Mooie herinnering aan Koninginnedag 1907. „Prins Hendrik"
Mijn „Prins Hendrik" was de naam van
de Sabangse Kanonniers Toneelvereniging
in de jaren 1907 tot 1909, waarvan ik
de eer genoot beschermheer en leider, ja
zelfs operetteschrijver en liedjesfabrikant te
zijn.
Zulk een erebaantje brengt enkele malen
dèsillusies mee, doch nog veel vaker vol
doening. Want onze Jannen hadden in die
dagen in Indië niets èn niets en elke aflei
ding, bezighouden, kwam hun ten goede.
Sabang bezat oorspronkelijk alleen een bur
gertoneelvereniging en het was overeen
gekomen, dat de soldaten de grote repeti
ties mochten bijwonen. Naar aanleiding
van dat bijwonen was het, dat op een goede
dag een drietal kanonniers bij me kwam
met het verzoek: „Luit, we wouwen een to
neelclub oprichten, wat die burgers doen,
kunnen wij ook wel, allenig hebben wij geen
blanke meissies, maar daar spelen we als
het mot, dan zelf wel voor. En nu wouwen
we U vragen beschermheer te worden, want
d'r mot een baas wezen en een van ons is
niks gedaan.
En als goede Oranjeklanten stelden ze voor
de vereniging „Prins Hendrik" te noemen.
„Prins Hendrik" werd staande het .woordje'
opgericht en ik heb er nooit spijt van ge
had. En de Jannen en de Sabangers even-
,,En dan wouwen we maar dadelijk op 31
augustus de openingsvoorstelling geven, dat
is een fijne gelegenheid, we hebben al een
programma, ziet U maar eens."
„Eerlijk gezegd ben ik voor de dertigste",
merkte ik op. „Ik begrijp, dat jullie als ware
Hollanders natuurlijk niet nalaten kunt op
onze zo geliefde Koningin te drinken en om
daar eerst 's avonds na afloop van de voor
stelling mee te beginnen, zou teveel van
jullie gevergd zijn."
Zoals het gaat met alle nieuw opgerichte
zaken, met heilig vuur werd er gerepe
teerd.
Het programma voor die allereerste keer
bestond hoofdzakelijk uit zangnummers, een
echt soldaten repertoir.
Het in de tot schouwburg getransformeerde
hotel-eetzaal binnenstromend publiek was
in de allerbeste stemming. Vol verwachting
klopte aller hart. De Jannen hadden uitge
rekend, dat er 54 mensen zouden kunnen
komen en de intekenlijst gaf ook precies
dat aantal aan. Heel Sabang had zijn goede
wil getoond.
De achtereenvolgende nummers vielen in
de smaak. Het echte soldaten genre, de
vaderlandse toon waren juist iets voor dat
uiterste westelijke hoekje van Indië, met z'n
echte totoks, zó uit Holland op Sabang
neergepoot uit Amsterdam of Rotterdam,
voor wie Sabang Indië was en blijven zou.
En wanneer dan de acteur, na enige keren
halen, achter de coulissen was gekomen,
vroeg hij aan de kameraden: „Hoe was ie,
jongens?", dan antwoordden de jongens
met een onvervalst: FAIN!
Het voorlaatste nummer na de pauze was
het SABANGLIED. Levie zong het op
de wijze van het toen zo gewilde Der
Kleine Hampelmann. Alleen het laatste cou
plet is mij bijgebleven:
Laat ons aller wens thans wezen,
Dat de Sabangmaatschappij
Binnenkort er een zal wezen
Bezocht door iedre rederij.
Niemand, die voorbij wil stomen,
Kijk, de seinvlag waait steeds uit,
Schepen meren, schepen komen
Sabang, Sabang zal vooruit! (bis).
De melodie pakte en ook de woorden, zo
dat na het tweede couplet de gehele zaal
meezong en de stemming voor het slotnum
mer niet beter kon zijn. Dit had dan ook
een geweldig succes.
Toen mochten ook de Jannen drinken op
hun Koningin en deden wij allen daar graag
aan mee. PAWIRO (L. H. C. H.)
Op 31 augustus 1898 werd de toen achttien
jarige Prinses Wilhelmina tot Koningin ge
kroond. In Indië werd uitbundig feest ge
vierd, één week lang! Parades, recepties,
toespraken, muziekuitvoeringen (waarbij de
„Kroningsmars" werd gespeeld), en overal
versieringen: vlaggen, wimpels, erepoorten,
lampions, cocardes, linten en overal natuur
lijk ook bal, desnoods met een „ronzebons"
als orkest. Er bestaan verschillende „Kro
ningsalbums"; van de fotograaf Kurkdjian in
Soerabaja, van Charls Co. (toen nog geen
Charls en Van Es) te Batavia en Semarang,
maar er is ook één bij van de bekende
Chinese fotograaf Tan Tjie Lan (gevestigd,
zoals hij adverteert, in Batavia en Hokkian).
Uiteraard zijn er veel foto's bij die in het
Chinese Kamp zijn genomen of overal el
ders waar veel Chinezen woonden. We zien
hier twee erepoorten op Pasar Baroe. De
would-be Europese op de voorgrond doet
een beetje komisch aan in deze omgeving.
Die op de achtergrond zal veel mooier ge
weest zijn. Ze voert over de brug naar de
Komediebuurt. E. B. de N.
Foto: Kon. Instituut voor Taal-, Land- en Volken-
kunde te Den Hag.
9
