DE HUID
1 DRUK j
j je-lah- j
I je-rot
Poekoel Teroes!
j Ie 2e 3e 4e
...is het motto van onze "Delfts"-blauwe
Tong Tong tegel. Een motto, dat reeds door
een groot aantal Tong Tong abonnees ter
harte is genomen en in de praktijk gebracht.
In de afgelopen maanden hebben nl. vele
tegels hun weg gevonden naar evenzovele
abonnees, als dank voor het feit dat zij
ons een nieuwe abonnee bezorgden. Doet
U mee? Voor iedere jaarabonnee, die U
aanbrengt geeft Tong Tong U deze 15 x 15
cm. tegel cadeau, als decoratie aan de
muur of als onderlegger op tafel.
Kijkt U eens in Uw kennissenkring r)nd.
Wie heeft, elke keer belangstelling voor Uw
Tong Tong, die bij U op tafel ligt, maar is
zelf nog geen abonnee? Juist, die wil zelf
wel een abonnement nemen. Vooral als U
vertelt, dat Tong Tong door al die gontjen-
gers "over de kop" kan gaan, want wie kan
er nu van de lucht leven Na-itoe!
Of Tante Noes, die gek is op Tong Tong,
maar een te klein pensioen heeft om het
abonnementsgeld zelf te betalen. Weet U
wat? Geeft U haar eens een jaarabonne
ment cadeau. Wij sturen zo iemand een
mooie geschenkkaart, waarmee wordt aan
gekondigd, dat hij of zij het abonnement
van U cadeau heeft gekregen. En krijgt
of het nu een nieuw of een cadeau-abon
nement betreft, een mooie Tong Tong tegel
cadeau en de nieuwe abonnee 'n verzilverd
of verguld Tong Tong speldje naar keuze.
Doet U mee? Natuurlijk! Want dat gebeurt
niet vaak, dat U met maar f 15,zóveel
tegelijk kunt doen: een cadeau géven, een
cadeau krijgen èn Tong Tong In stand hou
den en vooruit helpen! Vooruit, poekoel te-
roes dus. Wij zijn U eeuwig dankbaar.
NIEUWE ABONNEE CADEAU-ABONNEMENT
Hierbij geef Ik op als nieuwe abonnee:
Stuur een jaar lang Tong Tong naar:
Naam:
Adres: Woonpl.:
HET ABONNEMENT GAAT IN OP 1 JANUARI 1966.
Stuur het verzilverd verguld*) Tong Tong speldje
en het laatste nummer van Tong Tong.
Het abonnement wordt door de nieuwe abon
nee zelf betaald.
Het abonnement is bedoeld als (verjaars)-ge-
schenk, stuur dus de geschenkkaart vóór
(datum).
Stuur de tegel, die ik hiermee heb verdiend, na
ontvangst van het abonnementsgeld ad f 15,
naar:
Naam:
Adres: Woonpl.:
(Handtekening)
Doorhalen wat niet van toepassing is.
Betreffende hokje aankruisen.
Reeds in 1880 zag Snouck Hurgronje
(Neerland's laatste Grote Avonturier) dat
de Indonesische bedevaartgangers de
grootste kolonie vormden van Mekka en
getuigde hij dat daar het hart lag van het
religieuze leven van de Indische archipel.
En waarschuwde hij voor de macht die daar
uit groeien zou. Wij hebben niet geluisterd.
Dertig jaren later ontstond de Muham-
madijah als de grote voorloper van het ge
organiseerde religieuze en politieke denken
en de onafhankelijkheidsbeweging van In
donesië. Nog steeds begrijpen wij niet dat
in het religieuze leven van de Indonesiër
de sterkste stimulansen liggen van het poli
tieke leven van vandaag.
En dat al ons gemeet en getakker met
onze westerse maatstaven tekort schiet in
de doorgronding - of althans zuiverder aan
voeling - van wat in Indonesië gebeurt, als
wij het religieuze leven daar niet beter be
grijpen.
Net zoals wij destijds in Indië leefden
in ons "import-Europese" wereldje met
practisch geen benul van wat er religieus
en cultureel in de ons omgevende massa's,
omging, zo proberen wij thans tevergeefs
te begrijpen wat daarginder plaats heeft,
omdat wij geheel en al omwikkeld zijn door
het westerse denken en leven, vaak zonder
zelfs fractionele kennis van essenties daar.
Stel U goed voor: sinds 1900 gingen van
onze groep duizenden jaarlijks naar Europa
(met alle ogen dicht voor Azië) om onze
verlofcentjes op te maken. En gingen dui
zenden Indonesiërs naar Mekka (met de
ogen toe voor Europa) om hun geloof te
consolideren. Ongemerkt scheurde onze
wereld toen al uiteen .En over deze steeds
groter geworden scheur slingeren we el
kander nu verwijten toe.
In vele persoonlijke contacten en cor
respondenties werd ik gewaar, dat de door
snee lezer geen kennis, laat staan begrip,
heeft van wat modern is in Indonesië en wat
'kolot'. Wat 'abangan' en 'santri' en 'priaji'
betekenen; wat 'kauman' en 'madrasah' en
'pondok' den Indonesiër zeggen; wat voor
figuren de ulama, de kijaji, de prijaji en de
penghulu zijn.
Wij hebben slechts een vage notie van
wat de Islam is en hebben misschien wel
van de Koran gehoord, maar niet van de
"hadith", en we kennen de vijf pijlers van
de Islam niet (waarvan b.v. de derde pijler
- het vasten - in de hele westerse bescha
ving een volslagen onbekend althans on-
gepractiseerd element is).
De Islam is voor zijn belijders niet wat
onze Christelijke godsdienst voor ons, Wes
terse burgers is, omdat wij immers kerk en
staat gescheiden hebben en ons geloof al
leen zien als secundair facet naast onze
burgerschap, maar alle Islamieten vormen
één "wereld-Ummat" met een eigen wetge
ving, de Islamitische wet of "shari'a", on
eindig sterker en vitaler voor de gemeen
schap dan welk sectarisch voorschriftenstel
sel in het westen ook.
Als wij op onze Indische HBS-en maar
één uur in de week besteed zouden hebben
aan aandacht voor het geloof van de mil-
lioenen mensen om ons heen, zou de his
torie van Nederland en Indonesië een ander
verloop gehad hebben. En als onze kennis
van religieën niet breder en dieper wordt,
zullen wij ondanks onze 'wereldomspannen
de beschaving" vreemden blijven - en vij
anden - van onze bruine broeders.
In vele discussies met abonnees verwijt
men mij arrogantie en het bluffen met ken
nis t.o.v. hen die geen kennis hebben. Dit
is diep onwaar. Ik hoop alleen op te wek
ken tot meer zelfstudie door te wijzen op
denkbeelden en studiën, die ons dagelijks
leven beheersen en die noodlottig kunnen
worden als wij er ons als leken mee be
moeien. Net zoals iemand die geen verstand
heeft van electriciteit met de lichtleiding
stoethaspelt en niet alleen zichzelf, maar
anderen doden kan.
Ikzelf stoethaspel ook. Van een groot
aantal wetenschappelijke en denkterreinen
heb ik maar vage notie en hoop alleen dat
mensen met méér verstand willen helpen
voorlichten. Al stoethaspelend "probeer ik
uit", want alleen de daad, het onderzooek
met de handeling zelve, geeft ons inzicht,
niet het gepraat erbuiten.
Wel eens Mohamedaans gevast (ook al
is het "natuurlijk" onzin),en geen voedsel
tot zich genomen zo lang het dag is? D.w.
z. vanaf het moment dat men een witte
van een zwarte draad kan onderscheiden
tot het moment dat men het niet meer kan?
En is dit bij al zijn poezie geen feillozer
tijdsbepaling dan alle feilloze klokken op de
wereld bij mekaar? Dan kén men ontdekken
welke waarde het vasten heeft voor ander
half milliard mensen op deze aarde, een
vormende waarde, die met alle westerse
politieke en economische wijsheden niet ge
meten kan worden.
T.a.v. veel andere Aziatsche en Indone
sische zaken van elementaire waarde staan
wij als toeschouwers die de krokodil, de
miereneter en de rhinoceros tot één or
de rekenen, omdat ze allemaal een dikke
huid hebbenmaar komen wij ooit verder
dan de huid? T.R.
t is Tong Tong's beste bestseller. t
t HUMOR UIT HET OUDE INDIë: DE t
I ALLERBESTE VERHALEN EN MOP- I
t PEN UIT ZES JAARGANGEN TONG t
J TONG. t
f NU DIRECT BESTELLEN!
I Prijs: f 2,95 f 0,30 porto f 3,25 f
I Boekhandel Tong Tong, f
f Prins Mauritsl. 36, Den Haag f
I tel. 0 70 - 542.542 Giro 6685 I
4
