De Indonesische revolutie (II)
Onafhankelijk
Eerder heb ik gezegd dat evenals in het Frankrijk van 1790 de Revolutie zich voltrok
in Parijs, de Indonesische revolutie zich voltrekt in Djakarta. Wie in Djakarta leeft (in alle
lagen) en Djakarta kent zoals Djakarta IS (NIET "in Europese ogen is") die weet hoe
heel Indonesië is en langs welke lijnen zich dit nieuwe Rijk ontwikkelen zal.
Djakarta is niet alleen het brein, maar
ook het hart van Indonesië, ja zelfs de ziel.
Meer dan dat: Djakarta is het noodlot van
Indonesië.
Wie probeert de Indonesische revolutie
te analyseren - zelfs Indonesiërs doen het
voorzichtig en zijn onzeker, en daarom
verbaast het me dat zoveel buitenlanders
na een kort bezoek Indonesië "in hun zak"
hebben - merkt al gauw dat het even moei
lijk is de hoofdlijnen van de revolutie te
vinden als het toenmaals in Frankrijk moge
lijk geweest zou zijn.
Er mousseert iets in deze massa's van In
donesië dat veel en veel verder strekkende
gevolgen zal hebben dan we nu nog voor
zien kunnen. Net zoals ook de Franse Re
volutie het gehele Europese politieke en
culturele aspect grondig veranderd heeft.
En in feite gemaakt heeft wat wij nu Eu
ropa en de Europese clutuur noemen.
Met dit uit revoluties geboren Europa
voor ogen ontkomen wij bij het beschouwen
van het geestelijke leven in de Indonesische
revolutie niet aan de ontdekking dat de
Indonesische revolutie diep binnenin een
revolutie is tegen de Franse revolutie en
alles wat daaruit voortgesproten is: de po
litiek (die Napoleon het noodlot der maat
schappij noemde!), het nationalisme en het
internationalisme, de reeks van moderne
ideologieën die het moderne leven beheer
sen: democratie, socialisme, communisme.
En dan verder al die vanzelfsprekende mo
derne instellingen als de nationale weer
macht, uit mobilisering van volksmassa's
geboren (in tegenstelling met de Europese
huurlegers van vóór de Franse Revolutie)
en het ontstaan van de strategische filoso
fie van Von Clausewitz, het burgerschap,
enz. enz.
Massa's aspecten van het moderne Eu
ropese leven en denken zijn voor ons zó
vanzelfsprekend geworden, dat we zelfs
niet meer in staat zijn een andere visie te
ontwikkelen, of een ander wezen te ont
dekken achter ogenschijnlijk dezelfde mani
festatie. Een soldaat b.v. is voor ons een
soldaat, en een leger een leger. Om onder
geschikte verschillen (als b.v. tussen het
Franse en het Duitse leger) maken we ons
niet meer druk. Alleen verschillen we van
opvatting over de superioriteit. Maar we
kunnen ons niet indenken dat b.v. een Chi
nees of een Indonesisch leger op een vol
slagen differente maatschappelijke en filo
sofische instelling zijn gestoeld.
DUS blijven wij in een beschouwing van
het Indonesische leger voortdurend foutieve
maatstaven aanleggen, zijn overmatig cri-
tisch (en abuis!) en gaan verwachtingen ont
wikkelen, die voor internationale betrekkin
gen schadelijk zijn om niet te spreken van
funest.
Eén van de gevaarlijkste oorzaken van
misverstanden is de "doodgewone taal".
Omdat we voor ogenschijnlijk overeenkom
stige begrippen en zaken dezelfde woorden
bezigen, verwarren we essentieel verschil
lende elementen en dat levert misverstan
den op, en internationale conflicten. De taal
(die vaak alleen Europese begrippen dekt)
is de grondoorzaak van alle conflicten die
in deze tijd ontstaan tussen de Oude We
reld en de nieuwe onafhankelijk geworden
staten. Het is als met de nasi goreng in
een Hollands restaurant, dat weliswaar die
naam draagt maar alleen een aanfluiting is
van de Indonesische. En omgekeerd de In
donesische biefstuk "niet haalt" bij de Hol
landse. De namen worden oorzaak van
twist over verschillende zaken.
We breken b.v. onze nek over wat men
in Indonesië noemt "geleide democratie",
maar ook Indonesië zelf breekt zijn nek op
de pogingen om haar eigen democratie dui
delijk te maken aan Europa. Er moest een
heel ander woord voor bestaan en de in
houd ervan zou duidelijk gemaakt moeten
worden (als dat mogelijk is) aan Wester
lingen. Maar het woord is er niet, dus zit
ten we met een woordmaaksel dat alleen
maar meer twist veroorzaakt.
Vandaar de onvermoeide pogingen om
nieuwe woorden te maken, met alle gevaren
van dien. Men spot hier veel te veel mee
en laat zich daarbij van zijn domme kant
kennen. Want stel nu eens dat Indonesië
voor al zijn maatschappelijke verhoudingen
Vele critici hebben nooit voldoende
doorgedacht over het woord "onaf
hankelijk".
Het is logisch dat een Aziatisch volk
met een eeuwenoude eigen cultuur
zijn EIGEN weg gaat volgen als het
onafhankelijk is. De weg van zijn
natuur, zijn aanleg, zijn voorbestem
ming. Die is 100% Aziatisch.
Waar dit karakter van het Europese
karakter af voert, mopper niet, ver
oordeel niet, begrijp!
precies dezelfde waarden had die onder
dezelfde naam in Europa bestaan, dan was
Indonesië een Europees staatje in Azië,
dus niet Aziatisch, niet Indonesisch, niet
onafhankelijk! Maar waarom hebben wij dit
volk dan zijn "volledige vrijheid" gegeven?
Om er "Klein Holland" van te maken?
Nieuwe namen zijn absoluut nodig. Want
de tragiek is niet dat Europa Indonesia (of
welk ander Aziatisch land ook) niet wil,
maar niet kan begrijpen, te "festgemauert"
als het zelf is in eigen levenspatronen en
de nomenclatuur ervan. Veel van deze nieu
we woorden zijn eigenlijk droevige pogin
gen van Indonesia om zich verstaanbaar te
maken aan een Oude Wereld, waarmee het
werkelijk in vrede leven wil. President Soe-
karno hamert voortdurend op het "re-tool".
"Re" is her en "tool" is het Engelse woord
voor werktuig, obèng. De bedoeling van het
woord is: bouw de werktuigen om. Als
voor een splinternieuw soort werk noch
Lees verder pag. 6
Als je vroeger in Djakarta naar het voetbalveld
Kalverstraat kwam, zag je aan je linkerhand 'n
zijden volgebouwd met huisjes en van de straat af
bruggetje overgaat (en dan kom je op 'n gangetje
Petak Sin Kian ging en langs het verlengde van de
vriendelijk beekje lopen. Dit beekje is nu aan weers-
kan je geen druppel water meer zien. Als je dit
naar Lindeteves uit), zie je het beekje terug.
5