Batiks in San Diego
Amerikaanse vrouwen in sarong
VOOR DE VROUW
Hoewel de show alweer een paar maanden achter de rug is ,is
het misschien toch wel aardig om er U nog wat van te vertellen.
Vooropgesteld dan, dat het geen echt modeverslag wordt, want
zoiets doe je niet van je eigen show. Mijn eerste aspiratie voor
het modevak openbaarde zich, toen ik als kind van drie een
enorm stuk uit de klamboe knipte. Zomaar. Mijn moeder wee
klaagde luid, maar mijn vader merkte op: „Het is wonderbaarlijk
hoe ze 'm dat gelapt heeft. Meestal kunnen zulke peuters niet
eens behoorlijk een schaar vasthouden!"
Ik ben als kind opgegroeid tussen de djaits, de Singers en de
Pfaffs in het mode-atelier van mijn moeder in Malang. Ik leerde
al spelenderwijs knippen en naaien en sinds mijn twaalfde jaar maak ik al mijn jurken zelf.
Daar is niets bijzonders aan, er zijn kinderen die op hun 6e jaar sambel goreng hati kunnen
maken en hier in Pasadena woont een meisje van 8 dat volmaakte spekkoeken bakt.
Al met al ik heb er nooit van gedroomd nog
eens in Amerika een modeshow te moeten
houden en nog wel liefst van uitsluitend
sarongs als materiaal.
Een importeur in San Diego, International
House Trade Mart vertelde me een jaar
geleden dat hij een grote partij sarongs had
die hij moeilijk kon verkopen. De Ameri
kaanse vrouw „zag" er niets in. Een aardige
lap katoen, wat moest je daar nu mee? Er
waren veel mooiere lappen te krijgen voor
een veel lagere prijs. Het woord batik zei
hun niets en sarong was iets waar Dorothy
Lamour in haar beste jaren mee flaneerde.
Een sarong is voor de Amerikaan iets dat
uit Hawaii komt. Een sarong-dress betekent
een japon met schouderbandjes of strap
less, maar altijd met aan een kant een
soort draperie. Dat is een sarong, punt
afgelopen. En dat idee krijg je er niet uit
zolang Hollywood films maakt waarin alle
vrouwen om en bij de equator in zulke
gewaden rondlopen.
Daar zat Frank de Moor (van Int. Housej
nu met zijn partij sarongs. „Geef een mode
show", stelde ik voor, „een show waarin
je de originele Indonesische kostuums laat
zien, gecombineerd met de Westerse opvat
ting van het dragen van batik. Dus strand-,
ochtend-, middag-, avondjaponnen van ba
tik. Het is ouwe koek voor ons, we hebben
de laatste jaren in Indonesië niets anders
gedaan dan batikshows georganiseerd, maar
voor hier is het idee gloednieuw."
Maandenlang hoorde ik niets van Frank de
Moor en zelf vergat ik ook alle plannen.
Tot ineens het telefoontje kwam: „Kun je
in drie maanden klaar zijn met alles. Die
batik-show gaat door, we worden gespon
sord door de grootste vrouwenorganisatie
in San Diego!"
Er is niets feillozer te bedenken dan de
organisatie in handen van een Amerikaanse
vrouwenclub. Men is hier dol op vereni
gingswerk en geen taak is te groot voor de
nijvere vrouwen. En het zijn heus niet alle-
Correspondentie voor Lilian Ducelle
rechtstreeks naar P.O. Box 4572,
Whittier-Californië 90607 of via re
dactie van Tong-Tong, Den Haag.
maal vrouwen die met hun tijd geen raad
weten. 80% van de Amerikaanse vrouwen
werkt, het zij part-time hetzij full time. Maar
voor de club hebben ze altijd tijd, vooral als
het aankomt op het spekken van de kas of
een liefdadig doeleinde. De modeshow b.v.
werd georganiseerd omdat de opbrengst ten
bate zou komen van een hoge school.
Echtgenoten van invloedrijke personen zorg
den voor contact met radio en krant. De
beste tv-radiospreekster van San Diego
zou de show leiden en annonceren. Molly
Morse, zo heette ze is een persoonlijkheid
zoals ik er zelden een ontmoet heb en nog
nooit heb ik een show zo geestig, zo vlot,
zo kundig aan elkaar gepraat gezien.
lammer, dat wij U deze foto niet in kleuren kunnen
laten zien. Dit was een van de mooiste sarongs
die bij de collectie was.
Maar voor het zover was! Ik zal U het ver
haal van de voorbereiding maar verder be
sparen, het zou U even moe maken als het
mij toen gedaan heeft. Mijn huis lag bezaaid
met snippers batik, ik at batik, dronk batik
en droomde 's nachts van te korte, te lange,
te nauwe of te wijde japonnen.
Het meest tijdrovende was nog het op en
neer reizen naar San Diego voor bespre
king van de programma's, met de zaak die
de schoenen zou leveren, het kapsalon dat
bepaalde kapsels zou verzorgen. Er was
zoveel te doen en zo weinig tijd.
San Diego is een van de mooiste steden
in Californië, een belangrijke havenstad
geweest, maar nu lamgelegd door het op
heffen van een grote vliegtuigindustrie. Het
is nog een drukke, bedrijvige stad, want er
is van alles te doen. Veel toerisme van
wege de onvergeetlijk mooie kustlijn met
hotels, motels en andere toeristische attrac
ties. Het gaan naar San Diego was dan ook
iedere keer een uitje alhoewel een uitje dat
tijd kostte, want S.D. ligt een kleine 3 uur
rijden van Whittier af.
Die dagen voor de show had ik het gevoel
of alles zou misgaan, en mijn japonnen niet
mooi genoeg waren. Tot overmaat van
ramp werd me medegedeeld dat ik voor een
interview op de televisie werd verwacht.
De uitzending was om half 8 's morgens.
San Diego heeft een van de droogste plaat
sen in Californië te zijn, maar om het
gerucht te logenstraffen goot het die och
tend. En ik ben al zo gek op regen!
Daar zat ik dan onder het felle licht van de
cameralampen en een batterij bengelende
microfoons. Maar alle zenuwachtigheid en
angst gleden van me af, toen ik Bob Mills
en Sue White, de mensen die het program
ma leidden hoorde praten. De gemoede
lijke, gewone manier waarop in Amerika tv
wordt „bedreven" is typerend voor het hele
leven hier. Hoe grandioos van opzet, hoe
indrukwekkend de inrichting van de studio's,
de mensen blijven eenvoudige, gewone
zielen. Een Amerikaan doet nooit gewichtig,
hoe belangrijk, knap en beroemd hij ook is.
Ik babbelde dan ook lustig over Indië, over
batik en over mijn japonnen. En ik vergat
zelfs dat mijn Amerikaanse uitspraak (vol
gens mijn zoontje die perfect Amerikaans
praat), heel erg lousy" is. Never mind.
Leuke reacties gehad van Amerikaanse
kijksters.
„Wat voor japon heb je zelf aan Lilian?"
had de voorzitster van de club me een paar
weken voor de show gevraagd.
Ik had in mijn hoofd een model dat ik wilde
maken en zei: „Iets van magenta kant".
Natuurlijk vergat ik de hele japon en moest
op de avond voor de show nog gauw een
van mijn oudjes naar de stomerij brengen.
Het was immers niet belangrijk hoe ik er
uit zag? Voor de organisatie van de club
was het echter wèl een belangrijk punt
geweest, want toen ik op de ochtend voor
de show in de zaal kwam kijken, zag ik dat
12
