PASAR
MALAM
NIEUW: DE moessQn - reeks
EETHUISJES
Ik wilde zo graag eens vertellen hoezeer
ik genoten heb afgelopen zaterdag (3 juli
j.l. red.). Ik geloof dan ook gerust te mogen
zeggen dat die dag één der hoogtepunten
was in mijn leven.
Alle mensen waren zo aardig, zo lief, zeker
niet in de laatste plaats de dames die mijn
boekje hielpen verkopen.
Lijk ik 'doesoen' nu ik u laat weten hoe bij
zonder blij ik was? Een blijdschap waar ik
vast nog heel lang op zal teren.
Notabene heb ik ertegenop gezien als te
gen een berg, in die boekenstand te moeten
zitten, omdat ik eigenlijk een beetje men
senschuw ben.
En nu het achter de rug is zou ik graag van
mijn gevoelens van erkentelijkheid blijk wil
len geven met deze brief, waarin ik een
saluut breng voor al die harde werkers en
werksters, om van die pasar malam een
jaarlijks terugkerend evenement te maken.
Hoe hard deze mensen gewerkt hebben
kan ik slechts gissen. Lang vóór, tijdens
en na de pasar malam!
En voor de afdeling verkoop van de boe
kenstand een extra saluut omdat ik daar
uiteraard, het meest geconfronteerd werd
met de onvermoeibare ijver en werklust van
de leden dier afdeling.
Zal ik u vertellen welke ontmoeting met
vele oude kenallans me het meest heeft
ontroerd? Welnu dan, er kwam een Javaan
se oma langs die ik, ach heertje-meneertje!
herkende als één der meest oudste kenal
lans van mijn ouders. Ze kende mijn lieve
Tjang zelfs al toen mijn mamsje nog in oto
met loshangend haar door de tangsi rond
rende.
Dit omaatje was in die tijd nog moentji van
"si-oom Kampès" (Kamphuis natuurlijk) die
later met haar trouwde. Hun huwelijk werd
echter ontbonden maar ik weet niet of dit
door de wet dan wel door de dood was. In
elk geval is ze weer veel later hertrouwd
met een weduwnaar met kinderen. Maar
ook deze heeft ze moeten verliezen naar ze
me vertelde toen ik haar naar de stand toe
wenkte. Ze was vergezeld van haar klein
dochter geloof ik. Deze kleindochter heeft
haar hart op de juiste plaats zitten. Ik heb
gezien hoe attent en zorgzaam ze voor haar
oma (voor mij: tante Mien) daar was.
Die kleindochter vertelde me iets, dat me
een brok in de keel deed schieten. Tante
Mien had de foto van 't omslag dadelijk her
kend (al kon ze niet lezen), toen ze die in
het TT.-nr van medio of eind mei zag. Ze
had hem dan ook uitgeknipt en in een lijstje
gezet op haar kamer. Nu had ze tenminste
een foto van "si Mini en si Sekolten" zoals
ze het zei. Tante Mien viel haar kleindoch
ter bij: "Huh' uh ik wittoh Lin, toen Mini
jou verwahten... ach, ik wit-noh-goet alle
maal..." Zo ik me ooit bezwaard heb ge
voeld, vanwege de reactie verleden jaar van
"nonnah liplap dari tangsi Groningen", dan
is dit op die laatste pasar malamdag zeker
weggevaagd.
Dat dank ik mede aan al de lieve mensen
aan de boekenstand. Daar was bijvoorbeeld
een mevrouw die niets kwam kopen, maar
na informatie wie nu Lin Scholte was, te
gen me zei: "Mijn complimenten voor uw
eerlijke getuigenis. Ik heb zo genoten van
uw boek en wil u daarvoor bedanken..."
Een andere lieve mevrouw zei dat ze mijn
boekje 'snoezig' geschreven vond. Alles
was zo 'echt' dat ze het allemaal vóór zich
zag 'gebeuren', alsof ze er zelf in 'leefde
Daar waren ook aardige meneren (van deze
zeg je niet dat ze "lief" zijn hè?). Eentje
vroeg me een opdracht te schrijven in mijn
boekje dat hij kocht; anderen kochten het
omdat ze ook militair waren geweest en
het tangsileven kenden.
Er was een mevrouw die het boek kocht
omdat ze de foto zo "beeldig" vond. En
dan dat moedertje dat resoluut naar de boe
kenstand toe stevende en vroeg naar "dat
boekje" over anak tangsi. "Ik ben speciaal
naar de pasar malam gekomen alleen maar
Veel Padangse eethuisjes in Djakarta tegenwoor
dig. Fantastisch lekker eten, b.v. die sajoer nangka
en klio! Padangers besteden veel aandacht aan
gevel, inrichting en verlichting. Ze maken goede
zaken.
om dit boek te kopen weet u... ik ben ook
anak kolong geweest" deelde ze de aanwe
zigen daar mee.
En daar was nog een lieve mevrouw die
mijn boekje kocht en erbij vertelde dat ze
er al eentje cadeau had gedaan aan een
jarige mevr. Overakker, de weduwe van
overste Overakker, die destijds in Malang
door de Jap werd onthoofd. Ze vertelde
hoe blij mevr. Overakker ermee was, en dat
ze het meegenomen had naar Oostenrijk
waarheen ze met vacantie ging.
Gelachen heb ik ook. Om "Tante Toet" bij
voorbeeld. Haar zang en voordracht is fan
tastisch; deed mij denken aan miss Ribut
van tempo doeloe. Kortom, ik waande me
weer 'thuis' als vroeger toen ik nog klein
meisje was, toen lachsalvo's opklonken van
mams familie wanneer miss Ribut op de
gramofoon te horen was. LIN SCHOLTE
Deze eerste uitgave in de nieuwe reeks van de Uitgeverij Tong Tong is tevens het eerste
boek van de schrijfster Lin Scholte. De bekende Indische auteur E. Breton de Nijs (Rob
Nieuwenhuys) schrijft over Lin Scholte en haar boekje o.m. het volgende:
in dit levensechte verhaal wordt verteld over Djemini, een soldatenkind in de tangsi
geboren en opgegroeid. Ze trouwt met een Hollandse korporaal en hun verbintenis wordt
een zeer gelukkige. Uit dit huwelijk wordt het meisje Linda geboren... zij doet het verhaal
van haar ouders en familie dat vanzelf In haar eigen levensverhaal uitloopt. Getuigenissen
als deze zijn zeldzaam in de Indische literatuur. Het tangsi-leven is nooit eerder het onder
werp geweest voor een verhaal of roman. Een sociaal vooroordeel heeft velen ervan weer
houden te schrijven over de wereld van "mindere militairen en onderofficieren. De
schrijfster Lin Scholte kent dit vooroordeel niet. Dit siert haar en het pleit voor haar
intelligentie.
Ze is een meeslepend vertelster door de mogelijkheid, geloof ik, die weinigen bezitten,
de dingen op afstand te zien en er toch bij betrokken te zijn.
Daardoor ziet ze kleine levende en karakteristieke details en hoort men haar tegelijk
praten. En het is heel wat om zo te kunnen schrijven dat de stem doorkomt (met het
accent erbij!). Daarvoor moet men potentiëel schrijfster zijn..."
Een boekje dat veel Indische lezers zal aanspreken omdat het een belangrijk facet van
de Indische samenleving beschrijft, maar ook veel "pur-sang Nederlanders zullen ge
troffen worden door de aparte verteltrant en het unieke onderwerp.
Prijs f 2,95 f 0,30 portokosten.
MOESSON
19
