1001
avonturen
met de
soetil
TOKO TONG-TONG ZATERDAG OPEN
Dutch Wife
iiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiiiiHKi
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii1""111111111111111111111111111111111 imiiiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiM
Ten gerieve van onze abonnees zal Toko Tong Tong met ingang van 19 augustus
IEDERE ZATERDAG van 12-3 u.n.m. OPEN zijn.
Eindelijk kunt U rustig grasduinen in onze boeken, lepeltjes, tegels, rijststomers en alles
wat onze toko voor U heeft.
SAKABA-BOUTIQUE: dames, wij hebben voor U sarongs, kabaja's, kabajaspeldjes, bro
ches, slofjes en net ontvangen een grote collectie SNOEZIGE kralen beursjes, bril-étuis,
sigaretten-étuis, etc., etc. In de beeldigste kleuren en kleurcombinaties! Mooier en goed
koper dan van de Bijenkorf. Kijk maar!
Bij voldoende belangstelling: 2-2.30 u.n.m. Kaftan show. j
Maak van Uw zaterdagse blandja-middag gelegenheid met Toko Tong Tong kennis te
makenl En geef ons de kans het met U te doen! j
Prins Mauritslaan 36 Den Haag Lijf1 Bus 14
i'illlllllllllllVlIIIIIUUHIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIINIIIHIIIilllllinNlinNIHIIIIIIIIItllIrfllllllinillllllllllHIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIHIIIIinilllllllllMtllllllillllUI IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIII
uiiiuiiuiiiiiiiiiiiuiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii1'
(Voor mijn eigen, echte "Dutch wife'
In 1957 verscheen in Tsjecho-Slowakije bij
Artias Prag, een prachtig platenboek over
Indonesia, getiteld "Das Land der tausend
Insein, Bilder aus Indonesia".
De mooie foto's geven vnl. weer beelden
uit Java en enkele van Bali, enz.
De Soerabaia'se dierentuin verschafte ook
dieren van enige andere eilanden, al werd
het aantal duizend dan ook niet bereikt
De afgebeelde personen zijn meest Java
nen en Sundanezen en enkele Baliërs, maar
ook hier weer geen andere bewoners der
"duizend eilanden".
Maar prachtige foto's (ook in kleurenj staan
in dit boek, dat ik de T.T.-lezers ten zeer
ste kan aanbevelen ter lezing, maar niet ter
aanschaffing, daar het reeds lang is uitver
kocht, maar wel om in te zien bij biblio
theken of bij familie en vrienden.
Plaat 30 geeft weer een oud-Indisch of
zg. Engels ledikant, met opengeslagen
klambu, in een groot hotel te Jakatra. He
laas het bed is wat slordig opgemaakt,
maar... nu de Duitse tekst erbij in Neder
landse vertaling: "Een werkelijke oase in
het bonte gewirwar der tropische grote stad
is het Hotel, vanzelfsprekend door palmen
beschaduwd, en natuurlijk het bed, dat een
Europese vorm en een niet-Europese bij
zonderheid heeft; het rolkussen heet "Hol
landse vrouw". Welk een zonderling Kul-
tuuroverblijfsel van de vroegere heersers!
Tong Tong is nu m.i. de plaats, waar
deze buitenlandse enormiteit, van een dom
me totok, even rechtgezet dient te worden.
Allereerst geloof ik niet, dat het rolkussen
een oorspronkelijke uitvinding is van ons,
Nederlanders, In Indië. Ik heb zo het idee,
dat het rolkussen in het Oosten al een
heel oude geschiedenis achter de rug, of
liever achter het hoofd heeft, langer dan
wij wel denken.
De naam "dutch wife" voor onze "bantal
gulung" of verkort "goeling" zal wel van
Engelse oorsprong zijn.
Iedere Nederlander weet n.l. dat de Britten
ons in het verleden niet steeds welgezind
waren, al minstens vanaf de Engelse zee
oorlogen tot na de Jappentijd toe.
Nog in maart 1814 maakte de grote Engelse
karikaturist George Cruikshank een spot
prent op prinses Charlotte van Engeland
en Erfprins Willem van Oranje. Dit was
naar aanleiding van de verlovingsverwikke
lingen rondom deze beide personen. Deze
latere Koning Willem II wordt op de prent
voorgesteld als een springende harlekijn,
waarbij Charlotte aan de touwtjes trekt. Al
weer een Nederlander gezien door Engelse
ogen. Overbekend zijn meest de Engelse
anti-Nederlandse uitdrukkingen, zij het niet
altijd ten onrechte: 'The fault of the dutch
is giving too little and asking too much",
dutch crossing, dutch trick, dutch courage,
dutch mirror (spionnetje), my old dutchy, en
nog veel meer, behalve dan "dutch wife"-
Maar het is bepaald onjuist, om de "guling"
of "dutch wife" kortweg te beschouwen als
een overblijfsel van de Nederlandse kolo
niale overheesing, zoals deze Tsjech het
voorstelde in zijn Indonesisch foto bijschrift.
Wie weet, ontstond dit woord "dutch wife"
wel in het begin van de 19e eeuw op Java,
toen Sir Stamford Raffles heerser was op
Java tijdens het Engelse tussenbestuur
(1806- 1811). In mijn jeugd zag ik reeds
twee rode gulings in het praalbed van een
dorpshoofd in het land van Minangkabau
op Sumatra. En onwillekeurig denk ik daar
bij aan het sprookje van de prinses met
de erwt van Andersen, met de afgebeelde
stapel rolkussens.
Als grappige bijzonderheid uit deze Hol
landse tijd kan ik van dit van oudtijds reeds
bekende rolronde hoofd- en beenkussen
vertellen, dat mijn Hollandse vrouw ook
voor mij een guling heeft gemaakt voor de
middag-rustbank van haar gemaal in onze
huiskamer. Aan de twee uiteinden van deze
met meubelstof beklede guling is een ver
siering aangebracht van twee oud-zilveren
ronde sierplaten, voorzien rondom van gaat
jes voor het aannaaien. Ik kocht ze dertig
jaar geleden in een "pandjeshuis" te Pame-
kasan op Madura. Ze stellen voor de af
beelding van een reigerachtige vogel op
één poot staande, die een slang achter de
kop grijpt.
Misschien gaat dit motief wel terug op
de Hindu-mythologie van oud Java, waar de
zonpe arend Garuda de aardse Naga of
wereldslang bestrijdt. SAMUDRADATTA
DE GOEDE COMBINATIE
Waar blijven nu de suggesties voor "de
goede combinatie"? Ik bedoel het juiste
samengaan van bepaalde gerechten. (TT.
15 mei). Een reactie kreeg ik al heel gauw
en wel van Mevr. Remy, 83 jaar. "Ze kookt
zalig", verzekerde haar dochter me; als ik
deze combinaties zie dan weet ik dat alleen
iemand met kennis van zaken die gemaakt
heeft!
Hier volgen suggesties van mevr. Remy:
1. Sajoer goedek - dendeng ragie - sambel
goreng kering tempe - lalap ketimoen -
telor piendang - boeboek kedelé.
2. Sajoer kerrie - ajam goreng - sambel go
reng ati - dendeng manis - sambel dje
roek - kroepoek.
3. Sajoer rawon - abon - frikadel goreng -
telor asin - sambel kemiri - kroepoek.
4. Sajoer bening - sambel tempe met ge
raspte klapper - dadar isi - bahwan togé.
5. Sajoer kiemloh - ajam goreng - sambel
lombok goreng - terih kering - tempe -
kroepoek.
6. Oerap - smoor ajam - frikadel panggang
- atjar tjampoer.
7. Petjel - gebakken diedèh - rempejeh -
kiembal oedang - empal.
8. Sajoer piendang koening - gebakken tem
pe - ajam goreng - kroepoek.
9. Sajoer oblok2 - gereh - telor asin -
rempejeh - atjar.
10. Sambel lètok - boemboe bali tahoe -
terih van vlees - kroepoek.
A. L. C. REMY-v.d.DOREN
14
