SCHRIJF EEN BOEK, TJALIE!
VIJF MALEN AWAS
oooooooooooooooooooooooooooc
O
o S
O 8
Ja, ik schrijf een boek! Ik schrijf al jaren
lang een boek. En dat boek is het kasboek
van Tong Tong.
Duizenden lezers, naar schatting 90%
van onze lezerskring, die wekelijks of
maandelijks hun vaste loonzakje krijgen met
optrekkingen, bij- en toeslagen op salaris
of pensioen, kunnen zich er zelfs maar bij
benadering een voorstelling van maken, hoe
ernstig, ja zelfs acuut gevaarlijk de be-
staansmoeilijkheden zijn vandaag voor "de
zelfstandige ondernemer". ELKE, dus ook
Tong Tong.
Vasco, met een millioenenkapitaal, over
de kop. Demka zet 1200 arbeiders op
straat. En de kleine kantjil Tong Tong?
"Nobody knows the troubles I've seen..."
De doorsnee lezer immers moet alleen
maar rondkomen met wat hij krijgt - en
zéker wordt ook dat moeilijker - maar wat
in dat loonzakje zit, is tanggoeng.
Maar de ondernemer moet zélf dat zakje
vullen! Zijn inkomen is niet tanggoeng.
Soms zit er maar 60% van het vorige "in
komen" in dat loonzakje, soms helemaal
niets, en soms helemaal niets PLUS
SCHULDEN. En tóch moet hij huishuur be
talen, en andere rekeningen en óók nog
eten. De zelfstandige ondernemer zit als
maar vooruit te kijken en te rekenen. Jaar
begrotingen zijn lang niet meer genoeg, ja
zelfs kwartaalbegrotingen niet. De winst
en verliesrekeningen worden op de meest
onvoorziene wijzen plotseling "gebatjokt".
Er zijn niet alleen de kruipende onge
merkte kleine prijsverhogingen over de hele
linie, die lelijk kunnen oplopen, het zijn
de "schokstijgingen", plotseling en adem
benemend hoog, die het onmogelijk maken
om stijgingsindexen te ontdekken en te
verwerken en ver achter alles, onzichtbaar
als kanker, de stijgende rentevoeten en de
geldontwaarding, die menig zelfstandig be
drijfje ten gronde richten.
Zo'n plotselinge stijging als van de PTT-
tarieven b.v. is voor een groot aantal be
drijven die veel met verzendingen te maken
hebben, zoals Tong Tong, doodgewoon een
"vuurstoot met de Bren", een executie
zonder pardon.
Dan moet alle redactiewerk liggen, alle
correspondentie, alle visites afgezegd en
de zwerver langs Betawie's zorgeloze stra
ten wordt een moeizaam zwoeger langs
genadeloze kolommen en codes in kas
boeken. Stort Tong Tong ineen door zijn
redactionele fouten? Door Tjalie's onver
geeflijke stommiteiten? Tjalie, Directeur van
Tong Tong! Pah! Slaaf is beter!
Wie ziet hoe dit tongtong-bootje steigert
en springt op een economische stroomver
snelling, waar zelfs de wildste "bêmbê-
rêms"*) van de Borneose rivieren maar mak
ke stroompjes bij vergeleken zijn? En hoor
ik goed? Klinkt dreigend achter het geraas
van de kokende golven niet de dreun van
een verre waterval?
Mijn arme oude geteisterde veelgehoon
de djoekoeng Tong Tong! En nochtans
Uitgeholde boomstam
Dayakse naam voor stroomversnelling.
Toonloze e's. "De Eeuwige Donder", kilo
meters lang, je hoort hen al dagreizen van
tevoren!
van al mijn levensvaarten het meest ge
liefde, moedige, vrije en eigene SCHIP!
Zal je behouden blijven?
Medevaarders springen links en rechts
bij bossen overboord. Naar de vaste grond
van vaste baantjes en vaste pleziertjes (ik
bedank, ik bedank, ik bedank!), hun pa
gaaien en leeftocht meenemend (natuur
lijk!). Andere schijnen te vluchten, maar
rennen langs de oever mee, zelf risico's
nemend om straks weer te kunnen helpen.
En Tjalie springt als een bordpapieren Pe
troek van voor- naar achtersteven, soms
(belachelijk!) gebeden prevelend, pijlen ont
duikend van verre Indonesiërs die ons wan
trouwen, en "Selamats" roepend naar vrien
den, op het laatste nippertje afstotend van
plotseling oprijzende rotsen, zodat pagaaien
met een knal versplinteren; soms brullend
als een moderne Tarzan, zich op de borst
rammend. Alleen om zichzelf nog te horen,
weet je, boven het geraas van de bem-
berems!
Nee, ik klaag niet en bedel niet. Mijn
trouwste medewerkers wéten het. En voor
geen geld van de wereld wil ik mijn djoe
koeng ruilen voor een luxe-stoomboot van
Buitenl. Zaken of Elsevier. Pah!
Tawar niet! Vraag niet onder het dreige
ment van opzegging om meer plaatjes of
meer mopjes of minder Islaam of minder
kolonialisme of wat ook.
Want Tong Tong heeft toch NOOIT en
met NIETS getaward? Daarom zijn we toch
straatarm? Wie tawarren wil, neme Libelle
of de Vaderlandse Hondsbosse Dorpscou-
AWAS!
De wintermaanden komen weer met vaak
lelijke postvertragingen wegens ijzel, vorst,
enzovoort. Niet te gauw bokshouding aan
nemen. Even wachten. Daarna vriendelijk
kaartje. Even vriendelijk Tong Tong nage
stuurd!
AWAS!
Zoals alle jaren wordt op verzoek van de
posterijen alle drukwerk (dus ook Tong
Tong) behandeld ruim vóór de Kerstdagen,
dus verschijnt ons Kerst- tevens Nieuw
jaarsnummer al ongeveer de 17de.
AWAS!
Dat komt eigenlijk wel goed uit, want ons
nummer van de 15de december verschijnt
om bezuinigingsredenen niet (het kerstnum
mer is echter dikker!). Maar dan komt een
hele ruk van 19 december tot 15 januari
vóór het eerstvolgende nummer weer komt.
Wilt U: a. niet mopperen over dit lange
vasten? b. niet omstreeks de jaarwisseling
schrijven of bellen waar het "habis boelan
nummer" blijft? Want dat is het kerstnum
mer! Herhaal: GEEN nummer van medio
december.
AWAS!
Wilt U in de periode tussen 19 december
en 31 december zo min mogelijk schrijven?
Alleen om strikt technische redenen, dus
b.v. bezorging of betalingen? En in deze
periode zo min mogelijk op bezoek komen
b.v. voor de boekhandel? Want deze dagen
rant! Plus premieboeken. Asjemenou!
"Schrijf je weer eèn boek, Tjalie?" HOE
KEEEEN!
DIT is het boek, het kasboek van Tong
Tong, het beduimeld zakboekje van Trader
Horn, het logboek van "The African Qu
een", weet je nog? Met Humphrey Bogart
en Katherine Hepburnen lintahs "all
over", van die dikke zwarte bloedzuigers
weetjewei, die zeuren en zeuren en zeuren
en zeuren en zeuren...
Wat zal er van Tong Tong overblijven?
Een versplinterde pagaai? Een stuk van
de boeg? Met "Tong Tong" in Javaanse
krulletters en een mooi getekend Oog? (Ja,
met een hoofdletter, Ons Oog dat vér terug
durft zien en vér vooruit). Een aangevreten
cadaver dat misschien met huldebetoon be
graven zal worden en een monument en
paraderende soldaatjes? Pah!
Lees Tong Tong. En als je wérkelijk ge
voel hebt voor levende, bruisende litera
tuur, vraag niet meer om zo'n stom boek
dat in menige boekenkast met waardeloze
verhalen tóch maar degradeert. Lees dit
blad met zijn verhaaltjes van soldaten en
huisvrouwen, van jagers en vrijbuiters en
kalm stervende maar moedige mensen.
Keer op keer weer, tot de flarden eraf
vliegen. Dat doen ze tóch al nou!
Of keer ons voorgoed de rug toe in dit
immense voorportaal van Oud Eik en Dui
nen, dat Den Haag heet, en waar de doden
zwijgen, maar de levenden als geesten
fluisteren. En fluisteren. En fluisteren. En
niets DOEN!
GEEN BOEKEN VOOR DE LEVENDEN!
T.R.
Titel van een verhaal in "Tjies".
gebruiken wij voor de normale jaarlijkse
stock-opname, de inventarisatie en een
grondige kantoor-reorganisatie. Zodat wij
1 januari met een schone lei en frisse
moed beginnen kunnen.
AWAS!
Aangezien voor verreweg de meeste abon
nees de nieuwe jaarabonnementen per 1
januari beginnen,-zoudt U een klein knoopje
in Uw geheugenzakdoek kunnen leggen bij
alle uitgaven in deze dure decembermaand,
zodat er toch nog het abonnement voor
Tong Tong overblijft?
En nu, na vijf keer "Awas" onze excuses
voor het aan het schrikken maken. Ge
niet ook van deze Tong Tong weer!
DE DIRECTIE
O Abonnées, O
O
O U weet toch, dat wij op 1 juli j.l. O
O onze abonnementsprijs hebben moe- o
O ten verhogen? Velen onder U storten
nog steeds het oude bedrag. O
O Onthoud de nieuwe tarieven; O
O n
O JAARABONNEMENT 18,—
O HALFJAARABONNEMENT f 9,— O
O KWARTAALABONNEMENT f 4,50 8
O X
O Wij danken U bij voorbaat voor Uw q
O medewerking! Adm. Tong Tong O
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOC
3
