BRIEF UTE
BOMBAY I
Of Bomba-ie zoals de Indiër het noemt. Bombay heeft 51/2 millioen inwoners, hoofd
zakelijk bestaand uit Mahrahtas, Gujeratis, Sindhis en Goans. In de minderheid zijn de
Parsees, Tamils - andere zuiderlingen, Bengalees, Hindustanis, Punjabis, Rajputs en Euro
peanen, Amerikanen en Australiërs. Dan zijn er de Indos of wel Eurasians of ook wel
Anglo-Indians genoemd. En neemt U maar gerust aan, dat dit aanleiding geeft tot een
"Bombaylonische" spraakverwarring. Dit ziet men in de straten aan de uithangborden, aan
de kranten die op straat verkocht worden en tenslotte hoort men het in elke openbare
gelegenheid. De legende gaat dat bijna iedereen Engels spreekt en dat betoel iedereen
Hindi spreekt en schrijft. Dit is bijna waar en als het niet zo is dan raakt men in ver
makelijke verwarrende situaties.
Bombay trekt dus mensen aan uit alle delen
van de wereld, zowel als uit alle delen van
India. Waarom eigenlijk? Waarschijnlijk door
de onvergelijkelijk mooie haven en de uit
stekende verbindingslijnen met de rest van
India en met de rest van de wereld.
Terwijl de Portugezen en andere heersers
over dit gebied nooit de mogelijkheden van
deze haven zagen, hadden de Engelsen veel
sneller in de gaten wat er mee te bereiken
viel. Een oppervlakkige studie van de histo
rie van de stad Bombay toont wel aan dat
de Portugezen moeten hebben geleden aan
schaakblindheid. De geschiedenis van deze
stad vertoont overigens wel enige overeen
komst met die van Batavia. Het is op zijn
minst even verwarrend: men heeft grote
moeite om uit te maken wie er tegen wie
vocht en wie er met wie geallieerd was.
Vast staat dat de Grieken dit gebied heb
ben gekend en het de naam gaven van
HEPTONESIE of wel "de zeven eilander,".
Verder is er weinig bekend wat de Grieken
hier kwamen doen. Men vindt verder dat
de Romeinen, Arabieren en Egyptenaren
hier geregelde bezoekers waren, maar waar
om is voor mij nog steeds een geheim.
De zeven eilanden waren bedekt met oer
woud en maar spaarzaam bevolkt met Mah-
rathas die in kleine dorpen woonden, ver
spreid over HEPTONESIE. Er was een rad-
jah, die op het vaste land woonde. Hij
schijnt in de 6de eeuw hier een tempel te
hebben gebouwd, waar niets meer van over
is. Wel staat er nog een "grot" tempel, in
gericht door de Buddhisten veel eeuwen
voor dien tijd, die nog te bezichtigen is.
Daarna kwamen de onvermijdelijke oorlo
gen met de Muzlims, die voor een korte
tijd het heft in handen kregen, maar dat
was gauw over toen Gujerat warriors de
kust kwamen afzakken. Een levendige han
del ontwikkelde zich met de overigens
vreemde Gujeratis, die grotendeels bleken
te bestaan uit Abbysiniers, Zoroasters (Par-
sees?), Joden en Perzen. De reden voor
deze plotselinge Gujerati belangstelling
schijnt de "ikan kering" geweest te zijn,
die hier bekend staat als "Bombay Duck".
Even later kwamen de Portugezen om er
slaven te maken en vee te stelen. Deze
Portugezen maakten zich niet erg druk over
de vestiging van hun macht zolang zij maar
ongestoord slaven konden weghaier 7 •"■n
de Jezuiten en Franciscaners kwamen,
kwam er wat orde en het feit dat Bombay
een ongewoon aantal Katholieken heeft is
ongetwijfeld te danken aan die tijd. Men
kan nog een in goede staat verkerende
kerk zien daterende uit 1559. Daarna kwa
men de Engelsen...
Dit ging eerst gepaard met zeeroverij. Na
men als Avery, Captain Kidd en Angrea
waren de sterren uit die tijd. Er waren zee
slagen tegen Hollanders en Fransen waar
van één notabene gevochten werd vlakbij
de zeer deftige Swimming Club Breach
Candy. Later vochten de Hollanders met de
Engelsen tegen de piraten.
Door al deze verwarring heen was er de
voortdurende oorlog tegen de Mahrathas,
Gujeratis en de Portugezen. Het werd ten
slotte een wedloop van de logistiek: wie
het eerst de kanonnen en schepen uit het
moederland kreeg won de veldslag. Eerst
hadden de Portugezen de voordelen, door
hun grote vestiging in Goa, maar plotseling
hadden de Engelsen een goede voorraad
kanonnen en schepen, die zomaar uit de
lucht schenen te zijn gevallen, zo scheen
het wel. Het geheim was dat een Parsee,
Wadia geheten, het in zijn hoofd haalde om
in de haven van Bombay grote oorlogs
schepen te bouwen en hij begon ook met
het gieten van kanonnen. Hiermede werd
de macht van Engeland voorgoed gevestigd,
maar tegelijkertijd nam ook de zonderlinge
economische macht van de Parsees een
aanvang.
Nu konden de Engelsen beginnen met de
opbouw van Bombay, die gepaard ging met
grote problemen, want er braken ziekten
uit zoals vooral cholera. Dit werd veroor
zaakt door de snelle groei van de bevol
king met als gevolg dat de hygiënische
toestanden er onder leden. Er was geen
water bijvoorbeeld en er waren afwaterings
problemen. In 1691 braken er epldemiën uit
en van de 86 Engelsen stierven er in dat
jaar 59 aan de "zwarte pest".
Inmiddels had de "East Indian Company"
het monopolie voor de handel in handen ge
kregen. Zij hielden een staand leger, het
welk maar zeer sporadisch betaald werd
wat weer corruptie tot gevolg had. De an
nalen spreken niet al te bewonderend over
deze East Indian Company, met het gevolg
dat in 1837 de Britse kroon het bewind
■^vernam. Er staat: "In 1837, Queen Victoria
was proclaimed, 'Supreme Lady of the cast-
Ie, town and island of Bombay and its
dependencies'
De tijd brak nu aan van "verlicht egoisme"
waarbij een deel van de handelswinsten
Lees verder pag. 22
Waar wonen de "gewone" Indiërs?
1. In moderne flats, waar het van hen krioelt,
2. Op Malabar Hill, dat er haast uitziet als Sidoardjo.
5
