UIT TONG-TONG'S BOEKWINKEL
"DE KLEINE DOKTER"
NOGMAALS TOPOH
opoooooooooooooocooocxxxxxxiooooooooooooooooooooooooooooooo
f 2,-
"Het vervelende van boeken over ver
standige voeding", vertelde een vriend van
me, "is dat ze zo'n onweerlegbaar gelijk
hebben!" En hier komen we inderdaad aan
een belangrijk facet van de ONpopulari-
teit van natuurvoeding: het gelijk van een
ander irriteert altijd! Men is zo best te
vreden met zijn eigen voedingskeuze en
die is bovendien lekker ook. Als er dan
een professor komt, die bewijst dat ver
reweg het grootste deel van onze cultuur
voeding van zijn beste bestanddelen ont
daan is, zodat we eigenlijk niets anders
doen dan van generatie op generatie ons
in leven houden met onvolwaardig voedsel,
schrik je toch wel even.
Hoe ouder men wordt, hoe meer men dan
gaat "bijspijkeren" met allerlei geconcen
treerde praeparaten, chemische hulpmidae-
tjes, enz. enz. Dat is dus ons normale
Cultuur-voedingsbeeld. Met het Natuur-
voedingsbeeld zijn wij, Indische mensen,
eigenlijk al van onze prille jeugd af ver
trouwd geweest. We weten dat zilvervlies
rijst enorm veel beter is dan de geslepen
rijst (Eykman heeft het vitamine alleen
maar kunnen ontdekken in een maatschap
pij die letterlijk gesloopt werd door beri
beri!) en b.v. 91/2 maal zoveel mineralen
bevat. Wij kennen de enorme opbouwende
waarde van het E-vitamine in Kedelee (so
ya), die in Europa ook in b.v. tarwekiemen
volop aanwezig is. En hier in Europa heb
ben we geleerd dat volkorenbrood heil
zamer is dan dat mooie witte tarwebrood.
We zijn opgegroeid met vele lalapans en
allerlei rauwkost-hapjes. En wie ziek was,
wist uit Indonesische "rommel" als b.v.
papaja-blad of loentas of inggoe weer nieu
we gezondheid te putten, om nog maar te
zwijgen van de 1001 geneeskrachtige krui
den.
Het is daarom een plezier om "De Kleine
Dokter" te lezen van dr. A. Vogel, (in onze
boekhandel te verkrijgen voor f 14,incl.
port), of het in dit blad reeds besproken
boek van Mellie Uyldert (f 12,50). Op soms
schokkende wijze vinden we daarin ons
Indische leven aanbevolen als het gezonde,
heilzame en constructieve!
Vanaf het op blote voeten lopen tot het
eten van gistspijzen toe (tjapé, peujeuml), en
b.v. "onze" papaja wordt er eindeloos in
geroemd.
In zulke boeken snuffel ik regelmatig
als alle lectuur verveelt. Ze zijn leerzaam,
practisch, boeiend. Mag ik sentimenteel
zijn?: ze zijn de vervanger van Maatje toen-
froeher met een kalme, vriendelijke wijs
heid. Als ik ondanks mijn slopende arbeid
nog vrij aardig overeind sta, ik heb het
aan deze boeken te danken. Al wil ik nie
mand zijn plezier in zijn eigen kost ont
nemen. Want ik geef toe dat mijn portie
toeton (ongeslepen rijst) er onaantrekkelijk
uit ziet en "sterk" ruikt. Maar joh! Deze
rijst met "een vissie" (al is het dan de
Hollandse haring), sambal, lalapan boen-
tjies of veldsla! Ik zie het pasartje weer
voor me van Tjikampek of het stationnetje
van Tamboen, waar wij jagers in de prille
morgen onze laatste flinke maaltijd aten,
seger, sedep, sehat! Laat Tjalie maar schui
ven in Chollan. Met de filosofie en de
voeding van Njoo en Non komt hij érg ver!
T.R.
"HET TRIESTE DER TROPEN"
Zijn de tropen werkelijk triest? Een filo
sofische penetratie van de beroemde ethno-
graaf prof. C. Lévi-Strauss.
Voor pientere mensen, 3,90 incl. porto.
In "Tong Tong" van 31 dec. j.l. schrijft
Tjalie o.a. over een herinnering van Jan
Ball (zie TT van 15 september).
Topoh, was de man met het peukje sigaar
dat onafscheidelijk van hem was en die een
halve eeuw geleden gelijkelijk stroop en
ijs-pasrah verkocht aan herenzoontjes en
boeaja's en die gekleed ging in een "Ma-
dras-sarong" met daarboven een z.g. bad-
joe kaos. En die zijn houten waronkje had
te Soerabaja bij de brug op Genteng Kali.
inderdaad zo wordt Topoh de oude sobat
van de meeste schooljongens het beste
getypeerd. Maar wat nergens vermeld
stond, is dat zijn ijshuisje toenmaals
"Noordpool" heette en dat een handige
concurrent een dergelijk huisje had opgezet
aan de overkant van de kali en dat "Zuid
pool" had gedoopt. Wat pleit voor de enor
me bekendheid welke Topoh had onder zijn
afnemers.
ik spreek hier van 1914, terwijl Jan Ball
het had over zijn herinnering uit de jaren
1925 en 1926. Zo lang had Topoh dus al zijn
beroemde ijshuisje. Ik zat toen nog op de
oude H.B.S. tegenover de stadstuin en on
ze "Dirk" was de heer Prange. Daar werd
toen 's avonds ook nog lessen gegeven
aan de z.g. Burgeravondschool.
Toen al verkocht Topoh aan zijn klanten
z'n Poetih of Tjoklat of Merah of hoe die
ijs pasrahs mochten heten.
Wij, H.B.S'ers hadden de goeie Topoh be
noemd tot onze "opperkroegbaas" en wa
ren de beste maatjes met hem, ja plaag
den hem maar al te vaak, waarbij hij dan
maar gul lachte of ons vermanend berispte
omdat we teveel lawaai maakten.
"Djangan begitoe, Njo." En als er betaling
werd verlangd, plaagden wij hem soms met:
"Ajo, Topoh schrijf het maar op je buik"
waarbij wij schaterden van de lach en naar
zijn wonderlijk grote puntbuik wezen.
Topoh lachte maar goedig en riep:
"Djangan begitoe, Njo...". Want er werd
soms een keet gemaakt dat de Noordpool
er van scheen te schudden op z'n grond
vesten. Hier werd de reputatie van menig
leeraar te grabbel gegooid. Topoh grinnikte
dan mee of hij alles begreep. Hij stond
bekend als rijk te zijn en daarom mochten
die onstuimige sinjo's wel een potje breken.
Maar bekender nog was Topoh, als het
punt waar we onze kontjo's opwachtten om
gezamelijk onze exploratietochten per fiets
te beginnen. Niet in de laatste plaats naar
de Genteng-school die niet ver daarvan
daan lag. Daar fietsten wij, jongelui van
de H.B.S. met onze zwarte petjes op met
een kroontje boven de klep en keken uit
naar de "keetjes", dat waren de meisjes
van 't pensionnaat van de Genteng-school.
Zodra de jongedames dan naar buiten kwa
men werden we overmoedig en zwaaiden
we, elkaar met één arm om de schouders
vasthoudend, het erf op. Onverwachts
klonk dan de stem van een surveillante
onder de kolossale waringin op het vóór-
erf die ons commandeerde onmiddellijk
rechtsomkeert te maken, want anders werd
de politie gewaarschuwd. Waarop we in
koor het bekende refrein aanhieven: "Maar
eerst moet ik m'n nichtje spreken, juf
frouw..." JAN VAN DER SCHALK
Alle onderstaande prijzen INCLUSIEF
portikosten.
Johan Fabriclus:
De grote beproeving f 3,85
Het duistere bloed f 3,85
Halfbloed f 9,70
Weet je nog Yoshi? f 12,50
Gordel van smaragd f 6,
De heilige paarden f 11,80
Setoewo de tijger f 9,10
Wereld in beroering f 3,30
Mijn huis staat achter de kim f 3,30
Luie Stoel 6,30
Hop heisa, in regen en wind 6,30
Vincent Mahieu:
Tjies f 6,30
Tjoek f 8,
Kookboeken:
W. C. Keyner: Hollandsch-
Chinees-lndonesisch kookboek f
Beb Vuyk: Een beetje heet f
C. J. Wannee: Kookboek van
de Amsterdamse huishoudschool f
F. M. Stoll en W. H. de Groot:
Het Haagse kookboek f
r>
OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOCXXXXXXXXX)
8,30
5,80
13,50
16,90
Hein Buitenweg:
Zwerftochten door Java
Op Java staat een huis
Java, droom en herinnering
Maria Dermoüt:
Nog pas gisteren
De Kist
De juwelen haarkam
Donker van uiterlijk
De sirenen
Kookboeken:
Nique van der Werff Wijsman:
Kook nu eens zelf Indisch en
Chinees
M. B. Beiten:
De Hollandse Rijsttafel
Chi Yun Eskelund:
Chinees kookboekje
Robert J. Courtine:
De echte Franse keuken
Annie van 't Veer:
Oud Hollands kookboek
Ina den Hartog. Mini Pocket:
Thuis Indisch en Chinees eten
Tong Tong receptenboekje:
Van hemelmodder tot
mixer mayonaise
5,20
5,25
3,75
2,25
5,20
7,40
9,40
9,40
f 6,30
f 4,65
f 4,20
f 4,40
f 2,05
f 4,15
5
