VAN HIER EN GUNDER
DEMAGOGIE
"Wat je de laatste tijd schrijft, begint be
denkelijk veel op demagogie te lijken
Mij zijn talloze gevallen bekend waarin
krijgsgevangenen wél hoon en vernedering on
dervonden van Indonesische zijde..."
Stef van den Bos
Uit een uitvoerige, eerlijke en vriend
schappelijke brief, die niet vijandig het
abonnement opzegt en vraagt om uitleg. Die
geef ik gaarne:
1. Als v. d. Bos wist hoeveel post (en
hoeveel privé aantijgingen) ik sinds jaar en
dag constant krijg, waarin onbarmhartig en
zonder één tegen-factor te willen noemen,
alles in Indonesië wordt afgekamd, neerge
haald, veroordeeld, zal hij zo niet billijken
dan toch zeker begrijpen, hoe dit schreeuwt
om rechtvaardigheid, ook al zit dit in het
opsommen van plus-factoren zonder enige
tegen-factor. Het is merkwaardig dat zij, die
geen goeds willen zien, kwaad worden als
een ander geen kwaad wil zien. De dema
gogie zit in de publieke opinie, niet in mij.
2. Het gaat er niet om dat dit unfair is,
het gaat erom dat dit ondankbaar en on
eerlijk is. We gaan niet eerst een blad
maken dat gewijd is aan onze prettigste en
nobelste herinneringen aan ons leven met
het Indonesische volk om dan in beschou
wingen van het heden op ditzelfde volk met
bijlen en hakmessen los te slaan en niets
goeds te willen zien. Dit is inconsequent. En
ik beschouw het werkelijk als verraad aan
onze beste vriendschappen en aan onszelf.
Gebeurt er in Indonesië dan werkelijk niets
goeds, ook al zou alles waar zijn wat er
aan verkeerds over geschreven wordt? Ik
persoonlijk word ziek als ik de kranten
knipsels van een week doorlees in de Ne
derlandse pers: rang-pats-flèr-trap aan één
stuk door. Wat bezielt de pers-correspon
denten daar in Indonesië? Hebben zij geen
vrienden? Hebben zij geen moment van ont
spanning of vreugde? Zien zij dan ook niet
dat er door trouwe, opofferende en moedige
kerels desnoods "tegen alle rotzooi in"
mooi werk wordt gedaan? Het is net als met
het "oordelen" in Nederland over Amerika
nen, die allemaal "negro-beaters" zijn, ter
wijl men toch ook leest dat er voortdurend
wetten gemaakt worden voor snellere inte
gratie, dat blanken sterven in de bestrijding
van de segregatie. En wat doet men dan
als men mij hoort zeggen dat er moedige,
groothartige Amerikanen zijn? Dan zegt
men wat niet waar is: dat Tjalie alle Ame
rikanen ophemelt, dat hij demagoog is...
3. Ik heb niet ontkend dat er in Indo
nesië gevallen zijn geweest van rotte beje
gening van krijgsgevangenen. Ik heb in Tji-
mahi persoonlijk ondervonden dat er pracht-
lui waren die ons hielpen. Waarom mag
dat niet. Waarom MOET ik altijd eerlijkheid
betrachten, die mijn lezers per sé niet zélf
willen toepassen? (Altijd: de goede lezers
niet te na gesproken). Op mijn woord, wat
ik in dit blad zeggen wil, is alleen: "Stenigt
niet!" Stef wil het misschien niet geloven,
maar in de post van de laatste zes
weken zijn er misschien maar drie
brieven, die eerlijk uit twee vaatjes tap
pen. Verreweg het grootste deel weigert
om ook maar één goed ding in Indonesië
te noemen. En al begrijp ik het (ik heb
goede vrienden, prachtmensen, die letterlijk
als honden zijn weggejaagd, en die van
begrijpelijke bitterheid vervuld zijn), voor het
karakter van Tong Tong en voor Uw eigen
karakter is dit onaanvaardbaar. DUS maak
ik mij graag de spreekbuis voor hen, die
ook het goede willen zien. Het omkeren
van deze getuigenis: het zeggen: dus wil
Tjalie niets slechts zien, komt werkelijk op
rekening van de kwaaddenkers.
4. Volgens Koenen: Demagogie is de
kunst om volksmassa's te leiden; ongunstig:
het bewind in handen willen krijgen door
het speculeren op lagere hartstochten; ont
aarde democratie, volksverleiding.
Ik geloof niet dat ik demagoog ben in
gunstige zin, doodgewoon omdat ik mij niet
verbeeld in staat te zijn de duizenden ont
wikkelde, eerbare, respectabele lezers die
ik heb te kunnen leiden. Voor de aantijging
in ongunstige zin zijn naar mijn gevoel de
termen niet aanwezig omdat ik voortdurend
vraag om vergevingsgezindheid, billijkheid,
redelijkheid, het zien van ook goede kan
ten. Is ook naar de mening van v. d. Bos
eerder reden om demagogie te vinden bij
hen, die "relentless" uitsluitend slechte
dingen zien willen. En daarop baseren:
haat, verwerping, verguizing, rancune?
Heb ik te veel gezegd? En lig ik er daar
om toch wel uit? T.R.
DE WITTE KEURSTEEN
"De bijbeltekst waaruit dit komt kun je
vinden in Openbaring 2 vers 17:
"Wie overwint, dien zal ik geven van het
verborgen manna, en Ik zal hem een witten
steen geven en op dien steen een nieuwen
naam geschreven, welke niemand weet, dat
die hem ontvangt"
Mogelijk staan je voor de geest woorden
van Marsman die dit beeld verwerkt heeft in
de slotregels van zijn gedicht "Voorschrift".
Dit gedicht begint met de regels:
Trek de woestijn in,
laat de karavanen
den groenen rijkdom der oasen,
U zij de dorre oceaan
van zand;
en het eindigt zo:
"Vraag eiken dag
een witten keursteen
en het onbeperkt gezag
van een nieuwen naam"
Dy. Kuyper gaf in een meditatie de volgen
de verklaring:
"Over een doodvonnis nu stemde men oud
tijds met kleine steentjes. Ze waren wit of
zwart. Witte keurstenen om vrij te spreken
en zwarte om onherroepelijk den schuldige
ten dode te wijden. En weren er meerdere
tegelijk over wie de rechtspraak ging, dan
schreef men al naar men ter dood veroordeel
de of vrijsprak, de naam van de aangeklaagde
op de zwarte of de witte steen"
Tegen de achtergrond van deze verklaring
is het iets geweldigs dat God aan een mens
in Zijn genade een witte keursteen geeft en
daarop 'een nieuwe naam schrijft, waarvan het
geheim door God en deze begenadigde mens
gedeeld wordt. Leendert Parlevliet.
We zijn deze lezer bijzonder dankbaar voor
zijn hulp. Hij is geen oud-gast, hij is nog
jong, maar leest Tong Tong met grote aan
dacht, sympathie en trouw. Wij zijn dus
toch ook verstaanbaar buiten onze kring,
Goddank!
Deze bijbeltekst is een van de vele "duis
tere" teksten in de Openbaring, die maar
weinigen kennen. Dat Parlevliet haar kent
en dat de vroeggestorven Marsman haar
kende, strekt hen tot eer. N.m.m. kan de
tekst slechts begrepen worden door hen,
die de bijzondere plaats van deze tekst be
grijpen: in de Openbaring, die vertelt van
de ondergang der wereld, als mensheid met
al zijn kunstig bijeengegaarde wetten, ge
boden, voorschriften, leefregels, vergaat.
Zullen er zwarte keurstenen zijn voor ieder
mens? Neen, er zullen ook witte keurstenen
zijn. Voor hen die in het Nieuwe Leven
zullen treden. Wat zal het geheim zijn voor
dit nieuwe leven? Dit zal geschreven staan
in die nieuwe naam, die alleen hij weet die
hem ontvangt.
Besef goed: een nieuwe naam. Niet de
van ouds bekende, vereerde, traditionele
namen: socialisme, Marxisme, Islam, Chris
tendom, Conservatisme, facisme, verdraag
zaamheid, vergelding, kolonialisme, nationa-
Lees verder volgende pagina
Wij ontvingen zoveel brieven met de vraag "hoe
of Tjalie het maakt bjj al deze aanvallen en tegen
slagen", dat we menen ze te moeten beantwoor
den. Met deze foto. Gesnapt door Rogier in een
onbewaakt ogenblik en hem uitbeeldend zoals wij
hem al lang kennen "in tij en ontij". Hij noemt
deze houding zelf "mijn loetoeng-houding". Oor
deel zelf: is hij onverschillig, gelaten, onberoerd,
diep beroerd, wanhopig, schuldbewust, vechtlus
tig Een antwoord kunnen WIJ niet geven.
3
