t* DJOtüA »/&Co
Vari Indische bloemen, planten en dieren en de bloemrijke taal op Java en Bali
Vervolg van pag.
In het schijfschieten heeft het barisan-
team bij de Leger schietwedstrijden te Tji-
mahi, een prijs gekregen.
Ook met de Leger Schermwedstrijden
hebben de barisans tijdens de demonstra
tie van een Infanterie aanval in de moderne
tijd een derde prijs gekregen.
In de sportbeoefening slaan de barisans
geen slecht figuur. Aan de eisen van z.g.
"Zware vaardigheids Proeven" hebben vele
tientallen barisans voldaan.
Bij de militaire marsen valt heel zelden
een man uit.
De oefeningen duren tot half twaalf
waarna de z.g. "blandja" (etensgeld) werd
verstrekt en de mensen naar huis mogen
gaan.
Bij de Atjeh oorlog werden bij bestorming
van "Kottaradja" barisans detachementen
ingezet. Met deze Atjeh-krijg zijn 2 bari-
sans-officieren begiftigd met het Ridder
kruis der M.W.O. 4e klasse.
In het begin van deze eeuw werden de
oude achterlaad geweren vervangen door
de repeteer geweren, de Model-95 geweren.
Ook handgranaten werden bij de barisans
ingevoerd.
Later weer werden de lange repeteer
geweren vervangen door de karabijnen M
95 met de klewangs.
Met de eerste wereldoorlog werden de
barisans gemobiliseerd en te Soerabaja
geconcentreerd. Na drie weken brak toen
de Vastenmaand van de Mohammedanen
aan en de barisans mochten naar huis gaan.
Daar de oorlog voor Nederland een gunstig
verloop nam, konden de barisans thuis
blijven.
In 1918 met de troebelen van Troelstra
in Holland die het aftreden van Koningin
Wilhelmina eisten, werd bij de Korpsen
Barisans van Madoera gevraagd of ze
Koningin Wilhelmina trouw zullen blijven of
een ander persoon.
Spontaan werd uit de aangetreden troep
geroepen: tetap Ratoe Wilhelmina.
Na deze tijd tot in de dertiger jaren ging
alles rustig door.
In de jaren 1935/1936 werd de bewape
ning ernstig opgevoerd, o.a. zijn mitrail
leurs, automatische geweren, tankbussen
en de veldtelefoons bij de barisans inge
deeld. Er werden per compagnie: 1 officier
en 2 onderofficieren van het leger boven
de formatie ingedeeld.
De keukenwagens werden in gebruik ge
nomen.
Er werden ook barisans opgeleid tot be
stuurders van auto's.
Oefeningen in groot verband met het
Leger samen werden dikwijls gehouden. De
paraatheid dezer troepen werd hoog opge
voerd.
Met de discipline ging het goed, onge
hoorzaamheid, mankeren, te laat komen,
komen vrijwel niet voor.
De financiële positie van de barisans
werd verbeterd.
De 2 compagnieën sterke Korpsen wer
den versterkt met een volledige 3e com
pagnie met Leger kader.
Voor wat de vraag wat de barisans in de
2e oorlog hebben gedaan, is het antwoord
eenvoudig...gelijk aan het K.N.I.L.!
In de Japanse bezetting was geen enkel
gewezen barisan in dienst getreden bij de
Jap. hulptroepen, de "Soekarela".
Na de capitulatie van de Japanners in
1945 werden de barisans als "Tjakra's"
wederom bij de K.N.I.L. ingedeeld en heb
ben aan de zuiverings-actie's in Oost Java
deelgenomen.
Bij de overdracht van Indonesia aan de
Regering van Indonesia werden deze troe
pen overgedragen aan de T.N.I.
J. VANHOVE
fïnteyn
Vlamingstr. 5 - Den Haag - Tel. 11.66.77
Ruime keuze in:
ARMBANDEN (24 kt. goud)
BRILJANTEN marklesringen en
oorknoppen
MIDO polshorloges
Opnieuw ontvangen:
22 kt. gouden COLLIERS
SEBELAH ROTTAN ARMBANDEN
in 24 kt. goud (Mas kertas)
I
TOEZICHT op HUISWERK en
BIJWERKEN
door bevoegd lerares op alle vakken
voor leerl. MULO - H.B.S. - GYMN.
Tarieven billijk.
Mevr. A. v. Eijsbergen
j Querldostr. 82, Voorburg, Tel. 862581
iiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiil
DEEL II Bali.
Tenslotte daarom nog een voorbeeld van
deze bloemrijke taal uit het vrij moderne
Bali, uit een Balische peswara of Vorsten
verordening.
In januari 1917 werd het eiland Bali ge
teisterd door een geweldige aarbeving, die
vele slachtoffers kostte, een derde der
bevolking, velen dakloos maakte door de
honderden huizen, die instortten, en die
talloze tempels vernielde. Hieronder was
ook de beroemde Landstempel, een der 6
heilige Landstempels (sadkayangan), staan
de aan de voet van de heilige Gunung
Agung, de Pura Besakih.
Nog geen twee maanden later (6-3-1917)
werd er een Vorstenovereenkomst gesloten
en ondertekend, na beraadslaging met alle
districtshoofden van het eiland, door de
drie grote vorsten van Bali, die van Karang-
asem, Giangar en Bangli, om de Besakih-
tempel weder op te bouwen en alle eredien
sten daarvoor te herstellen.
Een eenmalige heffing naar draagkracht,
met het grondbezit als uitgangspunt, in
Zuid-Bali, was hiervoor nodig; onder lei
ding van de A.R. van Z. Bali zou de in
zameling geschieden.
De Baliërs gingen uit van de idee dat door
de toorn van de Allerhoogste, Sangyang
Widi Wasa, aan alle bewoners van Bali een
grote ramp was overkomen, als gevolg van
het feit, dat vrienden en verwanten met
elkaar in onmin leefden, en vooral omdat
wij de Pura Besakih, de plaats waar wij
Baliërs de godheid dienen, gedurende zes
tien jaren hebben verwaarloosd, en de
diensten aldaar niet geregeld hebben ge
houden."
Van de elf artikelen dezer overeenkomst
wil ik U slechts een klein gedeelte af
schrijven, nl. het slot van het elfde ar
tikel. Het geeft immers een treffend beeld
van de Balische geesteshouding en van
haar verhouding tot het Europese Binnen
lands Bestuur:
"Evenzo zal het Gouvernement aan de
bevolking, wanneer zij trouw is, tevreden
heid schenken. En zoals wij den Allerhoog
ste (Sanghyang Akasa Pretiwi) aanbidden,
vereren wij ook Koningin Wilhelmina, die
als een vader en moeder is voor Neder-
lands-lndië.
Wij smeken den Allerhoogste, om de harten
der vorsten van Europa te verzachten op
dat de oorlog ophoudt, want het is daar
mee zoals twee grote en hoge bergen;
wanneer die tegen elkander stoten, zullen
beide verbrijzeld worden.
Moge deze vorsten zich onderwerpen aan
de vredervoorstellen van de Koningin der
Nederlanden tot heil van hun landen en
volkeren. Wij hopen, dat het zal kunnen,
en dan is de Koningin te vergelijken met
den Allerhoogste (Sanghyang Darma), die
alle onrecht op aarde doet verdwijnen.
Zo is Zij ook te vergelijken met een prach
tige schaduwrijke waringin. Moge zij even
krachtig blijven, opdat Zij steeds een be
scherming zij voor allen in Nederlands
Indiël SAMUDRADATTA
NASCHRIFT
Door een misverstand ter Redactie werd bo
venstaand gedeelte over Bali niet afgedrukt in
ons Kerst- en Nieuwjaarsnummer. Wij bieden
daarvoor onze abonnees en lezers onze wel
gemeende verontschuldigingen aan.
Weliswaar werd het voor Deel I gebruikte,
oorspronkelijke exemplaar van de Fararaton,
het Boek der Koningen van Tumapel (Kediri)
en Madjapahit in Noord-Bali afgeschreven of
gecopieerd, en werd het enige bestaande, oor
spronkelijke exemplaar van de Nagarakertaga-
ma op het eiland Lombok aangetroffen, de
tekst van beide lontargeschriften betreft toch
vooral Java en een klein deel der Buitenge
westen in de oudheid. Redactie.
7
