MALAGA (spanje)
oooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
Vervolg van pag. 13
schijn springt als een satanisch gevaar (niet
dat ding achter het hekkie in Artis), die
weet wat Brandt zoekt. En die regel in zijn
gedicht is niet een "vondst", geen maak
werk, maar een stukje ongelooflijk sterke
waarachtigheid. Arme Willem Brandt, Hol
land zal je pas kunnen begrijpen als het
ooit van achter zijn dijken vandaan komt.
En dat gebeurt toch nooit?
De krokodil op de tram is slechts één
van de milliarden "absurde droombeelden"
die de Indische gemeenschap in Nederland
dag in dag uit "verzint", "zich herinnert",
noem op wat je wilt, en het is allemaal fout
en het is allemaal VERRE VAN DROEF
GEESTIG, het is het vertoeven in een on
metelijke gelukkige wereld van Melancho
lia, die even rijk en onmetelijk is als de
Tropen zelf. Weet U dat in de kleine Zuid-
Amerikaanse (tropische) staat Columbia
meer vogels zijn dan in heel de Ver. Staten
en Canada samen?
De variëteit van het Leven in de Tropen is
zó immens, daar kan de Europeaan zich
geen voorstelling van maken. Wat de "me
lancholische Indischman" in Europa doet is
zijn lege wereld opvullen. Niet met wéér
een plastic potje of een massafabrikaat
bordje of weer een filmpje of een uitgan
getje, een nieuwe modegril of bouwstijl,
waardoor Jan de Burger telkens weer ge
dwongen wordt zijn verouderde rommeltje
naar de zolder te sjouwen om opnieuw
blijmoedig (en steeds duurder) "bij" te zijn.
Eeuwig "bij"en eeuwig ten achter.
Vanuit deze dwangpositie ziet de Euro
peaan altijd weer achterlijkheden, tekorten,
gevaren, onzekerheden in de Tropen. Hij
heeft geen benul van de eeuwig bloeiende
melati's. En deze melati's hebben we in
ons hart meegenomen. Wie is ongelukkig?
Elke Indischman is een "Terugzoeker"
van de Waarheid, de Eenvoudige Eerlijk
heid, die helaas alleen inhaerent schijnen
te zijn aan de Natuur en verborgen zijn in
elk menselijk maakwerk. Als Willem Brandt
de krokodil wenst op de tram, is hij eigen
lijk diep binnenin bang voor de Leugen op
de tram. Want hij weet dat in dat keurige
pak van die statige meneer achter hem best
een liederlijk en wreed mens, een krokodil,
kan schuilen. Er is een wantrouwen en ver
werping van alles wat zo mooi en netjes
en recht en fatsoenlijk en modern en braaf
schijnt. De "Stenen Stad" is onrustig, on
tevreden, gejaagd, tuimelt en strompelt eeu
wig van de ene moderniteit naar de andere,
van de ene modegril naar de andere, wil
steeds weer vernielen en vergeten wat het
opgebouwd heeft. "Geef mij de krokodil",
zegt Willem Brandt, "ook al is hij wreed en
gevaarlijk, hij is echt, hij is herkenbaar, hij
is meer dan een millioen jaren oud en zich
zelf gebleven met een overtuiging, een ab
solute zekerheid, die even eeuwig is als
God zelf. In de krokodil zit een sleutel, in
de tram niet.
D. "Mat" staan. Wat is belangrijker:
schaken of verliezen/winnen? Is het begin
nen van een schaakpartij met Bogoljubov
zielig? De mens is sterfelijk en wordt dus
a.h.w. "mat geboren". Niet alleen verliest
hij het altijd van de Dood, maar ouder wor
dend weten wij dat het Leven en het Raad
sel van het Leven onomvatteiijk zijn voor
onze gebrekkige geest. Altijd matl Wie ech
ter alleen de droefheid hiervan ziet, ziet te
weinig. Het "schaken met God" is belang
rijker dan "het verliezen tegen God". Het
verliezen is geen schande, noch een tekort,
maar het spelen is een genade.
Voor wie wéét (Maria Dermout "is a
woman who knows") is het leven inder
daad een dwalen in de nacht, omdat wij
op zijn hoogst kleine betrekkingen over
zien en zelfs de Wet van Oorzaak en Ge
volg een treurig klein wetje is dat ten onder
gaat aan zijn eigen oneindigheid. Het dwa
len in de nacht heeft 't enorme voordeel van
de "losmakelijkheid" van onze geest, waar
door wij niet meer gestoord kunnen worden
door onbegrepen betrekkelijkheden (die
maar klein en onbetekenend en verwarrend
zijn) en dimensies van de geest winnen. Ik
heb meer geboeidheid en geluk gevonden
in het doelloos zwerven langs de "Wes-
tenenkse weggetjes" in Z. Sumatra dan in
welke "gerichte" reistocht ook van Am
sterdam naar Groningen of Den Haag naar
Parijs.
Mocht de visie van briefschrijver op mij
juist zijn, er zit niets triests aan voor mij,
maar heeft mij een scala geopend van le
vensmogelijkheden als geen enkel Europees
literair scala.
E. De triestheid van de Tropen bestaat
alleen in de Europese aanblik ervan. Is het
kalme inzicht dat wij sterfelijk zijn en het
leven eindig is, melancholisch? De mens uit
de Tropen staat dichter bij de Waarheid,
dichter bij de Dood en dus dichter bij God.
Is dat melancholisch?
Wie uit Kampong Tebet komt - een nauw-
lijks merkbare variatie van de Natuur - zal
dat machtig Amsterdam, die glinsterende
toren van maakwerk, imposant vinden en
dan getroffen worden door de leegheid, de
onvolmaaktheid en de onrust ervan. Hij
keert terug naar Kampong Tebet. Is dat me
lancholisch?
Ja ja ja, dit artikel is veel te lang. Even
lang als de melancholie, en dus eigenlijk
veel te kort! Want de Melancholie is on
meetbaar. Wie haar kent, verlangt nooit
meer terug naar de meetbaarheid van 40
jaren trouwe dienst, een ton op de bank,
een kamer vol boeken of een lintje.
Kennis van het Onmeetbare, van het On
eindige, is Geluk.
Wat is Geluk? Geluk is een pantjoeran:
bamboe, aarde, water, murmeling, morgen,
overmorgen, volgend jaar, over honderd
jaar. En eeuwig wisselende beelden: een
drijvend goudgeel bamboeblad, een paar
bruine kindervoetjes, een visje over krikil,
een patjol die blinkend uit de modderkoek
komt als een zon uit de wolken, een gekke
blanda die zijn veldfles vult en vijf minu
ten roerloos staat, een wiegend kladiblad,
een lenige kadal...
Een pantjoeran in Holland? Het keuken
kraantje: chroomnikkel, email, "woep" zegt
de geiser, kletterdekletter... "Niet te laang!
Dat kost géééééld!
Ah, treur niet om dat frêle Indische da
metje bij de Hollandse gootsteen, dat even
helemaal "weg" is in haar melancholie en
niet rood en briesend en zingend de vaat
doet dat het sop in het rond spat. Wat
zij daar heeft in twee minuten, is zuiver
Geluk. T.R.
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
WINTERREIZEN:
1965/1966
Vertrekdata
Uit Nederland
Malaga
op
op
op
op
'65,
'66,
'65,
'66,
reisnummer
29
31
30
32
Reisduur
Reissom
Reissom
Reisroute
6 december
.15 januari
10 december
20 januari
4 dagen
enkele reis 185,met 3 hotelovernachtingen met diner
retour reis f 315,met 4 hotelovernachtingen en ontbijt
Brussel-Le Mans-Bordeaux-lrun-Pamplona-Zaragossa-Valencia-
Altea- Alicante-Murcia-Granada-Malaga
VOORJAAR- en
ZOMERREIZEN
1966
Reisdata uit Nederland
Reisnummer 1 20 maart
5 3 april
9—17
13 1 mei
17 15
21 29
25 12 juni
29 26
33 10 juli
37 24
41 7 aug.
45 21
49 4 sept.
53 18
57 2 okt.
61 16
65 30
69 17 dec.
Per
Reisdata uit Malaga
Reisnummer 3 24 maart
7 7 april
11 21
15 5 mei
19 19
23 2 juni
27 16
31 30
35 14 juli
39 28
43 11 aug.
47 25
51 8 sept.
55 22
59 6 okt.
63 20
67 3 nov.
71 21 dec.
luxe touringcar voorzien van luchtvering, verstelbare vliegtuigstoelen en
prima verwarming. Desgewenst staan prima referenties te Uwer beschikking.
Voor inlichtingen en reserveringen:
REISBUREAU AMAZONE TOURS, Haverschmidtstraat 114,
Den Haag, Telefoon 0 70-98 50 83.
Op aanvraag sturen wij U gaarne ons per begin december verschijnende
voorjaar- en zomerprogramma toe.
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
O
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO
25
