Vervolg van pag. 7
van China kent: de gedwongen opium-in
voer door de Britten, de wijze waarop Eu
ropese mogendheden het door burgeroorlo
gen verzwakte China van alle kanten bin
nendrongen om langs de hele kust con
cessies, investeringen en andere econo
mische invloeden te forceren, die kan met
zijn eigen nationale trots als maatstaf, ge
rede vrees hebben dat "de gekaatste bal
nog wel lelijk terug zou kunnen komen".
China zou dus toch grotere oorlogen
kunnen gaan voeren. Wat is oorlog en hoe
wordt zij uitgevoerd? Wie de Europese oor
logen bestudeert, ontdekt Von Clausewitz,
Jomini, Saxe en vele anderen. Maar vooral
von Clausewitz is de grote strateeg-filosoof
van het westen - al is veel van zijn strate
gische filosofie nu geheel obsoleet gewor
den.
Wat nu Von Clausewitz is voor Europa,
is Sun Tzu Wu voor China, door alle tijden
heen en ook nog nu en morgen. Met dit
verschil dat Sun Tzu in zijn volle omvang
niets van zijn volle waarde verloren heeft
en b.v. de basis vormt van alle Chinese
en door China beinvloede strategie in Oc.st-
Azië. Het merkwaardige is, dat Sun Tzu al
zo oud is. Hij leefde in naar schatting de
vierde eeuw voor Christus (sommigen ach
ten zijn bestaan legendarisch). Zijn filosofie
maakte maar een bescheiden deel uit van
de totale Chinese filosofie (hij is zo weinig
bekend dat zelfs encyclopaediën zijn naam
niet vermelden), maar heeft ruim twintig
eeuwen overleefd en is nog steeds "100%
klassiek".
En nu nog leeft zijn werk en maakt de
onweerstaanbare successen van de Chine
se legers mogelijk op de Europese legers.
Wie zich dit realiseert, weet hoe enorm be
langrijk de factor "Tijd" is in alles wat in
het oosten gebeurt. Wij willen alles één-
twee-drie opgeruimd hebben, of veranderd
of vergeten. China heeft de tijd - en wint
uiteindelijk Zoals ook Premier Sato van
Japan tegen president Johnson zei: "Het
verzekeren van vrede en vrijheid in dit ge
bied vereist enorme inspanning, wijsheid
en tijd".
Wat de wijsheid betreft, geloof ik dat wij
voor het beter begrijpen van het Verre
Oosten wat dieper moeten tasten in de
Chinese wijsheid en minder tevreden zijn
met onze eigen wijsheden.
Het is de moeite waard om aan de hand
van de leerstellingen van Sun Tzu een stu
die te maken van de oorlogen in en van
China Op alle moderne hogere krijgsscho
len kent men deze naam. Zijn werk is het
laatst vertaald door Brigadier-General Sa
muel B. Griffith en verschenen bij de Cla
rendon Press, Oxford. De grote Chinese
strateeg Kuo Hua-jo (in de schaduw van
Mao Tse Tung, maar reeds door het Wes-
O Wilt U bij de betaling van Uw abon- q
O nement steeds vermelden: "oude" of O
(J Q
O "nieuwe abonné? O
O De administratie is U daar zeer dank-
baar voor! O
DOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOS
ten erkend als de "coming man" in China),
de nationalistische generaals Chiang Kai
Shek, Chiang Fang Chen en Yang Chiec,
zij hebben allemaal Sun Tzu tot "geestelijke
vader". Hij wordt als eerste en hoogste
strateeg bestudeerd aan China's formida
bele krijgs-academie in Whampoa en zijn
grondstellingen vindt men terug in de slo
gans van het Rode Chinese leger, zoals:
"De vijand valt aan, wij trekken terug"
"De vijand legert zich, wij harceleren"
"De vijand is vermoeid, wij vallen aan"
"De vijand trekt terug, wij achtervolgen"
Generaal Maxwell Taylor zal in Viet Nam
nog veel langer "zoet" zijn dan de door
hem geschatte tien jaren. En denk vooral
niet dat de Chinezen niet tegen de Europe
se tactiek van de stellingenoorlog opge
wassen zijn. Dat heeft de onbesliste strijd
in Korea geleerd (die niet is afgelopen)
en zeer zeker de vernietiging van de toch
geniale Franse generaal De Lattre de Tas-
signy bij Dien Bien Phu met zijn superieu
re Legionnaires.
Lees desnoods alleen fragmenten uit de
militaire geschriften van Mao Tse Tung, b.v.
zijn "Strategische Problemen in de Revo-
lutionnaire oorlog van China" en "Gese
lecteerde Militaire Geschriften" en U be
grijpt hoe deze werken ook in de Westerse
krijgsstudie "klassiek" geworden zijn. Ver
wacht in het Oosten geen westerse oorlo
gen, waarbij zoals in de eerste wereldoor
log bij Gallipoli 85.000 mensen in een slag
werden weggemaaid, bij Yperen 40.000 in
één gigantische dynamiet-explosie. De Oos
terse oorlogen zullen beweeglijke oorlogen
zijn van een uitgesproken guerilja-karakter,
maar eindeloos vasthoudend en toch "on
grijpbaar". Lees hoe de Chinese filosoof
denkt over de macht van het water, dat
graniet vernietigen kan, en U begrijpt meer.
Een van Sun Tsu's belangrijkste leerstel
lingen is:
"Ken de vijand en Uzelf en U kunt dui
zend veldslagen voeren zonder gevaar voor
een nederlaag".
Dit is de strategie van de bokser, de ja
ger, de sportsman: het doorgronden van
zichzelf en het doorgronden van zijn tegen
stander. Als wij in China een vijand zien,
laat ons hem kennen; studeer. Niet mees
muilen om spotprenten van Mao en 'aan
de andere kant bibberen voor Momohs.
Het is een leerzame leerstelling. Wie
goed leest merkt dat Sun Tzu niet spreekt
over overwinnen, maar over niet verliezen,
Wie zorgvuldig de op Sun Tzu's leerstel
lingen gebaseerde Chinese oorlogen bestu
deert in de loop der eeuwen, merkt dat de
Chinees er zelden of nooit op uit ging bij
de buren om aan te tonen dat hij de sterk
ste was.
En hoe gemakkelijk was dat met die on
telbare divisies en onuitputtelijke reserves.
Europees theoretisch is het nog steeds mo
gelijk voor China om pakweg 200 divisies
in het veld te brengen met 400 divisies in
reserve. Europees theoretisch denkt men
nu automatisch: vandaag of morgen gaat
het gebeuren (zoals ook Europese en west-
Aziatische volken altijd van militaire supe
rioriteit misbruik hebben gemaakt om aan-
vals- of veroveringsoorlogen te voeren).
China deed het nooit.
Waarom niet? Hadden de Chinese gene
raals al vroeg notie van het gevaar van
lange en onhoudbare verbindingen? Besef
te men dat militaire uitputting binnenlandse
verzwakking ten gevolge zouden hebben?
Was de filosofie van "Het Rijk van het
Midden" doorslaggevend voor de statis
tische buitenlandse politiek? (Want wie in
het midden waar dan ook zit, verliest zijn
balans bij verschuivingen uit het midden).
Hoe dan ook: Sun Tzu en China's krijgs-
historie leren niets over expansie-oorlogen.
Het lijkt me nutteloos om die ook in de toe
komst te verwachten.
Tenzij...tenzij, door uitlokking inderdaad
westwaartse veldtochten worden onderno
men. Denk aan het tarten van de Draak.
Het heeft me daarom werkelijk een shock
gegeven te lezen dat de cultuurhistoricus
Arnold Toynbee (die ik altijd zeer bewon
derd heb), als middel om het Gele Gevaar
te bezweren noemde: een gezamenlijke
aanval van de communistische en demo
cratische machten op China. Hier kan in
derdaad met de atoomoorlog een afschu
welijke slag worden toegebracht...die niet
helpen zal, want de Draak ZAL terugkomen.
En leven wij alleen voor ons eigen hachje
of voor het welzijn van onze nageslachten?
En wat nu te denken van de Chinese
agressie in de randstaten om China? Laat
ons goed beseffen dat China's veiligheid
en kracht gebroken zijn doordat de Euro
pese veroveraars successievelijk eerst
Oost-Azië en tenslotte China zelf binnen
drongen. En dat dus China's veiligheid af
hangt van de absolute vrijheid van haar
nabuurstaten. China zal m.i. niet rusten
voor de Anglo-Amerikaanse macht (en het
pound-dollar-block) uit Oost-Azië verdreven
zijn. En wie hiertegen vecht, "vecht tegen
de bierkaai". Aan de Pan-Azië gedachte
zit veel meer ten grondslag dan wij, Euro
peanen, denken.
Men leze dit artikel niet met de gedach
te dat "Tjalie blijkbaar, Chinees-Rood" is,
noch met de al te gerede denigrerende be
oordeling dat ik geen Sinoloog ben of er
kend deskundige in Chinese Zaken. Ik
spreek als doodgewone en onbelangrijke
Indischman, die met vol besef van een be
perkte studie, maar met een geheel eigen
(en in Azië gevormd denkpatroon) probeert
wat meer te begrijpen van wat in het Oos
ten gebeurt, en wat doorslaggevender zal
zijn voor Indonesië's positie dan onze wes
terse ideeën van wat hoort of niet hoort -
en hopelijk gebeuren zal.
Dat er in de laatste tijd veel meer han
delsmissies naar Rood China gaan, is even
min "zo maar stom verraderlijk'". Europa
probeert zich te herorienteren. En in deze
heroriëntering doet Tong Tong op beschei
den schaal mee.
In een volgend artikel iets over die merk
waardige filosoof Mao Tse Tung en enkele
andere leerzame gebeurtenissen in China
van de laatste halve eeuw. T.R.
8