LANGUOR
BIJ EEN WONDERLIJK HUWELIJK
Dezer dagen vroeg iemand mij in een gesprek opeens wat toch eigenlijk "languor" was.
Ik wist het natuurlijk direct. Voor mijn geestesoog verschenen onmiddellijk "languoreuze"
typen van een schone, dromerige vrouw, van een in onverschillige houding rustende man,
van een 'absent-minded English gentleman'. Nevenbegrippen als 'spleen' en 'indolence'
schoten me meteen te binnen en ook U weet direct wat het is, omdat U in de Tropen bent
geweest. Tot mijn grote verbazing kon ik het woord echter niet direct vertalen en ontdekte
ik ook dat de woorden 'spleen' en 'indolence' eveneens direct UIT HET ENGELS voort
kwamen en niet uit het Nederlands.
Dus greep ik een woordenboek. Daarin
vond ik de volgende vertalingen (en ex
plicaties):
languor: mat-, loom-, slapheid; smachtende
tederheid; languoreus: kwijnend, smach
tend,mat, loom, zwoel.
spleen: milt, miltzucht; zwaarmoedigheid,
gemelijkheid; drift, wrok.
indolence: vadsig, traag.
(Woordenboek Ten Bruggecate en Broers).
Ik was op slag geirriteerd. De drie verta
lingen missen allen iets dat essentieel is.
Ze geven slechts een "set" van ongunstige
en ziekelijke begrippen. Zijn de languoreu
ze typen, die Goya schilderde, sloom en
slap? Bent U wel eens zo brutaal geweest
tegen een Indisch of Spaans languoreus
type, dat U hem in een seconde hebt zien
veranderen in een furie? Hebt U wel eens
een indolente Indische jager zien staan on
der een djatiboom (heet, schelle zon, alles
om er mafferig en slap van te worden) om
hem in een tiende seconde tot bliksem
snelle reactie over te zien gaan: het schou
deren van het jachtgeweer, het fonkelende
oog en de vaste hand? Geen spoor van
vadsigheid of traagheid. Dat was maar
schijn. En in beide wereldoorlogen heeft de
waardeloze "degenererende" Britse gentle
man zich op slagvelden ontpopt als een
onversaagd, geniaal en superieur soldaat.
Hij bleek met zijn "miltzucht" vaak een
mens van nobeler en hoger principes dan
de drukke dadenmens met rode konen en
manieren van "wat-heb-ik-jou-daar"
Ik kan mij indenken dat in vergelijking met
de "aanpakker", de "werkster met rode ko
nen", die bruist van activiteit, de languo
reuze indolente mens een "beroerde in
druk" maakt. Hij lijkt op de actieve mens,
die bijv. door ziekte of mismoedigheid wat
"slap" of in een luie bui wat "vadsig" is.
Daar zit Mientje dan, met de handen in de
schoot, bleek en afgetrokken, in plaats van
zoals het hoort piepers te jassen of kleed
jes uit te slaan. Ze is geen knip voor de
neus waard. DUS zijn alle mensen (vooral
uit de Tropen) die er uitzien als "slappe
Mientje", geen knip voor de neus waard.
Wat gebruiken minder ontwikkelde mensen
toch gauw dat woordje "dus", zelfs al zijn
ze "algemeen ontwikkeld"!
Ik wil hier persé niet beweren dat er in
de tropen geen luie, vadsige, slappe typen
voorkomen en evenmin dat elke indolente,
"spleen-lijdende" languoreuze verschijning
in werkelijkheid een vent is die barst van
energie, maar ik hoop alleen dat men zijn
ogen goed gebruikt, zichzelf niet als een
alleenzaligmakende maatstaf beschouwt en
altijd open blijft voor betere of hogere mo
gelijkheden dan de oppervlakkige verschijn
selen alleen.
Vooral de bestuursambtenaren zullen we
ten dat er onder de regenten veel "indo
lente typen" waren, waarvan Jan Pak-an
liever gehad had dat hij rondsprong als
een betoverde harlekijn. En officieren onder
U zullen weten dat achter menige lijzige,
slome uniformdrager (ook totoks!) een
pracht van een kerel school als het er wer
kelijk op aan kwam.
En hier komen we aan de kern van de
zaak: de lichtkant van de indolentie en "lan
guor". Zoveel in het normale leven komt er
eigenlijk niet op aan: een dubbeltje meer
verdienen, een portie "respectabele actie"
ontwikkelen, het twisten of discussieren
over "belangrijke problemen", het flink zijn
of zich "druk maken over".
Wie het type goed kent (of het zelf is),
weet dat de schijnbaar slome persoon in
Op de huwelijksreceptie van de Indone
sische zaakgelastigde Mohamad Sjarif, de
eerste vertegenwoordiger van ons Land van
Herkomst in Nederland, na vele jaren van
scheiding. Het was tevens ook de afscheid-
receptie van deze sobere, intelligente en
warmhartige vriend, die nu weer naar In
donesië vertrekt.
Een wonderlijk feest was het eigenlijk,
deze dubbele receptie, want de "eeuwige
vrijgezel" Mohamad Sjarif heeft op deze
Nederlandse grond de vrouw gevonden en
gehuwd die het Lot voor hem beschikt had.
werkelijkheid alleen maar even buiten het
leven staat; zijn geest laat gaan over rui
mere gedachten en gevoelens, zich ont
spant in de betere zin van het woord, zich
vrij maakt van (het vaak alleen maar dom
me) altijd bezig zijn. De languoreuze vrouw,
de indolente man, is voor een korte spanne
tijds een edel mens, een filosoof, die zijn
geestelijk Ik even bevrijdt van de boeien
van zijn animale bestaan, waarin deugd
zame vrouwen zich menen te moeten weren
als eeuwig beredderende marmotten, en
mannen het werkpaard tot ideaal voorbeeld
kiezen. Hij (zij) is enige momenten dichter
bij God, Die de vrije mustang schiep en
niet het werkpaard, de marmot der vrije
velden en niet de marmot van het kooitje
thuis met het koolblaadje en het mokkie
water.
Met de typische "dwaaldenk-methodiek"
van de lagere klassen, die zo gaarne het
adeldom begeren (eerst koningen kielhalen
en dan zelf Vleespaleizen, Ijspaleizen,
Werkmanspaleizen, Accordeonpaleizen ma
ken!) heeft Jan-de-Pet het motto uitgevon
den: "Arbeid adelt!" (want meneer de graaf
zie je ook altijd bezig, en de geleerde stu
deert tot diep in de nacht). Neen mijn waar
den,arbeid sadja adelt niet! En persé niet
elke vorm van arbeid! Er zijn massa's soor
ten van alleen maar afstompend werk.
Lees verder pag. 6
In het korte moment van hier zijn tussen
ogenschijnlijk eindeloze barrières van schei
ding en twistGod is groot!
Tong Tong was er "natuurlijk": onze di
recteur Catalani en zijn echtgenote ziet U
rechts en links van het gelukkige bruids
paar. En wij hopen dat in alle scheiding
tussen Oost en West die er nog komen
kan altijd een tong tong zal zijn bij "ban
den voor het leven" die toch altijd weer
gesloten zullen worden. "The twain shall
meet", Kipling, "the twain shall meet!"
T.R.
Foto: ROGIER
5