JAVAANSE DONGENGAN
ZONNIG SPANJE
In een dessa woonde eens een rijke santri
(Islamiet), die een beminnelijke, huwbare
dochter had. Pa wenste zich echter alleen
een goede santri als schoonzoon, terwijl aan
een eventueel huwelijk de volgende voor
waarde was verbonden:
1) Pa mocht zijn humeur nimmer verlie
zen, zo ook de a.s. schoonzoon.
2) Wie van beide partijen dit toch deed,
zou als slaaf verkocht worden op een
schip (galeien?).
Kandidaat A kwam zich melden, onder het
lezen van de Koran. Hij werd een goede
santri bevonden en mocht dus met dochter
lief trouwen.
Daags na het huwelijk nam schoonzoons
dagtaak een aanvang. Deze bestond uit het
hoeden van karbouwen, koeien en geiten
van schoonpa, terwijl bovendien voldoende
gras voor de avond moest worden gesne
den.
Schoonzoon had zodoende nimmer tijd om
thuis te schaften; het eten werd door vrouw
lief naar zijn werkterrein gebracht.
De eerste dag kwam de kiriman reeds voor
twaalf uur 's middags, de volgende dag veel
later en na een dag of tien scheen men te
denken, dat hij van de liefde en lucht kon
leven. Dit bracht hem uiteraard danig uit
zijn humeur, hetgeen hij bij thuiskomst dan
ook niet onder stoelen of banken stak.
Hierop bracht schoonpa hem de huwelijks
voorwaarden in herinnering, waarop zoon
lief zich heel gedwee aan het slavenschip
liet verkopen.
Papa had met dit zaakje op den duur een
goede bron van inkomsten, want de ene
schoonzoon na de andere werd te gelde
gemaakt.
Niet ver van de dessa vandaan woonde
een snuggere jongeman, die bij informatie
te weten kwam, op welke wijze diverse van
zijn kornuiten van het toneel verdwenen.
Hij verkleedde zich als santri en dong naar
de hand van de eeuwig jeugdige dochter.
Bij het vooruitzicht van weer een voordelig
handeltje in het nabije verschiet, lachte
schoonpa in zijn vuistje.
De geschiedenis met de kiriman herhaalde
zich, maar toen schoonzoon zijn middag
maal niet gebracht kreeg, ging hij met een
van de vetste geiten naar een warong en
vroeg in ruil daarvoor een uitgebreide maal
tijd, wat hij prompt kreeg.
Bij thuiskomst 's avonds wachtte schoonpa
hem op en stomverbaasd daar een vrolijk
fluitende schoonzoon te zien aankomen.
Het volgende vraag- en antwoordspel speelt
zich dan af.
Vader: Ngak loewé, nak? (heb je geen
honger, zoon?)
Zoon: Ngak, Pa. Wedoos mu sing lemu ta'
idjol no sego (nee vader. Jouw vette geit
heb ik voor een maaltijd geruild),
waarop Pa in een verstikkende woede uit
barst en zoonlief laconiek vraagt: „Muring-
muring Pak?" (ben je boos, vader?) en Pa,
gedachtig aan de gestelde voorwaarde bij
het huwelijk, tam antwoordt: „Ngak, nak"
(o neen, zoon).
Ook deze geschiedenis herhaalde zich,
waarbij nog vermeld moet worden, dat
schoonzoon zelfs verder ging met de ruil
handel; hij beperkte zich n.l. niet alleen bij
de vette geiten, maar gebruikte zelfs koeien
en karbouwen als ruilobject.
Dit werd Pa toch wel te gortig. Hij besloot
dus tot een andere werkverdeling; hijzelf
zou het vee hoeden en zoonlief mocht
alleen nog maar gras snijden.
De eerste dag al liet zoonlief zich 's avonds
niet zien. Pa ongerust, besluit een kijkje op
het veld te nemen en trof daar beide gras
manden boordevol gras aan, maar van zoon
lief geen spoor.
„Wel, dan zal ik de manden maar zelf naar
huis pikollen" dacht hij, en voegde de daad
bij het woord.
Hevig transpirerend zette hij na een ver
moeiende trip de manden in de stal, waar
schoonzoon zich uitrekkend uit één hiervan
te voorschijn komt.
Hierop volgt een woedeuitbarsting van Pa,
Ter voorkoming van teleurstellingen komt
het gewenst voor hier enkele adviezen te
geven voor hen die voornemens zijn zich
in Spanje een bungalow aan te schaffen.
Herhaaldelijk kan men in dagbladen en an
dere periodieken aantrekkelijke advertenties
aantreffen met betrekking tot een eigen
„droom" bungalow, welke men tegen een
betrekkelijk laag bedrag en op gemakkelij
ke betalingscondities reeds zou kunnen ver
krijgen.
Helaas heeft men op dit gebied reeds vele
teleurstellingen moeten ondervinden welke
in het algemeen aan onbekendheid, te
goede trouw en onvolledige voorlichting
moeten worden toegeschreven. Immers, de
firma's die dergelijke bungalows bouwen
zijn in vele gevallen ook de verkopers, een
structuur waartegen ernstige bezwaren kun
nen worden aangevoerd. O.a. ontbreekt
hierdoor de controle van de juiste uitvoe
ring door een onpartijdige instantie gedu
rende de bouw, welke instantie dus norma
liter beschermend optreedt voor de koper.
Wat bijvoorbeeld de omgeving van Alicante
betreft dient de adspirant koper zich steeds
vooraf volledig te laten inlichten omtrent de
aanwezigheid en kosten van aansluiting van
elektriciteit en „stromend" water. Deze
kosten kunnen afhankelijk van de ligging
van de toekomstige bungalow verscheidene
duizenden guldens belopen. Veelal wordt
in de advertentie of overeenkomst slechts
vermeld dat de aansluiting van elektriciteit
enz. zal geschieden volgens bestaande
tarieven van het plaatselijk gouvernement of
elektriciteitsbedrijf. Stromend water is in
sommige gevallen in het geheel niet aan
wezig en wordt middels tankwagens
aangevoerd waarvoor grondreservoirs met
daktanken bij de bungalows worden ge-
de stereotype vraag van schoonzoon en het
bedeesde, ontkennende antwoord weer van
Pa.
De daarop volgende dag, dacht Pa, schoon
zoon met dezelfde truc, tuk te kunnen
nemen. Toen schoonzoon de volle manden
zag, maar niet schoonpapa, deed hij net of
er een jager voorbijkwam en riep: „Tuan,
tjoba pasang krandjang ini; tembus apa
tidak" (mijnheer, schiet eens door deze
mand; gaat een kogel er doorheen of niet),
waarop Pa, hevig verschrikt en proteste
rend uit één der manden kruipt. Ook hier
weer volgt woedeuitbarsting, vraag en ont
kennend antwoord.
Deze voor Pa onaangename gebeurtenissen
bleven elkaar opvolgen, tot op zekere dag
hij zich niet langer kon beheersen en
schoonzoon hem verkocht en zodoende
eigenaar werd van de rijke bezittingen van
Pa, die te slim had willen zijn. S. SNEL
bouwd. De kostprijs van het op deze wijze
aangevoerde water is evenwel het 10-vou-
dige van normaal stromend water waarbij
dan tevens nog moet worden geteld de
hoge kosten van elektriciteit om het water
naar de daktank te voeren.
Niettegenstaande de klimatologisch gunstige
omstandigheden in Alicante en de vriende
lijke omgeving aldaar welke factoren nim
mer teleurstellend zijn, is het echter van
essentieel belang dat een ieder die het
voornemen heeft zich een bungalow aan te
schaffen zich vooraf niet alleen plaatselijk
oriënteert doch tevens contact opneemt
met personen die daar reeds langer geves
tigd zijn en alle gewenste inlichtingen kun
nen verschaffen. Accepteer nimmer een
voorwaarde van „eerst kopen en dan gratis
vliegreis ter bezichtiging". Het is beter
vooraf enkele honderden guldens voor een
vliegreis of trip uit te geven dan later te
worden geconfronteerd met een teleurstel
ling van vele duizenden guldens.
Vanzelfsprekend dient men steeds uitge
breide informaties in te winnen omtrent de
verkoopmaatschappij en/of bouwer. Ook
ten opzichte hiervan kunnen vele voorbeel
den van teleurstellingen worden gemeld.
Ongetwijfeld zijn er diverse betrouwbare en
voordelige mogelijkheden om zich in Alican
te of ergens anders in Spanje een goede
bungalow of appartement aan te schaffen,
doch men diene met bovenstaande raadge
vingen terdege rekening te houden.
EEN SPAANS INGEZETENE
jiirfmui/W.TS cp-./nmu-H 1^3 m-
9