SYMBOLEN (II)
Chinese Vertellingen
De symbolen voor de 12 maanden van het jaar zijn: Prunus, Perzik, Pioenroos, Kers, Mag
nolia, Granaatappel, Lotus, Peer, Malva, Chrycanthemum, Gardenia en Papaver.
De Pruimeboom (Prunus domestica) is het symbool van de Winter. Hij wordt gekweekt
om zijn liefelijke bloei en de heerlijke vruchten. De geurige, sneeuwwitte bloemen, die bij
het einde van de winter op de kale takken prijken, zijn in menig gedicht bezongen. De
bloesemtakken en losse bloembladeren op de cobaltblauwe ondergrond van de prachtige
K'ang Hsi gemberpotten stellen de komende Lente voor: het gebroken ijs, dat uit het
Noorden de rivieren afdrijft en de bloemen, door de Lentewind daarop verstrooid.
De Perzik, de "Fairy Tree", is het zinne
beeld van de Lente, het gelukkige huwelijk
en de onsterfelijkheid. Van het hout maakt
men zegels, om talismannen en amuletten
van een stempel te voorzien; ook de amu
letten zelf worden vaak van perzikhout ge
sneden en een snoer van bewerkte perzi-
kenpitten hangt men kinderen om de hals
om demonen te weren. De God der Onster
felijkheid houdt in zijn hand een perzik, de
vrucht van de "P'an-t'ao", de perzikenboom
in de paleistuin van Hsi Wang Mu, de Ko
ninklijke Vrouw van het Westelijk Paradijs
in het K'un Lun gebergte.
De Pioenroos heet Hua Wang, Koningin der
Bloemen of Fu Kuei Hua, de Bloem van
Rijkdom en Eer. Deze mooie bloemen wor
den veel op terrassen en tegen heuvels ge
plant en bloeien in Noord-China en in de
Yangtze-vallei het mooist. Ofschoon men
haar als het embleem van het Yang-begin-
sel beschouwt, de stralende mannelijkheid,
is zij het zinnebeeld van liefde en toewij
ding. De Pioenroos kondigt rijkdom aan als
zij volop bloemen draagt en de bladeren
groen blijven. Verwelkt de bloem en ver
droogt het blad, dan is dit een voorteken
van armoede en zelfs van groot onheil.
De Kers groeit in de provincies Shensi,
Kansu, Hupeh en Honan, ten Zuiden van de
bocht van de Hoang-Ho. Po Chü-i en Li Yü,
beroemde dichters uit de T'ang en Sung-
Dynastie, vergeleken in hun gedichten de
lippen van hun schone geliefden met een
rijpe kers.
De Magnolia is een zeer geliefde bloem
in China. Er zijn acht soorten en alle zijn
zij beroemd om haar rijke bloei.
De "Han Hsiao Hua" is de "geheimzinnig
glimlachende bloem", en de "Ying Ch'un
Hua", "de bloem, die de Lente verwelkomt",
omdat de grote, witte bloemen vóór de bla
deren aan de takken prijken. De Magnolia
is het symbool van tederheid en schoon
heid.
De Granaatappel werd door Chang Ch'ien
van de Han-Dynastie uit An-Shih Kuo, Ka-
bul, de hoofdstad van Afghanistan, in 126
v. Chr. in China ingevoerd en heette oor-
De Heilige Lotus
spronkelijk An Shih Liu. Zij wordt vooral
gekweekt om de mooie heester en de sier
lijke, enkele en dubbele bloemen, die in
kleur variëren van wit tot rose en donker
rood. Twijgen van de Granaatappel worden
vaak in plaats van wilgentakken gebruikt,
om wijwater te sprenkelen. Boven de huis
deuren staat soms het epigram:
De Granaatappel straalt met een vurig licht,
De Peer glanst als een reine ijsbloem.
Dit symboliseert de deugdzaamheid en lief
derijkheid van de familie en haar hoop op
vele kinderen, want de Granaatappel is het
zinnebeeld van een grote nakomeling
schap, de Peer van wijs, weldadig beleid.
Hertog Shao uit Kiangsu (1053 v. Chr.),
vermaard om zijn rechtschapenheid en wijs
oordeel, hield als magistraat zijn rechts
zittingen onder een wilde pereboom.
Ming Huang (685-762), de kunstlievende
zesde Keizer van de T'ang-Dynastie,
stichtte een Keizerlijke muziek- en dans
school, de "Pear Blossem Garden".
Perebomen kunnen meer dan 300 jaar oud
worden en dan nog volop vrucht dragen,
daarom is de Peer ook een symbool van
hoge ouderdom.
De Malva, een sierplant met witte en rose
bloemen, behoort met de katoenplant tot het
geslacht Gossypium. De katoenplant, uit
Burma en Turkestan in China ingevoerd,
is van bijzondere waarde, omdat uit de ve
zels garens, kledingstukken, sierkleden,
kanten, gordijnen en zeildoeken vervaardigd
worden. De oude naam was "Ku Pei",
"Treasure of the Ancients" en de plant is
het zinnebeeld van voorspoed en spaar
zaamheid.
De Chrysanthemum of Chinese Aster is het
symbool van de Herfst, van opgewektheid
en levenslust. De 9e maan is de Chrysan
themum- maand, dan sieren deze schitte
rend-mooie bloemen, waarvan in China een
oneindig aantal soorten in de mooiste kleu
ren gekweekt worden, de tuinen en velden.
Sommige dragen bekoorlijke namen, zoals
"Sterrenhemel", "Ganzeveren", "Dronken
van de Wijn gemaakt van Perziken der On
sterfelijkheid", "Jadeschotel met Gouden
Kop","Sneeuw op rode grond". Men trekt
er op uit, om zich te verlustigen in de over
weldigende kleurenpracht en geniet tot be
sluit van een feestmaal, bestaande uit kreeft
en rijstwijn.
De Gardenia is een Oost-Aziatische heester
met mooi donkergroen blad en ivoorwitte
bloemen, die in de schemering een be
dwelmende geur verspreiden. De gedroog
de bloemblaadjes van de Gardenia, de Jas
mijn en de Camelia worden met theeblade
ren gemengd, om de geurige Bloementhee
te verkrijgen. De bloem is het zinnebeeld
van geheimzinnige liefelijkheid.
De Papaver Somniferum, "Jing Su" of "Pot-
zaad", zo genoemd naar de vorm der zaad
dozen, was in oude tijden geliefd om de
sierlijke witte, lila, scharlakenrode en oran
jekleurige bloemen, die met de bolle doos
vrucht gebruikt werden voor decoratieve
doeleinden. De zaaddoos bevat witte, grijze
en blauwe zaden en heeft dezelfde grootte
en vorm als de gouden knop op de ceremo-
niele baret, gedragen in de Manchu-Dynas-
tie. Voor de verschillende graden was pre
cies voorgeschreven, waarmee de bewerkte
gouden knop versierd mocht worden, met
koraal, robijn, saffier, lapis lazuli, rotskris
tal en andere edelstenen.
De medicinale eigenschappen van de zaden
raakten in de Oudheid bekend, toen Perzi
sche kooplieden vanuit Centraal Azië in
China kwamen handel drijven.
Het gebruik van opium werd ingevoerd van
uit Java en Formosa. De oorspronkelijke
naam "ya p'ien", "afiyun" werd "hei t'u" of
"zwart slijk" en de stof werd identiek aan
kwaad en ondergang.
Maar in vroegere tijden was de Papaver het
embleem van de late Herfstwarmte en een
onbezorgde Levensavond.
De jaargetijden met hun invloed op de land
bouw, van onheuglijke tijden af een vitale
belangrijkheid voor China, worden geëerd
met talrijke ceremonies en hebben hun sym
bolen, die in de bekoorlijke bloemennamen,
de werkzame krachten in de natuur aandui
den. De Lente heeft als zinnebeeld de Pi
oenroos, de levenswarmte brengende; de
Zomer de Lotus, de zich vervolmakende tot
een rijke oogst; de Herfst de Chrysanthe
mum, die de levensvreugde ademt van het
rijpe leven en de Winter de Prunus, die de
Lente aankondigt.
De natuur is de bron geweest voor de sym
boliek in alle levens- en kunstuitingen van
het Chinese volk, want uit de Oer-Oor-
sprong is het leven ontstaan van Hemel en
Aarde en de Tienduizend Dingen, waar ook
de mens een deel van is.
Het Leven geeft de gelegenheid om de Vijf
Deugden te ontwikkelen: Goedheid, Rein
heid, Waardigheid, Wijsheid en Waarheid.
En deze Deugden leiden tot de Weg, Tao,
die in alle Eeuwigheid is. CORRA CORRA.
Uit: Chinese Sybolism. C. A. S. Williams.
De Vijf Zegeningen
