IS ONZE STRIJD GESTREDEN?
(f 1500.schoon in kas en verder eten,
drinken, transport en huisvesting, kortom
alles vrij). Wij brachten toneel, gamelan en
Javaanse danseres, pentjak (Anang alleen)
en krontjong. Daarna kregen we een enga
gement van 1 week in de Koloniale Ten-
toonstelliing in Parijs, ik meen zomer 1929.
Weer later kwam vorengenoemde hr.
Meijer uit Amsterdam ons vragen of wij
er niet voor voelden grammofoonplaten te
maken te Londen bij de Edison Bell. Hij zou
alles arrangeren; geen honorarium maar
weer alles vrij (dit was ook voor Parijs
zie boven geconditioneerd).
Er werden geloof ik 12 platen gemaakt aar.
2 kanten bespeelbaar - klein formaat, waar
de hr. Meijer dik aan verdiend heeft dooi
ze voor de radio Hilversum te laten spelen
en veel Hollanders een plaatje kochten en
vooral de oud-Indisch gasten en vriendjes
en vriendinnetjes van de Indische studen
ten. Meijer heeft ons naar aanleiding daar
van nog wel extra getracteerd op lekker
eten enz. maar wij hadden er rijk van moe
ten worden en niet hij.... Enfin basta.
Onze successen hadden tot gevolg dat
er meerdere Indische krontjong orkestjes
werden opgericht, maar daar weet ik de
namen niet meer van. Die muziek werd een
soort rage in Holland. Hoe het terugliep en
Eurasia tenslotte werd opgedoekt weet ik
niet meer.
Platen die veel aftrek vonden waren:
Krontjong Betawi, Krontjong Soerabaja,
Stamboel 1, Stamboel 2, Nonna Manis siapa
jang poenja, Kasian si Patokaan, Balengang
Saparoea, Rasa sajang kené, Wora wora
tjientjien, Djangan madi kali Persapèn, Nina
Bobo, Oh Ina nikéké (Menadonees Nina
bobo), Lief Indië, Wat brandt daar op de
bergen, Saja Doedoek soesah.
F. DE KOOK
Portals Nous
Mallorca
Raken wij ingeburgerd?
Is men aan Tong Tong gewend geraakt, is
er meer inzicht opgebouwd en komt er nu
een tijd van gezonder samenwerking?
Vragen als deze bereiken ons regelma
tig en wij betreuren het te moeten zeggen:
"NEEN!"
Ook al getuigt Tong Tong er niet van,
ook al houden wij onze rubriek "Van hier
en gunder" zo kalm mogelijk, ook al ver
mijden wij twisten en "zeggen meestal niets
terug", denk daarom niet dat onze be-
staanshorizon nu klaar en helder is.
Er is nog steeds veel (hatelijke) critiek
en er zijn doorlopend verborgen en open
lijke aanvallen. Er zijn ondermijnende ac
ties. En waar door ons fouten gemaakt zijn
in het verleden, worden ze ons eindeloos
aangewreven.
Ons bestaan is nog even moeilijk als elf
jaren terug... en onze gelederen worden
dunner en dunner... over niet al te lange
tijd zullen zij zó dun zijn, dat er geen
"zaak" meer op te bouwen valt. Dat is een
feit.
Vaak vraag je je dan af: wat voor plezier
heeft men toch in het afmaken van alles
dat toch ontegenzeggelijk GOED is aan
Tong Tong? Waarom men "de Indische
oudjes" (want dat ZIJN wij!) een laatste
gelukkige dag met wat dromen en wat ide
alen dit laatste geluk niet gunt. Waarom
men zo graag de knuppels uit het Indone
sische hoenderhok en het Nederlandse hok
ook in ons rennetje werpt om tweedracht
te zaaien, waar de andere hokken zélf niet
eens uit kunnen komen.
Iedere "criticus" of aanvaller wéét toch
dat ons bestaan ten einde loopt? Dat vóór
de eeuw is afgelopen De Laatste Indisch
man ten grave gedragen zal zijn, waarna
men met onze kinderen en kleinkinderen
"vrij spel" heeft? Waarom dan NU deze
onverdraagzaamheid?
Een lezeres die ons vanmorgen opbelde,
noemde één der hoofdoorzaken: dit is een
verwende samenleving. En zoals in elke
verwende schoolklas, in elk verwend gezin,
is men redeloos twistziek en hatelijk. Onze
lezeres sprak over het leven van haar
dochter in een "achtergebleven gebied",
waar de huisvrouw alles wat op tafel komt,
zelf maken moet. Niet zoals hier in Neder
land waar alle winkels zó uitpuilen van
rijkdommen, dat wij alles wat ons hartje
begeert kunnen kopen en niets meer zelf
hoeven te maken. Als er dus tóch al meer
is dan het gulzigste buikje op kan, waarom
maakt men dan nog zo felle opmerkingen
over Indisch eten of niet? Waar de textiel
winkels meer jurken en meer stijlen aan
bieden dan men kopen kan, waarom maakt
men dan zulke valse opmerkingen over
sarong-en-kebaja?
Wat ons in alle twisten verbijstert is
de volslagen nodeloosheid ervan. Maar
wat veel erger is: de volslagen blindheid
voor wat er - naast eventueel veel slechts
- aan GOEDS is in veel wat we doen.
Waar onze lezers en medewerkers letter
lijk overvloeien van mooie herinneringen
aan Indonesië, schijnen de anderen niet
alleen geen enkele prettige herinnering te
hebben, maar ze lopen voortdurend over
van ergernis over wat NU fout en corrupt is
of zou zijn. Alleen maar dat. Alleen maar
dét. Eindeloos. Met een verbijsterend ge
mak worden bij een kopje koffie de wreed
ste dingen uit de doeken gedaan over men
sen die wij kenden. Die vaak zó enorm
veel goeds doen, dat wij het hun gaarne
vergeven als ze eventueel dief of moorde
naar geweest waren. Wat een vreemde
mensen, die ook in deze maatschappij die
voedt en veiligheid geeft, alleen maar uit
kunnen zijn op eerroof (want dat IS het in
wezen).
Na een aantal beginjaren van gedach-
tenuitwisseling met deze "critici", zijn we
tegen wil en dank aparte maatstaven van
beoordeling gaan ontwikkelen, want
a. Tijd om elk twistpunt uit te knobbelen
is er niet,
b. ZIN om elke twist uit te zoeken, is
er niet.
We houden tenslotte maar één maatstaf
over: "Wat doet de afkammer uit zichzelf
aan GOEDS voor de samenleving?" En als
hij (zij) inderdaad goede dingen doet, né
men we zonder verder twisten zijn (haar)
aanval.
Wat we echter tot nog toe gevonden
hebben is dat zoveel onverdraagzame men
sen uit en voor zichzelf of anderen NIETS
goeds doen. Omdat vaak doodgewoon een
goede inborst ontbreekt. Ze zitten ergens
in hun hart met een kolossale leegte, die
zelfs met een weelderig leven niet gevuld
kan worden. Wat doet men dan? Die leeg
te vullen met ellendige gedachten of daden.
Doodgewoon OMDAT MEN OOK LEVEN
WIL. Dan leeft men DUS als Sjiwa, de
verdelger.
Natuurlijk (en helaas) is dit verschijnsel
niet alleen waar te nemen in onze eigen
gelederen. Wie kranten goed leest, merkt
dat deze geest ook leeft in de Nederlandse,
de Europese, de Aziatische maatschappij.
Het is een algemeen tijdsverschijnsel, van
een schrikbarende omvang. En zoals twee
duizend jaar geleden, bij het eind van de
Romeinse wereldbeschaving, kunnen ont
stelde toeschouwers alleen stamelen:
"Vergeef hen want ze weten niet wat ze
doen..."
En op deze barre wereldzee dobbert het
kleine Indische prauwtje van Tong Tong.
Hoe lang al? Hoe lang nog? Is een reddend
strand nabij? Of zullen wij kansloos ver
gaan!
Hoor eens.
We gaan alleen omdat Ergens een Op
perste Wil dat van ons verlangt. Die Wil
kunnen wij nóch meten nóch doorgronden.
We kunnen alleen gehoorzamen. En tellen
nóch de vóór- noch de nadelen.
Want alles in dit leven is Goed omdat
Het Moet... TJALIE ROBINSON
Mlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|l
EEN NUTTIG VOORDEELTJE
I Neemt onze DJAGOER ballpoint in
huis: I
«18 cm. lang, 11/2 cm. breed,
Driekantig van vorm; rolt nooit
1 weg; raakt nooit zoek!
Ligt lekker in de hand, schrijft een
koene, duidelijke letter.
Ideaal voor bureau of keuken.
Gaat héél lang mee;
vulling overal verkrijgbaar
Is een tanda-mata: Tong Tong in
goud opdruk.
Omdat we zo'n nuttig ding in elk
Tong Tong-huis willen hebben,
hebben we de prijs zo laag
mogelijk gehouden:
f 0,50 (incl. porto)
Sluit een postzegel van f 0,50 in Uw j
bestelbrief in (NIET op briefKAART
1 plakken!) en klaar is kees!
(P.S.: neem er TWEE. Voor bureau j
EN dapoer!)
iinim
5
