30
Namen noemen
Christendom tegenover Islam?
Dezer dagen kregen wij een briefkaartje
met gelukwensen van mevrouw Ujlaki, pia
nolerares te Amsterdam. Zulke korte groe
ten zonder enige noodzaak ,zo maar:
"lk-kan-je-niet-vergeten. Poekoel-teroesl
krijgen wij uit de hele wereld. Heel weinig
maar, maar hoe ongelooflijk opbeurend en
aanmoedigend in een zee van sceptisme!
Aan de naam Ujlaki kunt U zien dat de
schrijfster geen "volbloed Hollandse is.
Inderdaad, ze is van Hongaarse herkomst.
Haar vader vocht als officier van het KNIL
o.m. in de verschrikkelijke Lombok-expedi
tie, die soldaten en generaals gelijk het
leven kostte. We zijn in staat geweest het
leven van deze officier wat aandachtiger te
bestuderen: een nobel man, een moedig
man, een respectabel man. Die als HON
GAAR in het NEDERLANDSE leger streed
voor de vrede in INDONESIë. Niet met de
pen in een rustig kantoor, maar met de
inzet van zijn leven tussen de vuur bra
kende poeri-muren van Lombok.
In onze lezerskring komen we massa's
van die namen tegen en wordt ons keer op
keer weer duidelijk, hoe sterk EUROPEES
en NIET Nederlands-sadja de vorming van
ons Indische bewustzijn en van de Indo-EU-
ROPEAAN eigenlijk was EN IS. De naam
Indische Nederlanders beperkt zich alleen
tot een burgerlijke status, de naam Indo-
Europeaan geeft de Indo een HISTORISCH-
ETHNISCHE status van ruimere allure, zon
der aan het Nederlanderschap iets te kort
te kunnen doen!
In elke sector van de Indische maat
schappij vind je de Europese namen; niet
alleen bij ambtenaren, militairen, planters,
maar ook in de handel (Schlieper, Geo
Wehry enz.). Waarom maken we ons zo
boos als andere volken onze bezittingen
nationaliseren, terwijl wij zelf kortaf willen
afrekenen met de namen en herkomst van
de Maurenbrechers en de Monod de Froide-
villes, de Nielsen en de Diassen, de Fla-
mangs en de Banizeths, de Mackenzie s en
de Catalani's, en zo voort, en zo voort?
Jan Fabricius achtte het Nederlander
schap garantie genoeg om er verder nooit
over te bazuinen, en bleef zich DRENT noe
men. De Fransen hebben zich nooit ge
schaamd om hun beroemde Afrika corps
"Vreemdelingenlegioen" te noemen, want
de "tricolor" stond er toch te stevig boven!
Waaruit blijkt de superioriteit van Ne
derland over andere nationaliteiten dat deze
liever weggewist moeten worden, en als
die superioriteit bestaat, waar blijven dan
de daaraan inhaerente eigenschappen van
groothartigheid om al wat lager is te dulden
Zijn wij adelaars die geen vliegen eten of
juffrouwen van driehoog-achter, die de hele
dag met vliegmeppers rondlopen?
Waar blijft onze TROTS dat eens vele
andere Europeanen onder de Nederlandse
vanen hebben willen dienen? Zijn wij be
nauwd dat anderen met eer zouden kunnen
gaan strijken die we voor onszelf willen
opeisen? Dan hadden we toen de deur moe
ten sluiten voor alle vreemdelingen en zelfs
in groter getale naar De Oost moeten gaan!
Het is zo'n vulgair standpunt, want alleen
in achterbuurten moet iedereen Jan Cat of
Mien Pluis heten om geen nijd op te wek
ken. Het feit alleen al dat ik mij om mijn
moeders naam te eren Tjalie Robinson
noem (en mijn burgerlijke naam Jan Boon
houd, die van mijn vader is), is voor veel
mensen al voldoende om zuur te kijken.
Dat ik mij Indo noem als nadere aanduiding
(met vol behoud van mijn Nederlandse iden
titeit, want bij geen enkel ander volk zijn
Indo's ontstaan) is alweer voor andere
mensen aanleiding genoeg om twist te zoe
ken.
O veelgeprezen kleinburgerlijk conformis
me, dat een hemd dat nader is dan de rok
verkiest boven een vlag aan verre horizons!
Blijkt de nationale verknochtheid van dui
zenden Europeanen dan niet mooi genoeg
uit de vele grafopschriften van erevelden
van Pnompaduk tot Kemajoran en van Koe-
taradja tot Merauke? Is het niet genoeg dat
de doden vergeten zijn, en moeten de le
venden eindeloos aanhoren dat ze nooit
Hollands genoeg kunnen zijn?
Houd Uw vuur brandend, verbolgenen!
Dit is niet de stem van een outsider. Dit ge
luid is in Nederland gehoord van Jacob van
Maerlant en Vondel af, en over Multatuli,
Ter Braak en Du Perron heen, tot sommige
der laatste Nederlandse "angry young men"
toe.
Als het waar is wat sommige puur-Holland-
se vrienden gezegd hebben: "Tjalie, je bent
ook al een echte Hollandse kankeraar ge
worden", komt dat toch zeker omdat een
gezonde Hollandse aanleg zich scherp
blijft weren tegen alle kankergezwellen?
Onverdraagzaamheid, zelfingenomenheid
en gezapigheid zijn Holland's ergste vijan
den en oorzaak van veel maatschappelijk
kwaad. In Holland's oudste traditie zullen
we er ook in Tong Tong tegen van leer
trekken. T.R.
Een nieuw Hazardspel. Op het gebied van
dobbelen is iets nieuws uitgevonden, een
spel met twaalf kaarten, waarop van één
tot vier zwarte, roode en gele hanen af
gebeeld staan. Het wordt met grooten ij
ver gespeeld, ook en vooral door bemidde
ling van Europeanen die echter slechts zet
bazen zijn van een hoogere Chineesche
persoonlijkheid. Komt men zelf inzetten dan
heeft de kleur der hanen geen beteekenis,
maar telkens wanneer het getal (van één
tot vier) waarop men een kans waagde, uit
komt, krijgt men drie maal den inzet terug.
Speelt men door middel van een tamban-
gan, dan moet niet alleen het getal maar
ook de kleur overeenstemmen, in dat geval
ontvangt men den inzet tienmaal. Wij zei
den reeds dat een Chinees, dien wij niet
nader wensen aan te duiden, op deze ma
nier het publiek exploiteert, met behulp van
een groot aantal helpers.
Wij kunnen er nog bijvoegen, dat de wijze
van deelneming op behendige wijze is inge
richt en dat het hanenspel meer en meer
slachtoffers eischt.
"De Locomotief", 7-1-1885.
Deze vraag is meermalen in zeer lezens
waardige brieven in Tong Tong op een of
andere wijze categorisch aan de orde ge
steld, en wel voornamelijk door Tjalie Ro
binson.
Wat mij betreft, Tjalie kent mij uit par
ticuliere correspondentie, niet voor publica
tie bestemd. Hij weet hoe ik tegenover de
Islam en de gelovige Islamiet, de "moslim"
denk.
Voor ieder die enigszins "met de tijd
meegaat" en niet totaal onverschillig staat
tegenover het wereldgebeuren, staat het
vast dat er een geweldige ommekeer bezig
is zich te voltrekken op mentaal gebied,
een "revolutie van de (menselijke) geest".
Wat circa 50 en meer jaren geleden onmo
gelijk scheen, is voor iedere waarnemer
een onomstotelijk feit geworden: de grote,
de wereldgodsdiensten, Christendom, Islam,
Bhoedisme, in al hun schakeringen, gaan
zienderogen naar elkaar toe, het antagonis
me van weleer heeft plaats gemaakt voor
elkaar begrijpen, elkaar waarnemen en be
studeren, zelfs voor samenwerking om de
aarde meer bewoonbaar te maken".
In alle universiteiten, waar ook ter we
reld, zijn leerstoelen verrezen voor elk dier
godsdienstige wereld- en levensbeschou
wingen.
Een frappant voorbeeld van verdraag
zaamheid, waardering en hulp door het
Christendom aan de Islam lazen we dezer
dagen in enige dagbladen.
Waar Tjalie dit vraagstuk (staat het Chris
tendom al dan niet welwillend jegens de
Islam) meermalen heeft aangeroerd, mag
het volgend bericht uit de wereldpers zeer
zeker ook in Tong Tong een plaatsje vinden.
Uit Bonn werd 5 februari bericht ontvan
gen dat in de beroemde Dom van Keulen
enkele honderden Turken werden gezien,
die daar met gedekt hoofd en geknield op
een gebedsmatje het einde van de Islami
tische vastenmaand Ramadan vierden.
Het kapittel van deze Rooms-katholieke ka
thedraal heeft namelijk op last van de kar
dinaal-aartsbisschop van Keulen, hun toe
gestaan op Islamitische wijze lof te brengen
aan God (Allah) die immers ook de God
der Christenen is.
Wij juichen deze geste van Keulen toe
en hopen dat zij navolging moge vinden in
alle steden waar Christenen (Protestanten
zowel als Katholieken) en Moslims samen
wonen. W. BURER.
11