De Indonesische revolutie (II) Onafhankelijk Eerder heb ik gezegd dat evenals in het Frankrijk van 1790 de Revolutie zich voltrok in Parijs, de Indonesische revolutie zich voltrekt in Djakarta. Wie in Djakarta leeft (in alle lagen) en Djakarta kent zoals Djakarta IS (NIET "in Europese ogen is") die weet hoe heel Indonesië is en langs welke lijnen zich dit nieuwe Rijk ontwikkelen zal. Djakarta is niet alleen het brein, maar ook het hart van Indonesië, ja zelfs de ziel. Meer dan dat: Djakarta is het noodlot van Indonesië. Wie probeert de Indonesische revolutie te analyseren - zelfs Indonesiërs doen het voorzichtig en zijn onzeker, en daarom verbaast het me dat zoveel buitenlanders na een kort bezoek Indonesië "in hun zak" hebben - merkt al gauw dat het even moei lijk is de hoofdlijnen van de revolutie te vinden als het toenmaals in Frankrijk moge lijk geweest zou zijn. Er mousseert iets in deze massa's van In donesië dat veel en veel verder strekkende gevolgen zal hebben dan we nu nog voor zien kunnen. Net zoals ook de Franse Re volutie het gehele Europese politieke en culturele aspect grondig veranderd heeft. En in feite gemaakt heeft wat wij nu Eu ropa en de Europese clutuur noemen. Met dit uit revoluties geboren Europa voor ogen ontkomen wij bij het beschouwen van het geestelijke leven in de Indonesische revolutie niet aan de ontdekking dat de Indonesische revolutie diep binnenin een revolutie is tegen de Franse revolutie en alles wat daaruit voortgesproten is: de po litiek (die Napoleon het noodlot der maat schappij noemde!), het nationalisme en het internationalisme, de reeks van moderne ideologieën die het moderne leven beheer sen: democratie, socialisme, communisme. En dan verder al die vanzelfsprekende mo derne instellingen als de nationale weer macht, uit mobilisering van volksmassa's geboren (in tegenstelling met de Europese huurlegers van vóór de Franse Revolutie) en het ontstaan van de strategische filoso fie van Von Clausewitz, het burgerschap, enz. enz. Massa's aspecten van het moderne Eu ropese leven en denken zijn voor ons zó vanzelfsprekend geworden, dat we zelfs niet meer in staat zijn een andere visie te ontwikkelen, of een ander wezen te ont dekken achter ogenschijnlijk dezelfde mani festatie. Een soldaat b.v. is voor ons een soldaat, en een leger een leger. Om onder geschikte verschillen (als b.v. tussen het Franse en het Duitse leger) maken we ons niet meer druk. Alleen verschillen we van opvatting over de superioriteit. Maar we kunnen ons niet indenken dat b.v. een Chi nees of een Indonesisch leger op een vol slagen differente maatschappelijke en filo sofische instelling zijn gestoeld. DUS blijven wij in een beschouwing van het Indonesische leger voortdurend foutieve maatstaven aanleggen, zijn overmatig cri- tisch (en abuis!) en gaan verwachtingen ont wikkelen, die voor internationale betrekkin gen schadelijk zijn om niet te spreken van funest. Eén van de gevaarlijkste oorzaken van misverstanden is de "doodgewone taal". Omdat we voor ogenschijnlijk overeenkom stige begrippen en zaken dezelfde woorden bezigen, verwarren we essentieel verschil lende elementen en dat levert misverstan den op, en internationale conflicten. De taal (die vaak alleen Europese begrippen dekt) is de grondoorzaak van alle conflicten die in deze tijd ontstaan tussen de Oude We reld en de nieuwe onafhankelijk geworden staten. Het is als met de nasi goreng in een Hollands restaurant, dat weliswaar die naam draagt maar alleen een aanfluiting is van de Indonesische. En omgekeerd de In donesische biefstuk "niet haalt" bij de Hol landse. De namen worden oorzaak van twist over verschillende zaken. We breken b.v. onze nek over wat men in Indonesië noemt "geleide democratie", maar ook Indonesië zelf breekt zijn nek op de pogingen om haar eigen democratie dui delijk te maken aan Europa. Er moest een heel ander woord voor bestaan en de in houd ervan zou duidelijk gemaakt moeten worden (als dat mogelijk is) aan Wester lingen. Maar het woord is er niet, dus zit ten we met een woordmaaksel dat alleen maar meer twist veroorzaakt. Vandaar de onvermoeide pogingen om nieuwe woorden te maken, met alle gevaren van dien. Men spot hier veel te veel mee en laat zich daarbij van zijn domme kant kennen. Want stel nu eens dat Indonesië voor al zijn maatschappelijke verhoudingen Vele critici hebben nooit voldoende doorgedacht over het woord "onaf hankelijk". Het is logisch dat een Aziatisch volk met een eeuwenoude eigen cultuur zijn EIGEN weg gaat volgen als het onafhankelijk is. De weg van zijn natuur, zijn aanleg, zijn voorbestem ming. Die is 100% Aziatisch. Waar dit karakter van het Europese karakter af voert, mopper niet, ver oordeel niet, begrijp! precies dezelfde waarden had die onder dezelfde naam in Europa bestaan, dan was Indonesië een Europees staatje in Azië, dus niet Aziatisch, niet Indonesisch, niet onafhankelijk! Maar waarom hebben wij dit volk dan zijn "volledige vrijheid" gegeven? Om er "Klein Holland" van te maken? Nieuwe namen zijn absoluut nodig. Want de tragiek is niet dat Europa Indonesia (of welk ander Aziatisch land ook) niet wil, maar niet kan begrijpen, te "festgemauert" als het zelf is in eigen levenspatronen en de nomenclatuur ervan. Veel van deze nieu we woorden zijn eigenlijk droevige pogin gen van Indonesia om zich verstaanbaar te maken aan een Oude Wereld, waarmee het werkelijk in vrede leven wil. President Soe- karno hamert voortdurend op het "re-tool". "Re" is her en "tool" is het Engelse woord voor werktuig, obèng. De bedoeling van het woord is: bouw de werktuigen om. Als voor een splinternieuw soort werk noch Lees verder pag. 6 Als je vroeger in Djakarta naar het voetbalveld Kalverstraat kwam, zag je aan je linkerhand 'n zijden volgebouwd met huisjes en van de straat af bruggetje overgaat (en dan kom je op 'n gangetje Petak Sin Kian ging en langs het verlengde van de vriendelijk beekje lopen. Dit beekje is nu aan weers- kan je geen druppel water meer zien. Als je dit naar Lindeteves uit), zie je het beekje terug. 5

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1965 | | pagina 5