Het Prikkeldraad - de Doornenkroon
Ik was nog geen dag terug in Nederland en met m'n hoofd nog tjokvol van al de be
langrijke dingen die we in de toekomst gaan doen, of mijn redactie trok me hardhandig
terug naar het verleden: "Wat doen we voor het kawatnummer? Twintig jaar geleden kwam
je vrij! Heb je niet wat te zeggen?"
Weet U, de jongelui van de redactie
hebben niet knijp gezeten met ons samen
achter de Aziatische kawat. Nochtans wis
ten ze dat die tijd iets betekend had
voor mij, voor ons, voor ALLE men
sen. Zij zijn zich bij hun betrekkelijke
jeugd en onervarenheid bewust dat wij de
Toekomst het best dienen als wij het Ver
leden niet vergeten. Maar HOE dat gebeu
ren moest, dat moest Tjalie maar weten...
en U lezer, en U en U!
"Wat voor omslagtekening maak je, Ro
gier?" Hij liet me zijn werktekening zien.
Ik deinsde bijna terug. Gitzwart monsterlijk
dik prikkeldraad en niets anders!
Weliswaar met een "breuk-vlak" er dwars
doorheen als een symbolische verklaring:
de kawat is verbroken!, maar toch onver
biddelijk, niets verzacht of verzoet, als een
ijzerharde confrontatie.
Nu argumenteer ik NOOIT met Rogier of
de Redactie wat ze doen. En NOOIT geef
ik printa's van "Zó mot het maar want ik
weet het het best!" Want ook deze men
sen volgen ergens een positieve gedachten-
lijn, hebben een (misschien onbewuste) kla
re visie op het leven. Wat ik moet doen,
is begrijpen. Punt.
Onwillig ging ik achter de tekening zit
ten. Zouden we toch maar niet liever deze
tijd van ellende vergeten? Hoe kan het,
waar immers Tong Tong gewijd is aan het
NIET-vergeten? Maar we hebben zo koorts
achtig veel te doen voor Morgen! Nonsens.
In Morgen leeft Vandaag en Gisteren en
Eergisteren! Forget NEVER! Ontloop geen
waarheden. Beraad, speur, probeer WIJZER
te worden!
Alleen kinderen en mensen met een kin
derlijk brein menen dat het mogelijk is ge
lukkiger te leven in de toekomst, als alles
vergeten wordt wat aan bitterheden werd
ondervonden in het verleden...
Bitter? Was ALLES bitter? En zo ja, als
er een genadige en goedertieren God in de
hemelen is, waarom moesten wij dan dit
bittere proeven? Is een leven vol van za
ligheden en zekerheden het ideale leven?
Of is het Leven ALTIJD de som van Bitter
en Zoet?
Vanzelf vlieden je levensherinneringen
aan je observerende geest voorbij. Al de
stomme dingen die je deed en die 'gestraft'
werden. "The things you never did and
should have done". En "the things you did
and never should have done"...En al de
bitterheden van de hele mensheid op die
adembenemende safari die historie heet.
Wat leren wij?
Dat ALLE begenadigden der Mensheid
geleden hebben. Dat het zelfs lijkt of geen
genade, geen essentieel geluk bereikbaar
schijnt in dit leven zónder lijden.
Hoe kunnen wij, Christenen, dan ontko
men aan de herinnering aan de Man, die
eens, kort voor zijn dood, in het openbaar
werd afgeranseld en met een doornenkroon
gesierd? En dan de kruisgang en het ver
schrikkelijke einde op Golgotha?
Maar dan ook: de Resurrectie en het
Eeuwige Leven!
Vergeleken bij dit Lijden was ons lijden
maar gering. En misschien is daarom ook
onze winst maar gering. Maar after all: wij
ZIJN immers allemaal geringer? Nochtans
kan bij onze kleinere maat een inzicht ge
wonnen worden, een rijpere evenwichtig
heid van geest ,een kalmer besef van ho
gere waarden in het Leven, waardoor een
rustiger en nobeler aanvaarding van ons
Lot mogelijk wordt.
Ah! Achter die kawat doemen achtereen
volgens op de "smadelijke nederlaag" te
gen Japan (waar "scherpe" mensen nog
steeds op smalen), de genadeloze geselin
gen in het kamp, de kommer, het gebrek,
de honger, de angst, de uitzichtsloosheid,
het vernederende "vuilniskar-corvee" van
het IVde en IXde, waar de Blanke Toewan
Besars in het openbaar, prijsgegeven aan
de spot van de Indonesiërs, het kampvuil
naar de grote vuilnisbelt moesten rijden.
Remember?!
Maar herinnert U zich ook dat GEEN In
donesiër lachte of spotte? En men vaak de
blik afwendde om dat niet te zien?
Remember?
Herinnert het U ook als deze Indonesiër
lijdt, en dieper lijdt! Geen gelach, geen
spot ga hier in Nederland op!
Voor elke mens in de wereld, voor elk
volk, voor ALLES In deze wereld is "ene
gepaste tijd", een tijd van gelukkig zijn en
een tijd van lijden. Wij weten niet waarom.
Onze theorieën van "vergelding" en "ver
diende straf" zijn vaak zo hopeloos mis
plaatst. Leed Christus omdat Hij slecht
was? Werden de zuigelingen in Bethlehem
vermoord omdat zij gestraft moesten wor
den?
Niet voor niets is het thema "De Moord
der Onnozelen" inspiratie geweest voor al
le kunstenaars door alle eeuwen. En wij
vergeten zelf niet de dierbaren die wij ach
ter de kawat verloren, die zonder één smet
je op hun eer en geweten kansloos stierven
moesten van honger of ziekte, die in
scheepsruimen verdronken, geëxecuteerd
werden als misdadigers..hoe zouden we
met dit alles ooit een andere maatstaf kun
nen aanleggen dan: 'God geeft; God neemt;
Zijn Naam zij geloofd!' Punt. Géén afreke
ning!
In Tokyo reed ik rond met een taxichauf
feur die Okamura heette. Een grijs, wijs
mannetje, dat eindeloos kwetterde in het
wonderlijkste Engels dat ik ooit gehoord
had.
In een boosaardig moment dacht ik: "Zal
ik opeens "Koerahü!" brullen om hem te
herinneren aan de tijd dat hij ons zo koe-
jeneerde? Is hij niet mede schuldig aan de
dood van mijn broertje Sander? Is hij ue-
berhaupt wel soldaat geweest? En als hij
me nu eens vertelt dat zijn zusje in Hiro
shima de atoombom "zag" en in dat mo-
Lees verder pag. 6
Ja, zonder uitzondering
hebben wij allemaal
achter de kawat één
record geslagen: dat
van het laagste gewicht
dat we konden produ
ceren! Herinner je je
nog hoe langzaam je
op het laatst liep? Dat
een afstand van vijftig
meter een uitputtende
wandeling opleverde?
De blinde vlekken voor
je ogen? De onaflaat-
bare visioenen van lek
ker eten? De huid, die
barstte, afbladderde?
Dat je op de "bore
holes" soms niet meer
overeind kon komen en
je makker moest aan
schieten: "Peh, helpen
peh, opstaan!" En nu,
nu gooien we ons
brood vaak weg omdat
we het niet lusten
t
5
