iSdkaba
VOOR DE VROUW
VROUWLIJKHEID,
DISTINCTIE,
ELEGANCE
In de warreling van flonkerende, felge
kleurde avondtoiletten viel het jonge meisje
in haar shanghai-dress meteen op. Het was
een Indisch meisje en de nauw sluitende
lijn van de goudkleurige brokaten dress
liet elke curve van haar mollige figuurtje
duidelijk uitkomen, de kuisheid van de
hooggesloten hals werd door een iets te
brutale zij-slit te niet gedaan.
Ineens merkte ik met een soort van wre
vel op dat ze "gecostumeerd" was. Ze had
net zo goed een Volendams kostuum aan
kunnen hebben, want is de shanghai-dress
niet een Chinese volksdracht? Waarom als
ze toch Indische was, droeg ze geen sa-
rong-kabaja?
Zo heb ik Indische meisjes gezien in
een Indiasche sari (het staat zo roman
tisch), in een Beiers japonnetje (het staat
zo jolig), en in Amerika vindt elke vrouw
het op gezette tijden nodig in een Hawai-
iaanse sarong-dress of muumuu te verschij
nen (zo leuk toch die wilde bloemen!).
Maar nog nooit, ik herhaal nog nooit, heb
ik de sarong en witte kabaja, die het in
élégance, vrouwlijkheid en distinctie van
alle klederdrachten wint, in publiek zien
dragen. Waarom? Zijn we het vergeten, zijn
we maloe?
De foto hier en op de frontpagina zijn
gemaakt in Los Angeles in het International
Institute tijdens een samenkomst van de
Indo Community Center "De Soos". Maar
zo verschenen we ook in de afgelopen jaren
op diverse manifestaties waarbij we onze
Indo-groep kwamen vertegenwoordigen.
Tussen de ongetwijfeld prachtige nationale
kostuums van Skandinavie, Oost-Europa en
Azië viel onze sarong en witte kabaja op
door haar soberheid, stijl en vrouwlijkheid.
"How wonderfully feminine!" zei een Ame
rikaan. Stomverbaasd was ik zoiets te ho
ren uit de mond van een Amerikaan voor
wie vrouwlijkheid synoniem moet zijn aan
de sex van Jayne Mansfield, Brigitte Bardot
en andere blootboezemige vrouwspersonen.
Is er dan toch nog een verlangen naar
echte distinctie en vrouwlijkheid over?
Ineens wist ik het: onze sarong-kabaja
is te goed om als herinnering te worden
weggestopt en alleen op commando tevoor
schijn gehaald voor tentoonstellingen en
manifestaties. We kunnen haar weer dra
gen, NU en ALTIJD omdat we nu en altijd
meisje uit Indië zullen zijn. En omdat we,
zoals wij de herinnering aan moeder of
Oma in sarong-kabaja hebben, die kunnen
nalaten aan onze kinderen en kleinkinderen.
Ik zal het voortaan hebben over de SA-
KABA, een samentrekking van sarong en
kabaja, de WITTE kabaja wel te verstaan.
Wilt U weten hoe anderen (de dames op
de foto) over de sakaba denken?
Vonny v. Kriegenbergh: "Ik herinner me
mijn moeder en grootmoeder in sarong
kabaja en vond dat ze er altijd even fris
en charmant uitzagen."
Marijke Steevensz: "Ik ben erg trots op
onze eigen klederdracht en ik mag wel
zeggen dat die ons staat. Eerst dacht ik
van niet om mijn kleur (M. is licht, heeft
blauwe ogen) maar ik weet dat mijn gezicht
toch wel Indisch is, dus zal ik elke gelegen
heid te baat nemen in en met de sakaba te
pronken. Ik heb een levendige herinnering
aan mijn oma van vaders kant. Zij was een
Soendanese, maar door huwelijk met een
Europeaan droeg ze dus een witte kabaja
met kant en sierspeldjes. Ik herinner me
haar zoals ze naar de vroegmis ging, erg
mooi, frêle en toch zo waardig".
Lien Doppert (altijd erg bescheiden over
haar uiterlijk): "Ik ben nooit élégant of
charmant geweest, maar ik draag de sa
rong kabaja omdat ik er trots op ben en
omdat ik vind dat mijn moeder er zo goed
uitzag in die kleding."
Joy v. d. Woude (blank, blauwe ogen):
"Er gaat van een vrouw in sarong-kabaja
een bepaald soort dignity (waardigheid, dis
tinctie) uit. Ik herinner me een dame op de
onderneming die die indruk op me maakte.
Ik wil best sarong-kabaja dragen maar ik
mis de handigheid nog om de sarong goed
te wikkelen. Dat zal op de duur wel rou
tine worden!"
Rita Schenkhuizen: "De sarong-kabaja is
élégant, erg flatteus en ook wel makkelijk,
maar voor de drukwerkende vrouw in de
huishouding onhandig. Ik heb een levendige
herinnering aan mijn moeder in de eerste
plaats, die heel lang in sarong-kabaja liep
tot ze die verwisselde voor de z.g. house
coat die toen ineens in de mode kwam.
Dan mijn grootmoeder, Indonesische, die
op feestdagen een met zilver geborduurde
zwart fluwelen open kabaja droeg. Een
vrouw in s-k is een vertrouwd gezicht, ze
ziet er fris, netjes, lief uit. Zelf ben ik
een van de eersten geweest die er hier
mee liep en ik ben van plan op officiële
gelegenheden voortaan sarong-kabaja te
dragen. Tanggoeng."
Joyce Cohen: "Mijn grootmoeder in sarong
kabaja is een blijvende herinnering aan
IETS GOEDS."
Gerda Ondang-Pauw, ('n Hollands meisje
uit Indië): "Ik ben dol op mooie, modieuze
kleren dat weet je. In sarong-kabaja voel ik
me - vind je gek dat ik het zeg - anders
mooi dan in normale mooie kleding. Ik
vind het heerlijk, maar onwennig nog in
sarong-kabaja te lopen."
Ruth Creutzberg: "Als de sarong eenmaal
goed vast zit, is het een héééérlijke dracht!
Je voelt je niet opgedirkt en toch goed
gekleed. Ik wil best voortaan in sarong
kabaja hoor!"
Curly Rijnders heeft ook appreciatie voor
de sarong-kabaja maar, en dat komt waar
schijnlijk doordat ze nog zo jong is, vraagt
ze, waarom alleen witte kabaja's? Daarin
mist ze dus de point: het dragen van die
witte kabaja is het voorrecht van het In
dische meisje. Een gekleurde kabaja wordt
gedragen door de Indonesische, die dan
ook NOOIT de witte kabaja zal dragen zo
als wij die kennen.
Tenslotte de uitspraak van een man over
de sakaba: "Een vrouw mag lelijk, mooi,
dik, mager of sexy zijn, in sarong-kabaja
is ze altijd aloes!"
Aloes, dat betekent verfijnd, vrouwlijk, en
dat houdt natuurlijkheid in. Bereiken we
vrouwlijkheid met ons decolleté 15 cm te
laten zakken en onze rokken 15 cm omhoog
te hijsen?
Onze z.g. Modeleiders hebben de laatste
jaren met vrouwen gesold als met wilde
inboorlingen. En we hebben hen stil laten
begaan. Letterlijk alles kan men aan ons
kwijt: clownspakjes in de meest absurde
kleurcombinaties, oorringen als soepbor
den, spiegeltjes, kralen als tennisballen,
menie, goudverf en krijt om onze gezichten
te bewerken. Visserslaarzen en visnetten
voor onze benen. Maar ze gaan nog verder,
vrouwlijkheid is een schande. Zonet krijg ik
onder de ogen een modeberichtje uit een
krant.
Hij-en-zij-kleren waren de hoofdschotel
van de Italiaanse lente- en zomermode. De
enige moeilijkheid voor kijkers en kopers
was uit te vinden wie nu de hij en wie
de zij was. Maar toen de in Milaan ge
vestigde Amerikaanse ontwerper Ken Scott
zijn mannen met rokken tot aan de enkel
liet binnenkomen en de vrouwelijke mo
dellen broeken aantrok, stonden zelfs de
mode-experts perplex.
Lees verder pag. 16
9
