Vervolg van pag. 9
veel zouden moeten aantrekken van de vele
tradities waaraan zij onderworpen worden.
Dat doen ze dan ook niet; zij bewonen een
moderne flat hier in Bombay, zover mogelijk
weg van hun Tamil landgenoten en zo ver
mogelijk weg van andere Brahmins want er
zou maar gekletst worden, omdat zij vlees
eten. Maar nu komt het; hun dochtertje
heeft nu de leeftijd bereikt, dat haar haar
moet worden afgeknipt en worden geofferd
aan Charda's tempel in Madras. Dus doch
tertje en Charda naar Madras om het haar
te offeren. Gelooft U dat werkelijk? Natuur
lijk niet, het is gewoon een aanleiding voor
Charda om haar ouders weer eens te zien.
Na haar terugkomst in Bombay gingen zij
en haar man met vacantie naar New Delhi
ditmaal om zijn ouders te bezoeken. Stelt
U zich voor dat men elk jaar de afstand
Amsterdam - Moskou aflegt voor deze doel
einden.
De leden van onze fabriekswacht zijn Gur
khas. Zij krijgen elk jaar 2 maanden vacan
tie omdat zij naar Nepal gaan en zij moeten
soms een week lopen van hun laatste trein
station of bushalte naar hun dorp. Maar zij
leggen het trouw elk jaar af.
Agaatje maakte kortgeleden een reis
naar New Delhi om onze zoon naar school
te brengen. De familie Ramaswami rustte
niet voordat Agaat had beloofd hun ouders
te bezoeken omdat: "Mijn ouders moeten
weten wie mijn vrienden zijn".
Is dit misschien Azië of is dit alleen maar
India? Aan de andere kant: ook de Joden
hebben dergelijke familiebanden.
Agaat en ik gingen naar een klassiek In
diaas ballet. Het was een uitvoering van
een eeuwenoud verhaal van een Perzisch
prins op bezoek in India die een konings
dochter ontmoet en tenslotte met haar
trouwt. De dansen waren klassiek Indiaas
en klassiek Perzisch. Maar wat we zagen
deed ons vaak denken aan Russische
zwaarddansen en aan Hongaarse volksdan
sen. De techniek van de uitvoering deed
ons aan Indonesië denken. De dansers
spraken niet en zongen niet. Dit werd ge-
Agatha is de echtgenote van de schrijver
van deze brief.
daan aoor een groep van "dalangs" die
opzij van het toneel zaten. Het geheel gaf
ons een idee van het nabije Oosten, Rus
land en Oost Europa.
Graag zou ik na tien weken India met een
denderende "waarheid" willen aankomen
zoiets als: Alle Hollanders hebben blauwe
ogen, werken altijd hard, maar wassen zich
nooit of alle Indo's zijn lui, maar wassen
zich altijd, alle Duitsers vermoorden altijd
Joden, alle Zwitsers zijn hotelhouders, en
alle Amerikanen zijn altijd cultuurloos maar
zijn altijd rijk.
En Indiërs? Ik weet het niet, maar die ik
ken werken zich rot en sommigen van hen
kunnen best een bad gebruiken van tijd tot
tijd, nodig of niet nodig. Dit kunnen wij als
een "waarheid" pousseren maar het zal
net zo waardeloos zijn als de andere waar
heden hierboven geponeerd.
Een eerlijker observatie, en misschien
dichter bij de waarheid, is het feit dat de
Indiër een ongewoon vredelievende natuur
heeft. Of dit nu te maken heeft met hun
Hindu godsdienst weet ik nog niet. Het is
even goed mogelijk dat de Hindu gods
dienst mogelijk is in India omdat de Indiër
vredelievend is. Het is bijna ziekelijk, men
gaat elk geweld uit de weg of dit nu ver
baal is of fysiek. Het zogenaamde fanatisme
wat de Indiër wordt toegeschreven, welke
in het verleden zeer zeker vaak tot onge
regeldheden heeft geleid is NU zoniet ver
dwenen dan toch wel aanzienlijk vermin
derd. Uit gesprekken blijkt al gauw dat de
Indiër vaak in het geheel niet geïnteres
seerd is in jouw godsdienst of je nu Mos
lim bent of Christen. Wel hoort men zulke
opmerkingen als: "De Mohammedanen zijn
me te fanaat hoor". Meer en meer kom ik
tot de conclusie dat een Hindu echt niet en
misschien wel nooit een rel zal beginnen
om jou tot het Hinduisme over te halen.
Veeleer zijn zij geneigd om zich alleen
maar druk te maken als jij hun belachelijk
maakt of een of ander Hindu symbool be
spottelijk maakt. Dus instede van een origi
nele actie is het meer van hun zijde een
reactie. In dit licht bezien begin ik een ern
stige verdenking te krijgen tegen de vele
berichtgevingen, die het altijd hebben over
godsdienstrellen waarin Hindus tegen Mos
lims optraden of omgekeerd. De niet lang
geleden gebeurde uitdrijving van de Sikhs
uit West Pakistan werd altijd opgedist als
een godsdienstrel, terwijl het nu blijkt dat
het een strijd was tussen de haves (sikhs)
en de have-nots (moslims). Vandaar dat een
Sikh niet zegt "Die vuile Mohammedanen",
maar in plaats daarvan zegt hij "Die vuile
dieven".
De zeer recente oorlog tussen Pakistan en
India is een pure nationale en politieke
aangelegenheid van Indiase zijde. Het leidt
geen twijfel, dat het eenzelfde historie is
met Pakistan, maar Pakistan vindt het mo
gelijk voordelig om het een godsdienstig
tintje te geven. Dit is niet goed mogelijk
in India waar men een seculaire staat heeft
waar de eerste nationale held, die uit deze
oorlog tevoorschijn kwam een Moslim was
en de tweede een Parsee. Geen van beiden
Hindus dus.
Aan de andere kant kan men toch weer niet
de verre historie vergeten, dat de Hindu
Brahmins met een, zelfs voor die tijd, gru
welijke wijze de Budhisten hebben uitge
moord en het land uitgedreven. Maar dan
weer blijven Parsees 1300 jaren lang onge
hinderd en ongestoord, zo ook de Jains en
de Sikhs. Het blijkt alweer voor de zoveel
ste maal dus dat niet alle Hollanders altijd
blauwe ogen hebben en dat ze niet altijd
hard werken en dat sommigen van hen
zelfs een bad nemen.
En de oorlog met Pakistan? Merken wij er
iets van in Bombay? Ja natuurlijk wel een
beetje. Wij hebben verduistering. Het is
verbazend hoe rigoreus dit wordt doorge
zet en hoe gehoorzaam de Indiërs aan de
regels voldoen. Wij hadden zelfs een paar
luchtalarms waarvan er één echt was.
Drie vliegtuigen, welke rustig overkwamen,
jetvliegtuigen welke opstegen om ze partij
te geven en luchtdoel geschut dat begon
te paffen. Daarna ging alles weer door als
of er niets gebeurd was. Een andere ver
bijsterende ontdekking: De lichtontvlambare
Indiër ontvlamde helemaal niet, er waren
ook geen geruchten en geen sterke verha
len.
Ik weet niet of dit "evenwichtigheid" is of
onverschilligheid.
Tot de volgende keer. JAN BALL
DIT IS BOMBAY MAAR DIT OOK
(ziet U de "kossong" Soerabajanen?) (Marine Drive)
10
