f5.75 I
Zwerftochten in het stroomgebied
van de Orinoco (slot)
Bestel dan deze
Tong Tong verzamelband
K
ïïï>Siï^nSSAaA'ftllA44l>'ll>>'
^^B£b^mmn:iiiiiiii»i^nnnj
a a - eJr a '>X
Welbeschouwd is de Orinoco, ofschoon
een peuter in vergelijking met de Amazone,
een monster van een rivier. Ontzaglijk
breed, ontzaglijk lang, op het ene moment
traag als een volgevreten python, maar op
het andere moment wild en onstuimig, soms
gevaarlijk. Nu eens overstroomt zij grote
arealen land en maakt zij daarbij haast on
telbare slachtoffers, dan weer is zij de ri
vier die leven schenkt, aan de oerwouden,
aan de dieren, aan de mens .Wie haar be
reist, onderwerpt zich stilzwijgend aan haar
grillen. Als ze zich nu gezapig voordoet,
kan ze straks klaar staan om de reiziger
te verzwelgen, in één van haar stroomver
snellingen of misschien in een onverwachte
waterval.
Vermoedelijk in verband met dwarsliggen
de modderbanken op de bodem van de ri
vier, was de stroom vaak zó krachtig dat
de hekwieler minutenlang op dezelfde plaats
werd vastgehouden. Hij bleef dan maar
malen tot de stroom tijdelijk iets verzwakte
en hij opeens weer vooruitschoot tot de
volgende reeks van stroomversnellingen.
Als vreemdeling is men op de Orinoco een
wezen van een andere wereld, zodat men
met haast bijgelovig ontzag wordt behan
deld. Men verkeert daardoor op vriend-
schappelijker voet met gezagvoerder en
stuurlieden en men wordt dikwijls op de
brug genodigd, om daarvandaan een beter
gezicht te hebben op de beide oevers. Dit
privilege vervalt onmiddellijk zodra men een
stroomversnelling nadert. Men wordt naar
het dek verwezen, echter niet ver genoeg
om niet de vele schietgebedjes te horen,
die de gezagvoerder ten hemel zendt voor
de goede afloop van het steeds nieuwe
avontuur.
Het oerwoud langs de Orinoco is vol
leven. Er zijn herten en zwijnen, krokodillen,
waarvan ik een vorige maal al vertelde,
wilde buffels, en zelfs tijgers. Deze tigras
zijn eigenlijk panters, weliswaar van een
groot soort maar van een gans andere
tekening dan wij kennen van de Gestreepte
in het aloude Insulinde. Het zijn dieren die
men (gelukkig) slechts heel zelden ziet,
hoogstens eens een enkele keer als zij aan
de oever van een riviertje aan het drinken
zijn.
Er gaan verhalen van slangen, zó groot
dat ze zelfs mensen en dieren verslinden.
Het is bekend dat deze hun slachtoffer be
neden water trekken en hem er net zo lang
onder houden tot het leven geweken is,
maar ik heb dit ongedierte niet meege
maakt. De Indianen gaan er dikwijls in hun
eentje op uit, om zo'n slang in een man-
tegen-man-gevecht te vangen. Slagen zij er
in, dan is na verkoop van de huid hun leven
weer voor enige tijd verzekerd.
Een aangename afwisseling van het dage
lijkse menu van rundvlees, dat immers zeer
goedkoop was (een pond voor niet meer
dan 1 bolivar, d.i. vijftig cent), was het vlees
van de wilde kalkoen, een vogel die in het
gebied van de Orinoco soms enorme afme
tingen kan krijgen. Desondanks werd er
niet veel gejaagd. Het kostte te veel moeite
en waar voedsel zo gemakkelijk te krijgen
was, bleef men liever thuis. Het gewone
volksvoedsel bestond dan ook hoofdzake
lijk uit vlees, enkele aardappels, maar
meer nog uit bonen met het één of andere
sausje. Zoals ik reeds eerder heb opge
merkt, speelde de chili (een zeer hete lom
boksoort) bij de bereiding der maaltijden
een heel belangrijke rol. Een minder gun
stig gebruik van Chili was dat het in rum
werd gebruikt, een drank die bij de Indi
anen zeer in zwang was en hen haast door
lopend onder bedwelming hield.
En daar zijn dan tenslotte nog de luiaards,
de trage beesten met de lange kromme na
gels, die zich zeffs niet door de panter uit
hun evenwicht schijnen te laten slaan, en de
leguanen die op bijna alle markten als voed
sel worden aangeboden .Deze dieren zien
er heel anders uit dan hun Oost-Indische
soortgenoten. Zij hebben een kam op de
rug, zijn groen van kleur, en worden niet
zo groot als in Oost-lndië. In tegenstelling
met de "benjawah" daar, zijn zij - zo be
weert althans de Venezolaan - een ware
delicatesse. Het vlees van deze "equano",
een moeilijk te vangen dier omdat hij zich
bij onraad prompt in het water laat vallen
vanaf de overhangende tak waar hij zich
in de regel ophoudt, moet veel weg hebben
van kippevlees. Hij dient de mens dus meer
dan de Oost-Indische leguaan, die alleen
zeer nuttig is voor het vet in de buik, dat
uitstekend schijnt te voldoen bij de behan
deling van brandwonden
Mijn zwerftochten in het gebied van de
Orinoco hebben me veel geleerd. Het is
niet altijd even gemakkelijk geweest. De
behuizing was over het algemeen primi
tief. Er heerste beslist geen woningnood,
maar het was er dan ook naar. De wonin
gen waren over het algemeen lang en laag
en in drieën verdeeld, het middenstuk ge
heel open zodat men er van voor tot achter
doorheen kon rijden. De woongelegenhe-
den lagen aan weerskanten van deze gang,
de vloer van hard aangestampte geelrode
aarde, de muren niet veel beter. Elke muur
was voorzien van haken, waaraan de hang-
Lees verder pag. 21
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiininiiiiiiHiiiiiiiiii'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiig
0,75 portokosten
Een linnen band met donkergroene j
opdruk: TONG TONG en een ven-
stertje op de rug, waarin een pa-
piertje geschoven kan worden, waar- j
op de betreffende jaargang vermeld
kan worden.
De band kan één hele jaargang (24 num
mers) bevatten. Het opbergen geschiedt
volgens een uniek systeem van losse pen
nen, zonder dat beschadiging van de bla
den plaatsvindt. Op ieder gewenst ogenblik
kunt U elk gewenst nummer eruit nemen
en weer opbergen zonder dat U daarvoor
de hele jaargang hoeft te bongkarren.
BESTELBON
Aan Tong Tong, afdeling Verkoop,
Prins Mauritslaan 36, Den Haag.
Stuur mij:
ex. TT mappen a
f 5,75 f 0,75 f 6,50 f
Naam:
Adres:
lA/oonpigats:
Het bedrag ad. zal per
giro/postwissel/bank worden overge
maakt.
(handtekening) j
milium
8
