De Tentoonstelling
door
Rini Carpentier Alting
Jos. van Arcken
Een beschaafd gerucht van stemmen heers
te in de kleine zaal van de kunsthandel,
waar de genodigden zich met elkaar onder
hielden, in afwachting van de komst van de
artieste, die met een toelichting op haar
eigen werk, de expositie zou openen.
In de dagbladen werd zij beschreven als
een zeer bijzondere figuur, die in haar va
derland een buitengewoon succes had met
haar non-figuratieve werken. Men sprak
zelfs van een totale kunstvernieuwing. Hier
te lande had men nog nooit van haar ge
hoord, doch dit toegeven zou ontoelaat
baar zijn. Men kon immers' niet weten of dit
niet aan eigen onkunde en achterlijkheid
te wijten was?
Eén man in het exclusieve gezelschap
viel al dadelijk op, door de voorzichtige
vriendelijkheid waarmee hij door de ande
ren benaderd werd. Hij was dan ook DE
gevreesde criticus. Hij bleek de eregast
van deze avond te zijn.
De dames van het gezelschap vormden
een geanimeerd pratend groepje. Zo nu en
dan kon men een vleugje van de conver
satie opvangen.
"Zij schijnt een grote steun bij haar werk
te ondervinden van haar vader, zo bij het
werk, dan."
"Ja, die is ingenieur."
"Ik meende gelezen te hebben dat hij
loodgieter is!"
"Nu, ja, een specialist in ieder geval."
Bij het binnentreden van de kunstenares
ontstond een verrast zwijgen. Zij was op
vallend knap, lang en slank. Gekleed in
een nauwsluitende pantalon, zwarte trui. De
blote voeten in gouden sandalen gestoken.
Dit schoeisel nu was uitermate fijnzinnig
gekozen, daar haar helblonde lokken hier
mee een smaakvolle eenheid vormden. Op
vallend was het dat zij haar gezichtje niet
non-figuratief opgemaakt had.
De artieste boog minzaam naar de aan
wezigen, men zou haast zeggen een iet
wat verlegen. Terwijl zij rondging om ieder
een persoonlijk de hand te drukken, kon
men de heren steels verrukte blikken met
elkaar zien wisselen. Diegenen, die het
dichtst bij hun eigen echtgenoten stonden,
beheersten zich. De dames richtten zich
wat hoger op in hun corsetten en trachtten
de kilte van hun blikken door een glim
lach te verdoezelen.
De schilderes stelde zich nu naast één
van haar doeken op en met een schalkse
glimlach vroeg zij om de aandacht van de
geachte aanwezigen. Met moeite richtte
men zijn blikken en interesse op het kunst
werk. Met een diepe en rustige stem begon
zij:
"Vorige geslachten hadden de ridicule
gewoonte zich in elegante kledij te hullen
alvorens zich in catastrofale gebeurtenis
sen te storten. Men bezie daartoe slechts
de schilderijen van de Napoleontische oor
logen bijvoorbeeld. De moderne mens doet
dit nu anders. Tegenwoordig bestaat er een
tendens zich te kleden in een practische
dracht, waarvoor het er nu ja niet
op aankomt wat er ook mee gebeurt! Wij
richten het oog op de toekomst. Hiermee
ben ik aangekomen bij het begrip vernieu
wing! Alles moet bewust vernieuwd worden,
zo ook de kunst. In de tijd van Rembrandt
bestond er nog geen filmkunst in technico-
lour. Het is dus begrijpelijk dat zich bij
hem de behoefte deed gevoelen aan hel
dere kleuren, lichteffecten.
Kerstnummers plegen zich van
tonsuur tot sandalen te hullen in een
kleed van ingetogenheid en vrome
ernst. Dat is zo'n heel kerstnummer
door gewoon niet om uit te houden.
In ons Indische Kerst is altijd plaats
geweest voor een hartelijke lach aan
de kerstboom, en die menen wij in
dit nummer te brengen met een ver
haal zo fris als een lachende appel
van de schrijfster Rini Carpentier Al
ting ("Verdroomd Seizoen") die tot
nog toe op geen enkel Tong Tong
appèl ontbroken heeft.
Jan Steen schilderde zijn vermakelijke ta
ferelen op linnen, aangezien in zijn dagen
nog geen blikken koektrommeltjes en cho
coladewikkels bestonden. Dank zij de mo
derne techniek kunnen zijn werken nu eerst
goed tot hun recht komen door, op zulk
bij uitstek geschikt materiaal, gereprodu
ceerd te worden.
Tegenwoordig zijn er verschillende stro
mingen in de kunst, die- er op wijzen dat
de wezenlijke mens zich distantieert van
vervolmaking op alle mogelijk gebied. Als
de kunst het hoogste peil bereikt heeft is
verval reeds ingetreden. Men denke slechts
aan de techniek, die zulke schrikbarende
vormen aanneemt, dat alle geheimen van
de mens en universum binnenkort ontslui
erd zullen worden. Zodoende blijft er niets
over van het hogere mysterie. Om in het
nette te blijven zal ik de vooruitgang op
biologisch gebied niet behandelen. Ik wijs
liever op, laten wij zeggen, de mogelijkheid
om binnenkort op de maan te landen. Waar
blijft nu de meest voor ogen hangende
romantiek? Nu kijkt men nog en vraagt
zich af: wat is daar? Is daar iets? Zodra
de eerste mens een voet op de maan gezet
heeft wéét men: daar is niets.
Het besef dat alle dingen te berekenen of
te verklaren zijn, werkt op bijzonder ge
voelige mensen, dus artiesten, uitermate ir
riterend. Om dit nu te compenseren ont
stond er een stroming, vooral in de schil
derkunst, om volmaakt onbegrijpelijke voor
stellingen te vervaardigen. Deze kunste
naars werken slechts met gevoel, impulsen,
oerinstincten. De problematiek van cere
braal en reëel gescheiden leven bestaat
voor hen niet. Het is zelfs wenselijk indien
zij absoluut geen cerebraal leven leiden.
Dit nu is geen braaf, schools schilderen,
dit is vechten, strijden! Hier te lande schijnt
iemand te zijn die wel eens wint ook. Zij
strijden dus om mystiek terug te geven aan
de geestelijk verarmde mens met de inzet
van hun hele wezen, hart, armen en benen,
kortom alle ledematen. Hun doel is volledig
bereikt. Want iedere ernstige beschouwer
van non-figuratieve kunst vraagt zich af:
wat is dit? En met recht, want niemand
weet het, zelfs de maker niet. Dit nu geeft
een verrukkelijke, verbijsterende gewaar
wording.
Nu is mijn streven er op gericht een nieu
we stroming in de kunst teweeg te brengen.
Namelijk het samengaan van techniek en
kunst tot een harmonieus geheel. Is het
niet fout zich af te wenden van de tech
niek? Men moet er mee leven en er dus
mee samen zien te gaan.
U ziet hier nu een non-figuratief schil
derij. De finishing touches bracht ik aan
door, van grote hoogte, enige wijnslakken
op het doek te slingeren. De grote hoogte
koos ik om een zeker druilerig effect te
vermijden, zodoende ontstond meer een fel
explosieve reactie. Ik geloof wel dat ik in
mijn streven geslaagd ben. Om nu na te
gaan of dit inderdaad ook zo is zou ik de
eregast van deze avond willen verzoeken
ja, u mijnheer straks op deze zwarte
tegel te gaan staan. Van die plaats af heeft
u het meest ideale en verfrissende stand
punt, gezicht, op mijn nieuwe oeuvre. Mag
ik u nu verzoeken de tegel te betreden?"
De criticus voldeed aan het verzoek.
Een forse straal water spoot uit het schil
derij, recht op de gast af. Toen men weer
kijken kon was de artieste verdwenen.
R. CARPENTIER-ALTING
Ruime sortering
GOUDEN RINGEN
bij
Laan van Meerdervoort 520
Den Haag - Telef. 33 64 41
22
