Pouwels
Pouwels
DE VROUW
Ervaringen met geneeskrachtige kruiden
DIOGENES en DJOJO BOJO 8
KOKKIES Rijstwinkels
INTERCOIFFURE
IDEALE COIFFURES
open 7.30 v.m. tot 6.00 n.m.
Fred. Hendrikl. 160 - tel. 553055
Op een der zeer koude dagen van deze
scheidende herfst, zaten wij om de goed-
gestookte huiskachel allerlei herinneringen
uit onze voorbije Indische tijd op te rakelen.
Ik zeg wij en bedoel daarmee niet enkel
mijn huisgenoten maar ook enkele bezoe
kers die respectievelijk te Batavia, Sema-
rang, één ook in Nieuw Guinea een groot
deel van hun leven hadden doorgebracht.
Ik hield op met lezen.
- Wat leest U daar? vroeg één hunner.
- Goena-goena, zei ik, van P. Daum; ik heb
het ten geschenke gekregen van nou ja,
het komt er niet op aan.
- Ik ken dat boek, zei hij, hoe vindt U het?
- Ik moet mijn oordeel opschorten tot ik er
minstens 100 bladzijden van gelezen heb,
repliceerde ik.
- Laten we maar, liever dan over goena-
goena, spreken over Indische Kruiden, al
thans over de soorten die in Indonesië te
gen verschillende kwalen gebruikt worden,
opperde een ander. De eer aan U om te
beginnen, zo vervolgde hij.
En hier volgt dan voor de Tong Tong
lezers de korte inhoud van het gevoerde
gesprek.
Het gaat er niet om boekenwijsheid te
verkondigen. Dus geen citaten uit naslag
werken als bijv. het werk van mevrouw
Kloppenburg over Indische planten en krui
den, de Indische Encyclopaedie van Martl-
nus Nljhoff enz. Die boekwerken had Ik,
maar in de Jappentijd ben ik ze alle kwijt
geraakt. En thans bezit ik geen enkel boek
over Indonesië meer in mijn te schaars
voorziene boekenkast.
Wat ik hier vertel heeft niets met boe
kenwijsheid, met biologie, psychologie, the
ologie, of welke andere "logie" ook te ma
ken. Ik voorkom hiermede dat de een of
andere wetenschapsman mij op de vingers
kan tikken. Want ik vertel hieronder niets
anders dan wat ik persoonlijk ervaren heb;
en dat ontsnapt aan elke revisie door an
deren.
|iiiiiiuiiii;iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiii[|iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin|i
J waren 2 bekende Wijzen, toen schre- I
ven ze al: j
Kokkie heeft de laagste prijzen
Witte de Withstraat 128
Telefoon 89438
Slotermeerlaan 125
Telefoon 130362
Simonskerkestraat 11
Osdorp, Telefoon 199323 j
AMSTERDAM -W.
P.S. Wij verzenden over de gehele
wereld.
M.a.w. daar kan geen ander mens - hij, zij,
geleerd of niet - mij op corrigeren om de
eenvoudige reden dat niemand thans kan
onderzoeken wat ik bijv. 40 jaren geleden
in mijn body ondervond... Dat weet ik al
leen... Daar is geen woord Latijn bij lezers.
En ik hoop dat ook anderen hun ervarin
gen zullen vertellen en Djangan omong ko-
song.
Wat ik aan den lijve ervaren heb met In
dische kruiden?
Hier volgt het verhaal, want het is een
verhaal, méér niet.
1. Op 28-jarige leeftijd (ik ben thans meer
den driemaal zo oud) - lag ik te Salatiga
in het militair hospitaal met zware malaria,
opgedaan in de hoofdstad Semarang, toen
maals bekend als een malaria-oord nommer
satoe. Keiharde milt en opgezette lever.
Chef van het hospitaal was de dirigerende
officier van gezondheid dr. Thür. Dagenlang
wees de koortsthermometer een tempera
tuur aan van om en bij de 40° Celsius. Chi-
nine-pillen had ik al te Semarang bij tien
tallen geslikt. Met geen resultaat. En nu
schreef de dokter me alsmaar chinine voor
maar daarbij ook nog vele dagen achter
een "blauwe pillen".
Dat nu heeft me bijzonder geholpen. Men
vertelde mij dat het indigo-pillen waren; de
stoelgang werd er donkergroen van.
Ik genas volkomen en heb sedert dien tijd
nooit geen last meer van malaria gehad.
2. Op circa 40-jarige ouderdom werd ik
gekweld door "graveel", een kwaal die mij
veel pijn deed. Een vriend gaf mij de raad
daon remoedjoeng te gebruiken, ook wel
koemis koetjing genoemd. Dat hielp. Ik
raakte een getand steentje kwijt, zo groot
als een katjang idjo.
3. Maar 20 jaar later was het weer mis,
misschien omdat ik te vroeg was uitgesche-
den met het gebruik van de "kattesnor"?
Mijn huisarts dr. van Leent, oud dirigerend
officier van gez. 1e kl. (majoor) van het
KNIL, schreef me het gebruik voor van een
aftreksel van de bladeren van een heester,
in Bogor bekend als "daon doedoek" (don
kergroen blad van grillige vorm) op vele
tuinerven als sierplant gekweekt. Bij het
koken kregen we een donkerrood (wijnrood)
aftreksel waarvan ik dagelijks een glas
dronk. Het resultaat was verrassend. Al
le pijn verdween als met één slag. Dr. van
Leent - ere zij zijn roemrijke nagedachtenis
- was drager van de Militaire Willemsorde
en algemeen bemind. Hij stierf op zeer ho
ge leeftijd.
Nu wilde ik de Tong Tong lezers vragen
of zij ook dergelijke ervaringen met ge
noemde of andere geneeskrachtige Indische
kruiden hebben gehad. En zo ja, die in dit
blad te vermelden, als de Redactie dit
goedvindt natuurlijk.
WIE WINT ER OOK EEN
"Je-lah-je-kripoet"?
Toen ik op mijn kraambed lag, kwam Oma
vanzelfsprekend helpen en had het natuur
lijk razend druk in de huishouding.
Tot Gina (toen 2 jr) die zin had in sinaas
appels en Oma er om vroeg. Maar Oma
gehinderd, volstond alleen met "tsk! gghl
ggh!" te brommen, zodat haar Doornspijkse
tjoetjoe naar 't kraambed holde en snikte:
"Ik vraag Oma sinaasappel, maar Oma zegt:
ggrr! ggrr!"
Een jaar geleden zat Gina op de Chr.
Kleuterschool en kwam op een middag heel
bleek naar mij toe.
"Mam, kijk toch eens! er staat een disci
pel voor de deur!"
Ik keek en zag een frater staan.
"Je hebt gelijk, maar dit is een katholieke
discipel, zo'n mijnheer noem je een frater!"
zei ik haar.
"Wat doet hij hier Mam?" nog altijd zenuw
achtig.
"Hij komt geloof ik voor de buurvrouw.
Mevrouw W. is katholiek" antwoordde ik.
"O, ik dacht dat hij een boodschap kwam
brengen van de Here!" aldus Gina.
(Gina vond de kleding en sandalen van de
geestelijke net als de tekeningen van de
discipelen in haar kinderbijbel).
Mevr. H. Leydelmeyer-Lamsana heeft met
deze twee mopjes het boekje "Je-lah-je-kri-
poet" gewonnen. Wie volgt?
Stuur ons een leuk gezegde van één van
Uw kinderen of tjoetjoeks en U heeft kans
ons leuke moppenboekje te winnen.
Het is waar, de artsenij-bereidkunde en
de geneeskundige wetenschap hebben te
genwoordig andere heelmiddelen voor tal
van ziekten, maar de oude geneesmiddelen
zullen toch mijns inziens nooit hun beteke
nis en grote waarde verliezen.
."Onderzoekt alles en behoudt het goede",
ook het goede dat we in het oude vonden
en nog vinden. W. BURER
De wetenschappelijke (latijnse) benaming
van bovengenoemde planten uit het Indi
sche plantenrijk ken ik niet; ik heb er nooit
een boek op nageslagen, jammer.
Met de plaatsing van dit artikel hebben wij al
van onze instemming met het voorstel van de Heer
Bürer doen blijken. Stuur Uw ervaringen dus zo
spoeaig mogenjK naar ons op.
14