Grondige
planwijziging
repareerd. Hier is ook weer zo'n stukje
aanpassingsvermogen: wegen slecht? Kan
ker niet .Er valt weer een stuiver te ver
dienen!
Het is werkelijk ongelooflijk hoe weinig
er gemopperd wordt en hoe men in elke
nood weer een deugd weet te vinden. Zo
waar is in Djakarta het beroep van schoen
poetser ontstaan (net als in Mexico) en
kan je op alle pasars wel een ventje aan
treffen dat voor 50 Rp. je schoenen poetst.
Met dit verschil alleen dat je hier in Indo
nesia niet je schoenen aanhoudt tijdens het
poetsen, maar de schoenpoetser trekt ze
uit en gaat er een eindje verder gemakke
lijk mee zitten, terwijl je zelf nogal onthutst
met je blote tenen mag spelen. En daar
lach je tenslotte ook weer om...
Het spreekt ik zou haast zeggen vanzelf,
dat er van mijn reisplanning in Indonesia
zelf niet veel terecht is gekomen. Het
plan was theorie: Indonesia was zó spon
tane realiteit dat de planning erdoor on
dersteboven geworpen werd. Dacht ik
hoofdzakelijk aan het opzoeken van oude
kontjo's, j,k werd geconfronteerd met
nieuwe kontjo's, die niet wilden praten,
maar dóen. Zij die het- betreuren dat ik
diverse personen tenslotte toch niet ont
moet heb, dfe ik hoopte op te zoeken,
moeten het me werkelijk niet kwalijk ne
men. Zelfs mijn reis naar Midden en Oost
Java heb ik afgeschreven. Zij het na we
kenlang wikken en wegen.
Want inderdaad is Djakarta het nieuwe
hart van Indonesia, veel meer dan Batavia
de hoofdstad van Indië was. Hier zijn
alle aspecten van het veranderende In
donesia in alle stadia van progressie waar
te nemen. Want de 2'/2 millioen zielen, die
Djakarta rijker geworden is, komen letter
lijk van alle hoeken van de archipel en
nemen hier actief aan de gedaantewisse
ling van de nieuwe staat deel.
Hier zijn alle contacten te vinden, die
Tong-Tong op korte termijn en later nodig
heeft. En daar gaat het om. Ik ben hier
niet namens U gekomen om een paar ge
zellige reisverhaaltjes te schrijven „en
dan al", maar om een binding te verze
keren, waar Tong-Tong jaren lang nut van
zal hebben. Er komt altijd weer een tijd
van terugkomst en wijder oriëntering. Nu
hebben wij aan Djakarta meer dan ge
noeg. Tenslotte heeft Djakarta me over
vallen. Was mijn lijst van personen, die ik
opzoeken wilde, reeds veel te lang, hief
maakte ik met letterlijk een bandjir van
nieuwe vrienden kennis. Vaak zo interes
sant, zo sympatiek en zo veelbelovend
voor later, dat ik oude voornemens schie
ten liet. Ik hoop er in latere verhalen nog
over te schrijven. Maar nu: aan het werk
met de nieuwe contacten I
Kunnen wij naar Indonesia terug?
Ongetwijfeld zullen velen mij deze
vraag stellen en U moet niet teleurge
steld zijn als mijn antwoord op deze
vraag luidt: U weet hetniet en U
KUNT het niet weten Ik geloof
dat iedere terugganger een proeftijd
van minstens drie maanden zal moe
ten doormaken om het voor zichzelf
zeker te weten.
Laai mij U dit duidelijk maken met
mijn eigen ervaringen:
1. U zult merken dat uw lichaam meer
„vertotoksl" is, dan U beseft. Nu, na
anderhalve maand in Indonesia en
zelfs met een „voortraining" in heet
California ben ik nog steeds driekwart
van de dag „trampé" en dit is werke
lijk hoogst onaangenaam. Ik geef toe
da! het nu de kentering is en dus nor
maal al onaangenaam heet. Ook Indo
nesiërs transpireren vaak zwaar, maar
ze hebben er schijnbaar veel minder
last van dan ik. Wat zal uw body
doen?
2. Ik kan nog steeds de muskieten
moeilijk verdragen. Een warme nacht
met muskieten kom je gewoon niet
door. Andere mensen schijnen net als
ik vroeger) de muskieten niet te voe
len. Als ik bij kennissen logeer vraag
ik altijd: „Zijn hier veel muskieten?"
en dan is het antwoord altijd: „O nee,
één of twee maar maar men
schijnt met de vooroorlogse koers in
de war te zijn, want ik heb zo'n idee
dat er één of tweeduizend op me af
komen 's nachts. Ik zal er aan moe
ten wennen. U ook.
3Mijn maag heeft me geen last be
zorgd. Ik heb letterlijk alles gegeten,
ook van de laagste straat, en nergens
last van gehad. Maar wat zal UW
maag doen?
4. Na de gladde wegen en zalige
trams in Holland of Amerika is het
rijden op sommige binnenwegen in In
donesia geen pretje. Hoe sterk zijn uw
nieren en hoe spoedig zullen ze zich
aanpassen?
5. U zult vele vormen van Europees
uitgaansleven missen. Kunt U er bui
ten en kunt U zich op andere wijze
amuseren? Zonder TV, radio en tijd
schriften b.v. Ik wel, maar U
6. U zult nog vele minder leuke er
varingen hebben met het anti-kolonia-
lisme al zal men tegenover U per
soonlijk zonder één uitzondering hof
felijk en begripsvol zijn). De kranten
b.v. staan er elke dag vol van. En
somstijds met niet zo intelligent ge
trompet. Maar U moet dit kalmer be
kijken als een indirecte aansporing
voor de massa's om nieuw te denken.
In .werkelijkheid zijn zowel de tijd van
het kolonialisme als het anti-kolonia-
lisme voorbij in Indonesia en is er al
leen nog sprake van minder of meer
snel vooruit komen. Maar hoe licht
geraakt bent U of hoe wijs?
7. Het gaat er niet om wat U hier
komt genieten, maar om wat U
GEVEN KUNT, dat ESSENTIEEL
nuttig is voor Indonesia. Weet u dat
wel? Komt U straks niet met allerlei
suggesties die volslagen fout zijn en
waardoor U alleen maar een vervelen
de bemoeial wordt? Kunt U zwijgen?
Kunt U luisteren?
8. U zult minder hebben aan sys
teemkennis, maar erg veel aan men
senkennis. U zult minder waarde moe
ten hechten aan verstandelijk oordelen
en veel meer aan intuitief begrijpen.
Kunt U dat wel?
9. Komt U om een oud leven op te
diepen of om een nieuw leven te be
ginnen? In het laatste geval zullen uw
kansen op succes het grootst zijn.
10. Beoordeel zelf hoe gehecht U
bent aan ..de vleespotten van Egypte"
en bespaar U veel teleurstellingen.
Maar als U zeker weet het nog steeds
levende oude hart van Indonesia te
vinden, dan zult U merken dat Indo
nesia rijker en veelbelovender is dan
U ooit gedacht had.
lllllllllllllllüllliillllillilllllllillillllinilillll
iiiiiiiiiiiininiiiiiiiiiiiiiiiiiinii
I!r!!l!llllllll1illlllill]!lllil!lll!lll!l!ll!illi[l!l!i!|[![!ll[lii!l!!!lll!l!llll!ll!l!lll!l!lllll
11