Slavernij of Dienbaarheid?
Maar daar waar gezag bestaat, is dienbaar
heid, OOK VAN DE LEIDER T.A.V. ZIJN
DIENAAR.
Wat mij vaak in Europese opinies ge
troffen heeft, is het volkomen gebrek aan
inzicht in het verschil tussen dienbaarheid
en slavernij. Ik heb nooit begrepen waarom
men bijv. knechten, bedienden, baboes, etc.
beklaagt omdat zij "in zekere zin" slaven
zijn. Slaaf wordt een bediende alleen als
hij het despotisme van zijn baas aanvaardt.
De eventuele fout ligt dus buiten de die
nende figuur. Ook heeft het mij verbaasd
dat men het bestaan van rickshawkoelies,
contractanten, betjarijders en schoenpoet
sers "onmenswaardig" acht. Ik heb in Span
je en Mexico en Azië mensen gezien van
dit "slag" die in LETTERLIJK ALLE opzich
ten achtbaar waren, naast opdrachtgevers,
die akelige ingebeelde slaven waren van
hun eigen bazen. What's wrong!
Zo ben ik ervan overtuigd (en dit vraagt
geen bewijs) dat overal waar slaven waren,
Lees verder pag. 6
t KWARTAALABONNEES
Denkt U om het nieuwe kwartaal? J
't Abonnementsgeld bedraagt 3,75.
Het gironummer van Tong Tong is
6685. Wanneer U tijdig gireert be
spaart U zichzelf de incassokosten
en ons veel extra werk.
Alvast hartelijke dank!
De Administratie.
In mijn leven heb ik duizenden mensen
ontmoet, van alle kleur en ras en stand,
die of vrij man of slaaf zijn. Dit heeft niets
te maken met het voor "cash" verkocht
worden. Voetballers en superintendenten
worden vaak ook voor cash verkocht. Dit
heeft niets te maken met een sociale of
zelfs culturele positie. Dit heeft niets te
maken met onafhankelijk "eigen baas zijn
Tijdens een "bliksem-oponthoud" in Nederland op zijn doorreis naar Indonesië vond Tjalie
gelukkig nog de gelegenheid om de Indonesische ambassadeur in Nederland, Mr. Soedjar-
wo Tjendronegoro te feliciteren en welkom te heten in zijn nieuwe functie.
Dat gebeurde op de Utrechtse Jaarbeurs, waar in de enorme drukte t.g.v. de Indonesië-dag
toch nog wel een paar minuten gevonden konden worden voor een hartelijke kennismaking.
Op de foto: v.r.n.l. Mr. Soedjarwo Tjendronegoro, de Heer Wiarto, pers-attaché van de
Indonesische Ambassade en Tjalie.
a. Toen korte tijd terug de laatste negerslaaf in Amerika op 100-jarige leeftijd stierf,
ging dit feit aan de Amerikaanse pers niet voorbij. En werd er weer publiciteit (zij het
meestal onbegrepen) verleend aan de vaak door deze neger herhaalde uitspraak; "Ja,
slavernij is slecht, MAAR NIET ZO SLECHT ALS VELEN DENKEN
b. Toen ik eens, enkele jaren na de on
afhankelijkheid van Indonesië, met een Hol
landse collega op bezoek was bij de Ja
vaanse posthuiscommandant in een heel
klein plaatsje ver buiten Java, werden door
een meisje verversingen binnenbracht en
gepresenteerd. Voor ons, gasten, gebeurde
dat met een lichte buiging, maar toen onze
gastheer bediend werd, naderde het meisje
hem knielend om het glas limonade te pre
senteren. Ik herkende hierin de hormat aan
een man die ondanks zijn eenvoudige po
sitie een telg moest zijn van een aristocra
tisch geslacht (dit inzicht werd later beves
tigd toen ik de volledige naam van de poli
tie man vernam). Ik zag ook dat de houding
van het meisje NIET slaafs was, en dat het
mogelijk kan zijn om zelfs "kruipend" een
waardigheid te bezitten die vele mensen
rechtopstaande of in een hoge positie niet
eens hebben. Uit mijn ooghoek kon ik ook
zien dat mijn Hollandse collega (een baroe)
gewoonweg ontzet was. Na de bevrijding
uit de koloniale slavernij en de regenten-
slavernij nog zó iets! Op weg naar huis
hebben we een lange vruchteloze discussie
gehad.
c. Eens op weg naar het Noorden van
Californië op de eindeloze "route 99" met
Hollandse "eindeloze horizonten" aan de
lopende band, reed ik eens een wandelaar
achterop, een figuur die je in de bewoonde
wereld al niet eens ziet, laat staan in de
woestijn. In de flits dat ik hem voorbijreed
zag ik dat het een hobo was, een zwerver,
een Flierefluiter. De hobo was een neger.
Zulke hobo's heb ik wel meer gezien langs
de onmogelijk lange freeways en highways
van Amerika, veelal blanken, oud, met een
witte baard, in "rags and tatters", maar van
een zorgeloze vrijheid, die letterlijk van hen
afstraalt ...als je het herkennen kan!
Ik stopte en reed achteruit, bood de hobo
een lift aan. Hij keek me een paar momen
ten onderzoekend aan en zei eindelijk (op
mijn: "Can I give you a lift?"): "Sure can,
man". Zonder tikje aan de hoed of het
"Mister" voor vreemden. En stapte in, zijn
bundel haveloos goed, waaronder een de
ken als een schilderij van Karei Appel, maar
dan geleefd en niet gemaakt, op de achter
bank gooiend. En toen we verder reden
was zijn tweede opmerking: "It sure can be
lonely on the highways", waaruit bleek dat
HIJ MIJ wel een dienst wilde bewijzen i.p.v.
ik hem! Omdat ik zo alleen was in mijn auto
en hij zich niet alleen voelde.
of geduldig werknemer. Ik ben zelf bij en
met Tong Tong beurtelings meester en slaaf
geweest. Het heeft niets te maken met "vrij
heid".
Het is droevig dat veel mensen dit on
derscheid nog niet zien en dat vooral po
litieke agitatoren er (bewust of onbewust)
zoveel ontevredenheid en haat mee zaaien.
Want het slaaf zijn wordt bepaald door
geest en karakter van elk mens individueel.
Het is droevig ook dat zoveel uitmunten
de dienbaarheid met slaafsheid wordt ver
ward en smet wordt gezaaid waar eer ge
geven had moeten worden, schaamte wordt
ondervonden waar gerechte trots had horen
te zijn. Geen één staat of maatschappij of
mens kan ooit groot worden in de wereld
zonder trouw en dienbaarheid van zijn
dienaren. Daar mogen en kunnen slaven bij
zijn. Dat is waar. Maar helaas wordt ook
de schromelijke fout gemaakt door vele
dienaren zelf om zich slaaf te voelen. En
door vele toeschouwers om slavernij te
zien, waar alleen dienbaarheid is.
Veelal is bij al deze maatstaven het
spreekwoord van toepassing, dat de waard
zijn gasten ziet zoals hij zelf is. En veel
mensen, die zelf een slaafse natuur hebben,
nemen veel te gauw slavernij waar, waar
deze niet bestaat.
Slavernij bestaat. Dat is waar. Waar
dwingelanden zijn, bestaan ook slaven.
