Bert Garthoff: TONG-TONG, een eerlijk blad
I
TOKO TONG TONG
VOOR U
alles samen voor één gld. incl. porto
Bert ("Weer of geen weer") Garthoff:
"Tong Tong, het enige blad dat van be
gin tot het eind helemaal eerlijk is".
Als je gewend bent geraakt aan veel ge
klaag en gemopper en gezeur in je om
gangskringen, aan eindeloos vragen om
gunsten of diensten, dan sta je soms ge
woon perplex als een lofuiting zonder einde
letterlijk "zo maar uit de lucht komt vallen".
Met de regelmatige causerieën "Weer of
geen weer" van "onze oude" Bert Garthoff,
die zijn Indië-tijd nooit vergeten is en per
tinent ook nooit vergeten wil.
Die de enige publicist is in heel Neder
land die spontaan telkens weer van ge
tuigt, die dat zullen alle trouwe luiste
raars wel met me eens zijn de Neder
landse tegenhanger brengt van de Pieke-
rans van een Straatslijper. Bert heeft ein
deloze belangstelling ook voor alles wat
simpel en klein en eerlijk is. Hij is einde
loos vergevensgezind voor wat minder mooi
is. Eigenlijk is deze rare Totok met zijn
zeldzame gemoedsrust door en door Aziaat
en hij houdt van Indië zoals alleen de zeld
zame besten uit ons Indische heir doen
kunnen.
Hierbij wat Bert op zondag 25 juni te
vertellen had voor de Vara-microfoon:
Dan nu even iets over die pasar malam,
waar komende woensdag t/m zaterdag veel
van dit alles gaat herleven. Waar zéker de
krontjong te horen zal zijn en u bent
dan wel zo goed om het op z'n krontjongs
uit te spreken óók. geen kront-jong, maar
k'rontjong (die t.j. in het Indonesisch, en in
méér oosterse talen, dat is één klank, geen
2 afzonderlijke letters maar één, net als d.j.
en n.g. of n.j. Zo'n zwart-ijzeren pan om
rijst in te gorengen, dat is geen Wad-jan,
maar een wa-djan) en als u 't héél goed wilt
doen, dan niet krontjong met die k en die
r aan mekéar geplakt, maar daar juist iets
tussen: k'rontjong.
Ja, goed zo, U mag hoor, naar de pasar
malam. Tentoonstelling van wat-niet-al wat
met Indië én met Indonesië te maken heeft
(als u voelt wat ik bedoel) veel te kijken,
veel te kopen, veel te eten, veel te drinken
(warme kopi toebroek en kouwe ès-sjang-
hai), veel kledij, veel dansen, veel kunst,
veel kunstjes Wajangvoorstellingen, Bali-
sche dansen, pottenbakken, handwerken,
batikken, boéken DE boeken van Tjalie
Robinson (die hij gedeeltelijk schrijft onder
de naam van zijn tweede IK, Vincent Ma-
hieu), Tjalie Robinson, die op papier de
redacteur en de directeur is van Tong Tong,
het blad en de uitgeverij die nu al voor de
9de keer het onderneemt om deze Pasar
Malam óp te zetten maar die in wer
kelijkheid nog veel méér iS; én van dat
blad, én van die Pasar Malam.
En van honderden, duizenden mensen die
ooit, hetzij korter hetzij langer geleden, het
zij jérenlang, hetzij maar tijdens één kort-
verband, iets belééfd hebben in en aan en
door Indonesië, Indië, poeloe-poeloe diba-
wah angin (de eilandengordel onder de
wind), tanah air kita. Wat eigenlijk bete
kent: iedereen die daar óóit gewéést is.
Want losmaken uit jezelf doe je je jaren
daar, of zelfs maar je dagen daar, nooit
meer. Ikzelf voel dat als een rijkdom die ik
misschien ook wel èlders had kunnen ver
werven ,in een wat andere vorm, maar die
nou juist déar zó stellig en zó zeker en zó
ruim en zó royaal als vanzelf op je éfkwam,
dat er van "verwerven" niet eens sprake
was: het werd je gegeven. Meegegeven.
Voorgoed. Voor altijd.
En je herkent het, met vreugde, die gul
heid van Indië die overvloedigheid van
Indonesië, die wereldwijde zonnigheid van
het leven daar, je herkent het in boeken en
blad van deze Tjalie Robinson. In Tjies en
in Tjoek en in Piekerans van een Straat
slijper en in Tong Tong. Het meest eer
lijke blad dat ik ken. Dat meen ik. Eerlijk.
Wat natuurlijk oneerlijk is om dat zo te zeg
gen. Althans onnódig. Als je iets méént,
dan méén je dat eerlijk of je meent het
niét. En 'de méést eerlijke" is ook krom:
iets is eerlijk of het is het niét.
Eerlijker, eerlijkst, meest eerlijk omong
Zo opende de burgemeester van Den Haag
met branie, galmende tongtong-slagen de IXde
Pasar Malam te Den Haag. Hoe weinig doet
overigens dit goede voorbeeld navolging vin
den in onze lusteloze Indische groep...
kosong, "lege praat" oftewel wartaal, sia-
sia, karoet, raban!
Goed, en wat Tong Tong betreft: graég
bij deze: (en nou zeg ik het zonder verdere
kronkelatuur): het énige blad (van de bla
den die ik ken) dat van begin tot eind mèrk-
baar maar-dan-ook helemaal eerlijk is. En
dat eerlijk verdient dat het zelf nét zo'n
fijne Pasar Malam heeft als het iedereen
bezorgt die er straks komt kijken en komt
meedoen, in de Houtrusthallen. In Den
Haag. Aanstaande woensdag t/m zaterdag,
's middags én 's avonds. Rondom "laatste
kwartier" zegt mijn kalender, wat de maan
betreft maar ieder goéd krontjong-orkest
zorgt in minstens één muziekje voor de on
misbare vólle maan waar je in de tropén
zonder lamp je weg bij kunt vinden. Zelfs
je boek bij kunt lezen als het niet te klein
gedrukt is: dibawah sinar boelan poernama.
De Indische stadswapens IN KLEUREN van Amboina - Bandoeng -
Banjoewangi - Batavia - Blitar - Buitenzorg - Cheribon - Garoet -
Madioen - Magelang - Makassar - Menado - Malang - Medan -
Minahassa - Modjokerto - Padang - Palembang - Pasoeroean -
Pekalongan - Salatiga - Semarang - Soekaboemi - Soerabaja -
Tegal - Tjiandjoer.
PLUS: een nauwkeurige omschrijving van die wapens
PLUS: de bijbehorende wapenspreuken
PLUS: de legenden van Bandoeng, Banjoewangi, Salatiga, Soerabaja
Deze wapens heeft U later altijd nodig, a. om er zelf meer van te weten, b. om erover te vertellen, c. om er teken- of borduur-
werk van te maken. Uitermate nuttig en goedkoop!
Sleutelringen met omega-sluiting van Indische Stadswapens. Keuze
uit de 26 bovengenoemde stadswapens. Uniek. DIERBAAR! Als U
DE VOORRAAD IS BEPERKT!!! er ze|f a\ ^én heeft, koop er één als verjaars-presentje voor later.
MAAR WAT U OOK KIEST, KIES SNEL! GEHEID een succes-cadeau voor f 0,75 incl. porto.
Bestellingen bij Tong Tong, 12 Stadswapen-sleutelringen (naar vrije keuze) f 6,(incl. port)
Prins Mauritslaan 36 - Den Haag - Giro 6685 De hele serie van 26, f 10,(incl. port.)
3
