^FVVAN HIER EN GUNDER
BETAAL
PER GIRO
a'/S
DIAGNOSE
"De gebeurtenissen in Indonesië volgen el
kander met steeds groter onbegrijpelijkheid op.
Zo zoetjes aan vraag ik niemand meer of hij
er iets van snapt. Want elk postief antwoord
is morgen alweer omver geworpen. Dit is
toch wel chaos, nietwaar? Of is er toch wel
lijn in een bepaalde richting. En zo ja, waar?"
v. RAALTEN
Om in Uw eigen woorden te spreken:
"Als ik nu een positief antwoord geef, is het
morgen alweer omver geworpen". Ik vraag
me alleen af: waarom willen we zo graag
in de Indonesische toekomst zien, terwijl we
onze eigen toekomst niet eens kennen? Wie
wint de machtsstrijd in het Westen: De
Gaulle of Johnson? Krijgen wij scherpe in
flatie of niet? Zal Rusland aan "onze" zijde
staan tegenover China of niet? enz. enz.
Aangezien ook zulke problemen in de toe
komst de ontwikkelingen in Indonesië be-
invloeden, lijkt het me om technische rede
nen alleen al ondoenlijk om "lijn" te ont
dekken.
Het verschil tussen mij en veel van mijn
tegenstanders ligt alleen in de "diagnose"
van diverse verschijnselen. Velen zien In
donesië als een ziekelijke en zowat sterven
de patient, die alleen nog maar met een
westerse dokter er bovenop kan komen.
Ik zie de huidige gebeurtenissen alleen als
"het baren van het Indonesië van morgen".
Het is een moeilijke en misschien langdu
rige geboorte, maar ik vind dat de moeder
gezond en sterk is. En ik heb veel vertrou
wen in het kind van morgen. Dat is alles.
T.R.
INDONESIë IN TONG TONG
"Van het begin af heeft Tong Tong zijn
aandacht verdeeld tussen twee interessen: In-
dië en Indonesië. Als Indonesië zo'n moeilijk
verteerbaar terrein is, waarom beperken we
ons niet tot Indië, waar we nog steeds niet
genoeg van weten en wat ons altijd interes
seert? En waarom besteedt Tong Tong nog
steeds geen aandacht aan Nederland?"
M. VAN LEEUWEN
1. Onze kolommen staan nog steeds wa
genwijd open voor copy over Nederland,
maar het gekke is dat op dit gebied geen
copy binnenkomt behalve vaak critische. Is
Nederland voor ons misschien té zeer "be
keken" om er nog over te schrijven? Dat is
dan een grote vergissing. Maar laat ons
wederom de koe bij de horens vatten:
schrijft U zelf eens over Nederland. Wat U
wilt. Wij plaatsen.
2. Indië en Indonesië, ons leven in Indo
nesië en de betekenis van Indonesië voor
ons leven, zijn twee veel hechter verbonden
waarden dan velen van ons zich realiseren.
Hoe dieper wij in onze historie terugblikken,
hoe scherper wij ons leven analyseren, hoe
sterker automatisch ons verlangen wordt
om Indonesië beter te beschouwen. Aan de
andere kant: alles wat wij onderzoeken in
Indonesië, intensiveert automatisch ons In
disch zelfonderzoek. Het is wonderlijk (of
juist niet wonderlijk?) maar b.v. ook bij To
toks bestaat geen van Indonesië losmake-
lijke Indische gedachte en omgekeerd.
Ons denken is eigenlijk nog steeds typisch
een denken als "burger van Indonesië", en
in b.v. Indonesische politiek zijn de mees
ten onzer veel geboeider geinteresseerd
dan in de Nederlandse politiek, waarin de
doorsnee Indischman zich nog steeds voelt
als een kat in een vreemd pakhuis. Men
kan hiertegen protesteren, men kan erover
twisten, maar een feit blijft het. Ik heb b.v.
gemerkt dat twee plotseling weer opge
doemde namen: Sultan Hamengkoe Boewo-
no en generaal Soeryadarma, veel meer
boeien en verleiden tot discussies dan wel
ke nederlandse partijvoorzitter of generaal
ook.
Denk niet dat de redactie Tong Tong lei
den kan over de lezerskring heen (hoe
mooi of verstandig sommige ideeën ook
mochten zijn), maar dat de redactie alleen
volgt wat in zijn lezerskring leeft - en laat
mij U zeggen dat dit volgen vaak pijn geeft
in vele onzekerheden en irritaties, maar het
kan niet anders. Het wegnemen van Indo
nesië uit ons blad zou het werkterrein van
onze geest halveren. En zou onze lezers
kring halveren..:en dat betekent: mampoes!
T.R.
DE CENTAUR EN DE MEERMIN
"Na lang beraad zeg ik toch mijn abon
nement op. Tong Tong is n.m.m. tóch een
Indo-blad en gedoemd vroeger of later te ver
dwijnen..." W. WOLTERS
Het is een oud argument, dat o.m. "be
handeld" is met tegenvragen als: "Ik ben
zelf een oude Indo en gedoemd vroeger of
later te sterven. Zullen we maar pil nummer
elf nemen?" Of met ponering van een ne
venbeeld: "Ik geef nooit aan bedelaars;
ze lijden alleen maar langer". Of: "Aange
zien ruim tevoren vaststond dat Indo's vroe
ger of later zouden sterven, is het werk
van Couperus, Frederik van Eeden, Jan
Toorop, du Perron, Maria Dermoüt wegge
gooid geweest? Is het redelijk en verstandig
om Tong Tong voortijdig de nek om te
draaien?" Enz. enz.
Maar dit is overhaast en feilbaar argu
menteren. W. noemt zelf de beperktheid
van zijn argumenten met zijn "n.m.m.", wel
ke mening dus voor eigen rekening alleen
is. Of Tong Tong wérkelijk een Indo-blad
is (al ontken ik het, ik kan me vergissen)
zal pas na heel lange tijd, na zorgvuldige
bestudering van vele facetten over vele
jaren kunnen worden vastgesteld.
Ook dit doet niet ter zake. Wat wél ter
zake doet (en W. is welkom om hier als
nog op te reageren, ook als niet-abonnee
- want het is een bijzonder belangrijke
vraag!) is dit:
"Is er een Indo-blad denkbaar, dat zowel
voor de majoriteit van de Indo's als voor
massa's toeschouwers boeiend, nuttig en
vormend is?"
1. Als het antwoord "ja" is, waarom wordt
dan niet al lang en energiek de bestaans-
kans voor zo'n blad verzekerd?
2. Als het antwoord "neen" is, zijn dan
DUS de gedachten en meningen van Indo's
onbelangrijk, inferieur aan andere gedach
ten en meningen (b.v. in Telegraaf, NRC,
Panorama, De Lach, De Gids, enz.) en is
DUS de Indo tóch inferieur?
3. Als inferioriteit inderdaad aangetoond
zou kunnen worden, is dan vernietiging van
elke Indo-activiteit de enige logische op
lossing?
In al zijn eenvoud snijdt de korte opmer
king van W. een probleem aan van diepe
inhoud, waarop serieuze antwoorden moge
lijk zijn op sociologisch, ethnografisch, psy
chologisch, historisch en cultureel terrein.
Waarop antwoorden te verwachten zouden
zijn van 200.000 Indo's en 100.000 Totoks
en misschien wel van een millioen Hollan
ders, die Indië nooit zagen.
Deze antwoorden zullen vermoedelijk wel
nooit komen. Zelfs niet op de beperkte
terreinen van sociologe, ethnografie, psy
chologie. De Indo bestaat na vierhonderd
jaren nog steeds alleen maar "per korte de
finitie": persoon van gemengde Europese
en Indonesische bloede...en blijft even on
persoonlijk en onbekend als de zeemeer
min (half vrouw, half vis) of de Centaur (half
man, half paard), een soort barbaarse, le
gendarische nonsensicaliteit, circus-beziens
waardigheid. Die al vierhonderd jaren leeft,
NU leeft, en na honderden jaren nog steeds
leeft, maar altijd in die curieuze half ster
vende status tussen liervogel (uitstervend)
en dodo (uitgestorven) in en nochtans met
"krankzinnige" onverwoestbaarheid van de
coelacanth, die wonderlijke "levende my
the" uit de Indische Oceanen die na 70
millioen jaren nóg leeft. En 70 millioen jaren
ook met de halve bruikbaarheid van de
Centaur, b.v. de menshelft als klerk of de
paardhelft als fabrieksarbeider, maar altijd
met een genegeerde totaliteit.
Dat is een wonder. En wonderen zijn het
onderzoeken waard. Voor zulk een onder
zoek zou een specifiek Indo-blad onschat
bare diensten kunnen bewijzen. Het zou
problemen presenteren, duizendmaal inte
ressanter dan alle kruiswoordpuzzel-blaad
jes bij mekaar. Maar nochtans: de laatste
Lees verder volgende pagina
voor 30 mei a.s. abonnementsgeld
2e kwartaal 1966
EN BESPAAR
75 cent
INCASSOKOSTEN
Wie zich 75 cent incassokosten wil
besparen wordt verzocht het abonne-
mentsgeld ad f 3,75 over het tweede
kwartaal 1966 vóór 30 MEI a.s. over
te maken op girorekening 6685 of
postwissel t.n.v. Tong Tong N.V.
WILT U BIJ UW
BETALING VERMELDEN:
1. Abonnementsgeld tweede
kwartaal 1966.
2. Naam, straatnaam, huis
je nummer en woonplaats.
I! ADMINISTRATIE