DE TRAGIEK VAN KARNA
Vervolg van pag. 9
uitstoot, dat lijkt op het gebulder van een
kanon, met het gevolg dat R. Gatutkatja
van schrik verlamt en ter aarde stort. Nu
wordt hij door de Olifant plat getrapt. Maar
daar R. Gatutkatja een bijzondere bescher
ming van de goden geniet, ontstaat er een
zoele wind, die in zijn lichaam doordringt
en hem zijn volle kracht en vermogens
teruggeeft, waardoor hij in staat is de strijd
voort te zetten.
De Pandawa's zijn intussen aangekomen
en R. Abimanju is in een gevecht gewikkeld
met R. Anantawasesa, maar blijkt niet in
staat hem te overwinnen. R. Gatutkatja, die
vanuit de verte getuige is van de ongelijke
strijd zou graag komen helpen, maar durft
dit nu niet ongevraagd te doen. Alleen
komt hij vast wat dichter bij staan. R. Abi
manju voelt zich nu beschaamd om hem te
vragen, maar is ten slotte er toe genood
zaakt. Dan heeft een gevecht plaats tussen
R. Anantawasesa en R. Gatutkatja.
Nu is ook vorst Tuguwasesa in eigen per
soon aangekomen en hij wil zijn zoon bij
staan, maar wordt hiervan afgehouden door
Bagawan Kapiwara. Deze raadt hem aan
zich over te geven. Vorst Tuguwasesa wil
hier niets van weten en valt R. Gatutkatja
aan. Bagawan Kapiwara, onder deze om
standigheden begaan met het lot van R.
Gatutkaja, maakt zich onzichtbaar en fluis
tert R. Gatutkatja in het oor, dat hij, alvo
rens vorst Tuguwasesa aan te vallen, eerst
een drievoudig eerbewijs aan de vorst moet
brengen.
Zonder te weten van welke zijde die daad
komt, volgt R. Gatutkatja haar op. Bagawan
Kapiwara heeft zich echter reeds voldoende
geamuseerd met het gevecht van de zoon
tegen de vader en deelt aan Vorst Batara
Kresna mee, dat Vorst Tuguwasesa in wer
kelijkheid iemand anders is dan R. Werku-
dara, die zich had voorgenomen zich op
deze wijze in het bezit te stellen van de
VIER-EN-TWINTIG PAGINA'S
Het vorig nummer had maar 20 pagina s en
niemand heeft gemopperd. Dit nummer ge
ven we er voor één keer weer 24. Om U
een idee te geven hoeveel méér U krijgt
als wij maar abonnees winnen. Want al
leen méér abonnees maken méér pagina s!
Laten we net "als toen froeher" weer
hardnekkig abonnees winnen. De man één!
EEN MAAR! En dan wordt de Tong Tong
boom weer hoe langer hoe dikker.
Elk blad heeft zijn downs - en ook zijn
ups. We zijn onze down toch wel prachtig
te boven gekomen. En nu gaan we weer
"uppen". Up, up, UP!
Doe mee! Voor 24 pagina's.
Een abonneetje maar! Zet 'm UPÜ!
VERGETEN OF NIET VERGETEN?
Sinds onze abonnementsprijsverhoging
met 0,25 per maand in juli is ingegaan,
hebben practisch alle abonnees "bijgepast"
maar enkelen hebben het nog vergeten of
hebben b.v. door een vacantie het desbe
treffende bericht gemist. Wilt U er alsnog
aan denken? Dank Uuuuu!
helft van 't rijk zonder dat daarvoor 'n grote
familieoorlog nodig was. Batara Kresna
laat door gedachtenconcentratie Dewi Arim-
bi ten tonele verschijnen en geeft haar de
opdracht haar zoon bij te staan.
Wanneer vorst Tuguwasesa haar ziet na
deren, is opeens zijn kracht verdwenen en
is hij gedwongen zijn ware gedaante weer
aan te nemen. Hij is weer R. Werkudara
geworden en verschillende andere reuzen,
die hun bestaan slechts te danken hadden
aan de geest van R. Werkudara, zijn op
hetzelfde moment ook verdwenen, daar hun
wezens zich weer in het lichaam van R.
Werkudara hebben verenigd.
Wanneer alle Pandawa's bijeen zijn, ver
neemt R. Werkudara van vorst Batara Kres
na, dat de grote familiestrijd, de Bratajud-
dha nu eenmaal door niets ter wereld af
gewend kan worden.
Koning Sujudana en de Kurawa's, be
merkende, wie de vijand in werkelijkheid
is geweest, verklaren nadrukkelijk onder
deze omstandigheden zich niet aan hun
gelofte om de helft van het rijk aan de
Pandawa's af te staan, te zullen houden.
R. Werkudara wordt woedend en valt ko
ning Sujudana aan.
Er ontstaat een levendig gevecht. Adi-
pati Karna, die in een gevecht wordt ge
wikkeld met R. Ardjuna, wordt door Ar-
djuna's windpijl als door een wervelstorm
weggeblazen en op grote afstand neerge
worpen.
Onder de hevige aanval van R. Werkudara
raken de Kurawa's spoedig in verwarring
en met koning Sujudana zoeken zij hun
heil in de vlucht.
De Pandawa's verzamelen zich dan en
besluiten de goede afloop van dit avontuur
van Werkudara feestelijk te vieren in hun
buitenverblijf te Gadjahoja.
Ondertussen is het zes uur in de morgen
geworden en de zon staat op het punt om
boven de horizon te verschijnen. Dat is het
ogenblik om de wajangvoorstelling te be
ëindigen.
De korte hierboven gegeven beschrijving
diende slechts als voorbeeld om de voor
naamste wajangfiguren in actie te zien
komen. De tekst is ontleend aan een pro
gramma van een voorstelling, zoals die in
het Paleis van de President te Djakarta
werd uitgevoerd op 10 mei 1952. In details
en ook in het optreden van verschillende
figuren wijkt deze tekst aanzienlijk af van
de tussen 1930 en 1932 door Bale Pustaka
in het Javaans uitgegeven teksten, afkom
stig uit de kraton van P. A. A. Mangku-
Negara te Surakarta. Hieruit blijkt, dat de
verhalen van de wajang purwa nog steeds
een levend bezit vormen, die door de da-
lang met behoud van de eigenlijke kern,
zo worden samengesteld, als de behoefte
van het ogenblik dat meebrengt.
De serie artikelen van drs. R. L. Melle-
ma interesseert mij zeer. Voornamelijk het
artikel de wajang Purwa, daar ik zelf een
wajang liefhebber ben. De manier en be
schrijving van de wajangfiguren zijn up to
date, vooral voor de leken op dit gebied.
Echter wil ik wel een kleine onjuistheid
rechtzetten over de figuur Adipati Karna
Hij beschrijft hem als een bastaardzoon
van Pandu. Dit is niet juist. Adipati Karna
heeft wel dezelfde moeder als de 3 eerste
Pendawa's n.l. Judistira, Bimo en Ardjuno
genaamd Kunti Nalibrata, terwijl de twee
ling Nakula Sadewa kinderen zijn van dewi
Madrim. Voordat Dewi Kuntinalibrata met
Pandu in het huwelijk trad, werd zij als
maagd verleid door de god batara Surja en
kreeg zij Adipati Karna als zoon. Om de
schande hiervan te ontlopen heeft zij het
kind na de geboorte in de rivier Ganges
laten afdrijven in de hoop dat iemand het
zou vinden en er zich over ontfermen. Dit
is dan ook gebeurd door de wagenmenner
van Astinapura genaamd Adirata. Als kind
toonde hij reeds een grote begaafdheid en
intelligentie, zodat Karna door het hof van
Astina werd opgenomen en gezamenlijk met
de Kurawa's werd opgevoed. Hij kreeg ook
dezelfde leermeesters o.a. Pandita Durna.
Bij zijn volwassenheid kreeg hij het rijk
Awangga en de titel Adipati t.w. legeraan
voerder van Astina. Adipati Karna heeft
nooit geweten dat zijn moeder dewi Kunti
was, totdat de grote strijd, de Baratajuda,
uitbrak. Daar Karna even sterk en moedig
was als Ardjuna, vreesde men hem, en om
hem over te halen de kant van de Pen
dawa's te kiezen, vertelde Kunti hem, dat
zij eigenlijk zijn echte moeder was. Karna
was zeer bedroefd toen hij dit hoorde en hij
dus tegen zijn halfbroer Ardjuna moest
vechten. Hij verweet echter z'n moeder deze
misstap niet, maar als satria moest hij zich
aan de satria code houden en trouw blijven
aan zijn broodheer aan wie hij tot nu alles
te danken had. In de Baratajuda streed hij
dus aan de zijde van de Kurawa's en
stierf door een pijlschot van Ardjuna na een
hevige tweekamp. Hij stierf dus als een
satria.
In aansluiting hierop kan ik u ook nog
vertellen, dat ik voor radio Veronica een
serie korte uitzendingen heb bewerkt over
de Javaanse gamelanmuziek en wajang etc.
welke vermoedelijk in October november
zullen worden uitgezonden op donderdag
avond tussen 89 uur 's avonds. Lezers
van T.T. zou u hierop kunnen attenderen,
zodat zij een aardige aansluiting vormen
op het artikel van drs. Mellema.
Verder kan ik u nog vertellen, dat elke
dinsdagavond van 19.30 tot 22.00 uur in
het Tropen Museum les wordt gegeven in
het bespelen van de javaanse gamelan
door hollandse studenten (totoks) waarbij
ondergetekende ook is aangesloten.
J. R. van DELDEN
Amsterdam Zd.
Mellema tekende hierbij aan: Prachtig'.
Plaatsen! Ik ben zelf (door de hoeveelheid
en haast van het werk) hier en daar mis
schien niet nauwkeurig genoeg. Zulke lezers
zijn dan van groot nut. Hoe meer hulp hoe
liever!
En naar de voorstelling zullen we vast luis
teren en zien.
10
