laden.
Wij stapten toen in met achter het stuur
onze goede oude chauffeur en in een pick
up die achter ons reed zaten onze bedien
den met de rest van de bagage. Er ging
zelfs een baboe mee van een familie, die
al véél eerder voor ons was vertrokken.
Ik keek nog eenmaal naar ons huis: zo stil
en blinkend wit in het het felle zonlicht, naar
de slapende zwarte kater, naar de ruisende
tjemara's en naar de pagger die de voor
tuin omsloot, een pagger van bloeiende
Allamanda's. De goudgele bloemkelken
wiegden zacht op- en neer in de wind, als
een laatste zonnige groet. Ook nog een
laatste groet van enkele dessa-bewoners,
die wuivende aan de kant van de weg ston
den. Toen reden wij weg, voorgoed.
Op het vliegveld was het een hele drukte,
want er kwamen meer mensen die ons weg
brachten, een grote bus vol mensen: perso
neel van de fabriek.
Toen het eindelijk zover was, dat wij in het
vliegtuig konden stappen was het opeens
stil onder de wegbrengers en was men weer
vol weemoed om het komende afscheid. Ik
wou de kokki voor het laatst nog bedanken
voor alles wat zij in de loop der jaren voor
ons had gedaan, maar toen ik haar een hand
gaf barstte zij in snikken uit. Ik had toen
zelf moeite om mij goed te houden en kon
daardoor niets zeggen. De kebon stamelde
alleen maar: „Njonjah, Njonjah'... maar
verder kwam hij niet. De chauffeur zei:
„Selamat djalan" en verder kon hij van aan
doening ook niets meer zeggen. Die lieve,
eenvoudige, trouwe mensen. Ik hoop dat het
voor hun allen „Selamat tiggal" goed
verblijf zal zijn, na ons vertrek.
Nog eenmaal keek ik om, alvorens in het
vliegtuig te stappen, om de wegbrengers
toe te wuiven, door een floers van tranen
zag ik alleen wuivende handen. Wat ik ech
ter duidelijk zag; was een gebogen figuurtje
dat niet naar ons keek: de kokkie, want
snikkend verborg zij haar gezicht in de
selendang. TINAH
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
i
3
H
De Indische jaarmarkt, een tro
pisch evenement in Den Haag,
dat het vorig
20.000 mensen
jaar
werd
door ruim
bezocht.
Dit jaar verwachten wij een nog
grotere toeloop. Wees tijdig met
het reserveren van standruimte.
O
O
(-1
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O Voor inlichtingen kunt U gebruik
O maken van onderstaand formu- 8
O O
O liertje. O
O O
OO
8 AAN HET ORGANISATIE-COMITE g
O PASAR MALAM TONG-TONG O
O Prins Mauritslaan 36 - Den Haag O
(tel. 070-55.07.49.) 8
q Zend mij geheel vrijblijvend inlich- g
O tingen betreffende de Pasar Malam O
8 Tong-Tong 1964: o
O O
O Adres: Q
O Woonplaats: O
O O
O O
O (Handtekening) g
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
17
10.000
aantal
pasar
mèldn.
bezoekers
