Twee intelligente Orang Oetans
INDISCHE HERINNERINGEN VAN EEN JOURNALIST
GEPENSIONEERD ALS HOOFDCOMMIES!
Radio BOLLAND
't Klinkt ietwat ongeloofwaardig, maar toch is het waar. N.l. dat vele jaren geleden
in het Atjehse een bekende beroepsjager huisde, de Gruiter geheten, die tot in verre
omtrek grote bekendheid genoot. Hij had zich vooral gespecialiseerd in de vangst van
apen, waartoe natuurlijk ook orang oetans behoorden. En het leuke was, dat ik als kran
tenman de Gruiter in Hotel de Boer ontmoette, in gezelschap van twee aardige uit de
kluiten gewassen jonge orang oetans, die de volle sympathie van alle Delianen genoten.
Ja, ze mochten zelfs vrij rond lopen in de zaal, waar vrienden en bekenden zich om de
borreltafel plachten te verzamelen, om het laatste nieuws uit de mond van de rimboeloper
de Gruiter te vernemen. Wel moesten we af en toe erop letten, dat de apen niet in een
onbewaakt ogenblik onze PAHIT of POETIH van de tafel weggristen om ook hun dorst te
lessen. r™.
Aangezien de Gruiter ook aoen dresseer
de, die destijds in de stille films een rol
moesten vervullen en door hem dus naar
Hollywood werden geëxporteerd - vaak on
der zijn eigen toezicht - waren ook de twee
orang oetans, die hem af en toe naar Me-
dan vergezelden, heel aardig afgericht. Zij
droegen een pendekje, op hun kop een pet,
konden zelfs een pijp roken en liepen op
het voorerf van het hotel achter een gras-
maaimachine. Verder reikte hun intelligen
tie niet, doch het was voldoende om de
belangstelling van de toeschouwers op te
wekken en op ieders lachspieren te werken.
Jaren later bewandelde ik de glibberige
paden der journalistiek in Padang, op Su
matra s Westkust, waar een geheel ander
matjam heerste dan in het be- en roem
ruchte Deli. Met het begrijpelijk gevolg, dat
ik dikwijls een gretig gehoor vond bij m'n
Padangse vrienden - waartoe ook Tjalie
Robinson behoorde - als ik sterke verhalen
van typisch Deliaanse allure kon spuien.
En één van m'n toehoorders was de toen
malige secretaris van de Padangse Han
delsvereniging, de heer de Bruin, die soms
met open mond naar die verhalen zat te
luisteren en zich niet kon weerhouden om
stelselmatig zijn verbazing te luchten met
de opmerking: '"t Is toch niet waar?"
Op een goede dag vertelde ik hem het e.
e.a. over die pientere orang oetans van ja
ger de Gruiter, zoals in de aanhef vermeld,
hetgeen de heer de Bruin al zó sterk bleek
te vinden, dat hij telkens uitriep: '"t Is toch
niet waar? Hoewel ik slechts zuivere waar
heid sprak.
Nu wilde het geval, dat zich in ons ge
zelschap een andere oud-Deliaan bevond,
Broer Vogel, die het apenverhaal uit eigen
ervaring kende en dus kon bevestigen. Maar
bespeurend, dat de oude heer de Bruin vat
baar was zelfs voor al te sterke verhalen,
gaf Vogel me een knipoogje en vroeg: "Hoe
is het verder met die apen gegaan? Ik heb
toen n.l. Deli verlaten en ben naar de West
kust gegaan".
Ja, nu moest de fantasie verder een rol
gaan spelen. En toen ik zag, dat de heer de
Bruin in spanning op het vervolg van het
apenlot zat te wachten, moest ik - nolens
volens - wel verder gaan. "Nou", zo ging
ik dus door, "zoals je weet, Vogel, is de
Gruiter enige tijd later gerepatrieerd en
moest die twee pientere orang oetan's ach
terlaten. Maar och, die kenden de weg in
Medan en verschenen oudergewoonte in
Hotel de Boer, waar zij, vooral op hari
besar, heus wel aan hun trekken kwamen.
Ze kregen bier en borrels in overvloed",
'"t Is toch niet waar!" riep de heer de
Bruin uit. "Heus waar", zo vervolgde ik.
Maar wat wil het geval? De directie van
Hotel de Boer kreeg rekeningen aan het
eind van de maand, waarop de verteringen
van de apen waren genoteerd, onbetaald
terug. Zodat ze geen bonnetjes meer moch
ten schrijven en contant moesten betalen".
t Is toch niet waar!" aldus weer de heer
de Bruin.
"Ja, ja", zo ondersteunde Broer Vogel mijn
fantastisch relaas, "nu je dat zegt, her
inner ik me dat weer. Die apen hadden n.l.
intussen heel aardig lezen en schrijven
geleerd".
'"t Is toch niet waar?!' riep de heer de
Bruin weer, met uitpuilende ogen van ver
bazing.
Betoel loog ik verder. "Maar aangezien
iedereen dat erg sajang vond en met die
aardige orang oetan's te doen had, werd
de Gouverneur van de Oostkust, toenmaals
Van Kempen, beleefd gevraagd of hij hun
niet een fatsoenlijke living kon geven. En
laten ze, op last van de gouverneur, een
baantje krijgen op het gewestelijk kantoor,
"'t Is toch niet waar?!", weerklonk de uit
roep van de heer de Bruin, die op de punt
van zijn stoel was gaan zitten.
Heus waar", loog ik opnieuw en was, om
de waarheid te zeggen, aan het eind van
mijn leugenverhaal. Dit zinde evenwel Broer
Vogel niet die op een vervolg aandrong,
zeggend: "En wat is er verder met die
apen gebeurd?" Daar zat ik. "Wel", zo
zei ik, ik ben toen ook uit Deli weggegaan
en hier in Padang verzeild geraakt. Maar
laat ik nu juist een paar dagen geleden on
der de Officiële mutaties in "De Sumatra
Bode" lezen, dat ze gepensioneerd zijn als
hoofdcommies.
"Dat lieg je!!!!" riep de heer
de Bruin uit. "De rest kan er nog mee
door, maar dat geloof ik niet
Toen zijn Broer Vogel en ik maar in har
telijk gelach uitgebarsten, in een poging de
heer de Bruin duidelijk te maken, dat de
ambtelijke functies van de orang oetans tot
en met uit de duim gezogen waren. En we
hadden de grootste moeite om hem daarvan
te overtuigen. Och ja: mundis vult decipi,
ergo decipiatur. JACQ- VRéKE.
De wereld wil bedrogen zijn, derhalve
wordt zij bedrogen. Red.
Stationsweg 143 - Tel. 601703 - Den Haag
Speciale aanbieding:
L.P. The Country Side of Jim Reeves met
o.a.: I want forget you, Fallen Star, Blue
Side of Lonesome.
Nu geen f. 15,90 maar 10,—.
Heeft U reeds De verliefde Bandeng en
de oude Knil-er door de Heer Valk be
steld? f. 3,95.
Gründig bandrecorders
met f. 100,— korting
Bas F - recorderbanden
met 20% korting.
Verzending onder rem
bours door heel Neder
land.
18
