BIJ DE VOORPLAAT: Ter gelegenheid van de nationale boekenweek draagt de voorplaat ditmaal de afbeelding van een zeer merkwaardig "boek" het is meer getekend dan geschreven en wel op lontar blad. Het werd gevonden In de schatkamers in het hoofdverblijf Tjakra Negara van de oude koning der Baliërs op Lombok, toen deze zich op de 20ste november 1894 overgaf. Het was zeer moeilijk oorsprong en betekenis op te sporen en zo lezen wij daarover o.m.: er konden geen andere opgaven verkregen worden, dan dat de afbeeldingen slaan op een dichtwerk getiteld "Dampati Lalangon" (Verlusti ging der Echtelieden), geïmproviseerd door Anak Agoeng Ketoet Karang Asem, vorst over Mataram van 1837 - 1839 en overleden te Roem in 1870, oudste broer van wijlen Lombok's laatste vorst. Aangaande het ontstaan der afbeeldingen heette het, dat hij zijn improvisatie op schrift liet bren gen, waarna hij de pedanda Nengah Gria Mendara, als graveur te zijnertijd bizonder vermaard, opdroeg de hoofdgebeurtenissen af te beelden..." In de Dampati Lalangon worden de tekeningen niet ontsierd door letters, maar vooral in de wat oudere exemplaren worden de tekeningen verdui delijkt door de desbetreffende bewoordingen van de tekst, ze zijn dan voorzien van "katrangans" op dezelfde manier als plattegronden bijv. De boekenrij van palmblad is van grote waarde omdat het een ethnisch curiosum betreft, terwijl het tevens een proeve van Balische verluchtings kunst is, die een luiste voorstelling van het Baiisch leven weergeeft. Zo nu en dan permitteert de tekenaar zich een speelsheid; zo staat er boven tong tong: "Matja- rang ngrampak/kedisé pada mboekti/ditoe MAKOE- LI-KOELIJAN/pakoelintjak girang pakroeboek", het geen betekent: "De waringin was vertakt en breid de zich in horizontale richting uit/de vogels smul den daar IN GROEPJES/ZIJ fladderden daar heen en weer, vrolijk tjilpende". Makoeli-koelijan wordt in de tekening weergegeven door een KOELKOEL (een soort TONG TONG), waarmee de vissen in de vijver bij eikaar geroepen worden. Het is dan ook niet te verwonderen dat dergelijke tekeningen In "wangsaian"-stijl zonder de bijbehorende tekst niet "gelezen" kunnen worden. Overigens heeft ook tekenaar Rogier zich wat speelse vrjjheden veroorloofd door hier en daar wat "katrangans" over Tong Tong en de boeken week in te lassen! ELLEN Gegevens uit: Tijdschrift van Indiesche Taal-, Land- en Volken kunde. Vaste rubrieken POELANG Redactioneel Speciale bijdrage Eresaluut Chinese vertellingen Jacht Magie Oud-Indische Geslachten Voorlichting Abonnees vertellen BOEKEN BOEKEN BOEKEN IN ONS VOLGEND NUMMER M 3 Van Hier en Gunder 12 Locomotiefjes 14 MYANA voor de vrouw 16 Bibit Bibit Bibit 17 Tong Tong Tienerrubriek 26 Ting Ting's De oude "tjintjay" in een nieuwe revolutie Indisch dichten en schrijven Tjalie's reis naar Indonesië 5 9 10 China: Bom 11 "Creusesol": De werking van de magneet 7 J. A. de Gelder 10 De wonderbaarlijke pereboom 13 Oom vertelt over jagen en nog wat 23 De tien geboden voor Uw gedrag tegenover tijgers 19 De Blauw-saffier 24 Fragment Ebeling 25 Nieuws uit Suriname De Pannekoekenaffaire 20 Herinnering aan 's Lands Plantentuin 21 Haal Tong Tong Boeken in Huis 28 NIEUW: Tong Tong Moesson-reeks; de eerste uitgave: ANAK KOMPENIE "Ik ben het niet met jou eens Een poging tot analyse van een merkwaar dig Indisch verschijnsel Het mysterie van "De orang pendèk" Nieuwe "Braziliaanse impressies" ONAFHANKELIJK INDISCH TIJDSCHRIFT 9de JAARG. No 21 PRINS MAURITSLAAN 36 DEN HAAG TELEGRAMADRES: TONGTONG DENHAAG TEL. DIRECTIE EN ADMINISTRATIE: 070/542.542 REDACTIE: 070/550.749 GIRO 6685 Uitgave: Publ. en Handel Mij. Tong-Tong N.V. Directeuren: Tjalie Robinson S. L. F. Catalani, Huisadres: Laan van Meerdervoort 1580, Den Haag, Tel. 070/39.63.27 Redactiecommissie: J. C. Hazewinkel, E. Boon-Derksen, R. J. Boon Verschijnt de 15de en de 30ste van iedere maand Prijs per nummer f. 0,75. Abt. Nederland: kwart f. 3,75; halfj. f. 7,50, jaar f. 15.—. Abt Europa jaar f. 20,—. Abt. buitenland (per jaar en per luchtpost): Australië en Nieuw Zeeland f. 60,Indonesië f. 55,Zuid Afrika en Zuid Ameri ka f. 45,Canad8 en de Verenigde Staten f. 36,Suriname en de Antillen f. 30. Abt. buitenland (per jaar en per zeepost): voor alle landen f. 25, THE AMERICAN TONG TONG Zelfstandige editie voor de V.S. P.O. Box 4572 Whlttler Callfornlë 90607 U.S.A. Tel. 699-6837. Month. $1,Half Year $5,Year $10, ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARINGEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR DE TROPENGORDEL.

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1965 | | pagina 2