Anders zien
17 augustus 1965
Zoals 20 jaar geleden wordt de dag begonnen met
het hijsen van de vlag.
De Heer en Mevrouw Catalani begroeten de Indonesische Ambassadeur, Z.Ex. Soedjarwo Tjondrone-
goro.
De twintigste verjaardag van de dag, waar
op de onafhankelijkheids-proclamatie werd
uitgesproken voor de residentie aan Pe-
gangsaan te Djakarta waar Soekarno ge
durende de bezettingsjaren woonde is ook
in Nederland met grote opgewektheid ge
vierd. In dit jubileumjaar had de herdenking
van de 17e augustus een bijzonder accent
door de opening van de Indonesische
school in Den Haag. De overweldigende
belangstelling bij de receptie die ambassa
deur Sudjarwo in het Kasteel Oud-Wasse
naar hield, kon ten overvloede doen blijken,
hoe zeer het wel en wee van Indonesië een
groot aantal Nederlanders uit vele kringen
na aan het hart ligt. De behoefte, van goede
gevoelens te doen blijken, is blijkbaar in
Nederlandse kring vrijwel onbeperkt. Het
waren oude en nieuwe vrienden, die de
ambassadeur en mevrouw kwamen begroe
ten onder het aanbieden van hun beste
wensen en de sfeer, die er heerste, was zo
feestelijk als men maar zou kunnen ver
wachten.
Genoeg belangstelling om een Indonesisch schooltje te rechtvaardigen.
Voor hen die in de beoordeling van Azia
tische volken, inzonderheid Indonesië, zo
graag de bijl hanteren, en Tjalie's artikelen
"maar half vertrouwen", is het nuttig ook
eens te luisteren naar wat Anthony van
Kampen voor de Haagse Courant schrijft
over Japan. In het nummer van 14 Juli le
zen we o.m.:
Japan kreeg van Amerika zijn demokora-
soe"zijn democratie. Men poogt er iets mee
te doen en ik geloof dat men de schijn aardig
weet op te houden. In gesprekken met Japan
ners die een behoorlijke graad van ontwikke
ling bezaten, werd het me echter duidelijk
dat deze democratie toch wel iets anders is
dan de onze, in West-Europa...
Gelukkig werd het Anthony duidelijk,
maar hoeveel Europeanen moet het nog
steeds duidelijk worden dat ontelbare wes
terse maatstafjes in Azië niet lakoe zijn?
Met een ongelooflijk kinderlijk (of kinder
achtig) evangelisme proberen we steeds
maar weer de "achtergebleven volken"
braaf naar stembussen te laten huppelen.
Zoals bij or>s. Und bei uns ist alles schön.
En dan pas krijgen ze economische hulp...
no niet, dan krijgen ze soldaten!
Helaas gaat Anthony dan verder:
"Maar wat kan men verwachten in een land
dat altijd, de eeuwen door, een land van feo
dalisme en militairisme is geweest!"
En Europa dan? Dat feodaal is geweest
tot de Franse revolutie. En daarna militai-
ristisch tot nu toe? Want nog steeds zijn
kanonnen "het laatste woord", nu niet meer
"der koningen", maar "der democratien"!
Wijzelf kijken onze parades en weermachts-
schouwen goedaardig aan, maar in Azië
bekijkt men dit machtsvertoon met achter
docht en gruwel. Democratie...?
Een eindje verder schrijft Anthony:
Ik schrijf dit neer na 12 dagen Japan te zijn
doorgereisd. Nog steeds heb ik het gevoel er
niet veel van te begrijpen. Er is nog steeds
geen houvast aan dit land en volk. Ik troost
me met de opmerking van een Nederlandse
zakenman, die hier zo'n goede dertig jaar
woont en zijn ogen goed open heeft. Hij lachte
toen ik hem zei, dat zoveel me onduidelijk.
vaag, vreemd bleef. "Wat wilt u met uw
nauwelijks twee weken Japan?" vroeg hij.
Toen ik hier vijf jaar was, dacht ik er alles
van af te weten. In de volgende jaren begon
ik daaraan te twijfelen. Vandaag weet ik er
minder van dan toen ik kwam.
Als U lezer, zelfs met al Uw gerechtvaar
digde antipathieën, twee weken in Indone
sië zit, ziet U alles óók anders. En veel
"anderser" en beter dan Anthony kan. Want
wij hebben tenminste nog een background
van vele decennia leven met dit volk!
En Anthony zal, wéér hij ook in Azië
langer dan twintig jaren zit, twee dingen
weten tot in het merg van zijn gebeente:
1. Het zal steeds moeilijker worden over
dat Aziatische land te schrijven, omdat veel
origineels niet "over-vertelbaar" is en de
mensen het hier toch nooit begrijpen zul
len!
2. Veel van wat Europa denkt en doet
met Azië, is niet alleen misplaatst, fout, on
behoorlijk, maar ook levensgevaarlijk voor
de wereldvrede.
Oordeel minder! Onderzoek meer! Het le
ven en welzijn van vele komende generaties
staan NU AL op het spel! T.R.
5
