NA ZES JAREN GENTENGSCHOOL
STADSWAPEN
SLEUTELRINGEN
De stukjes in Tong-Tong en in „Het Meis
je uit Indië" over de Soerabaiase H.B.S.
en de Gentengschool wekten vele herinne
ringen op uit lang vervlogen jaren.
Jan Ball - die zat bij juffrouw van Dewal
in de zesde klas toen ik bij mevrouw Kei-
Ier in de parallelklas zat. Dat was in het
jaar toen de Gentengschool verbouwd
werd (schooljaar 1925 - 1926), en de zesde
en zevende klassen tijdelijk verhuisden naar
de K.E.S. (Koningin Emma School, tech
nische school).
De zevende klassen werden onderge
bracht in het hoofdgebouw, de twee zesde
klassen huisden in twee aanééngrenzende
lokalen in een bijgebouw. De muren van
deze lokalen waren niet opgetrokken tot
de zoldering. Tussen muur en zoldering
waren tralies, zodat wij, bij mevrouw Kei-
Ier in de klas, alles konden horen wan
neer juffrouw van Dewal haar leerlingen
uitfoeterde, wat nogal eens gebeurde.
Achter de galerij waar onze klassen la
gen was een ketella-veld en er vóór was
een ruimte waar de jongens tijdens de uit
spanning goalden. Die uitspanningen wa
ren een kwartier lang en achteraf kan een
mens zich verbazen hoeveel energie in
zo'n kwartiertje werd opgebracht. Drui
pend van het zweet verschenen de spe
lers in de klas, tot ergernis vaak van de
onderwijzeressen, die hun leerlingen te
vergeefs eraan herinnerden dat het „wil
de" spelen bij de eerste bel, na tien minu-
Ten moest ophouden zodat men tijdens de
(Vervolg Kedoek-ke-dje-glek)
weven en donker van kieur, maar ook lich
ter van kwaliteit en fleurig getint. Handig
en origineel als mijn moeder was, toverde
zij uit de lappen een rokje voor ons of een
kimono voor haarzelf, terwijl de rest meest
al bewaard bleef om de bedienden er met
lebaran mee te verrassen.
Wij zanikten om een van bamboe ge
vlochten mandje of rijstkokertje, een aarden
tjobeh of een echte kleine stenen moen-
toe en wanneer onze materiele verlangens
bevredigd waren en onze magen hongerig
begonnen te worden, hadden wij nog maar
één wens. Een flink stuk geroosterde dja-
dah, de koek die de specialiteit van Moen-
tilan vormde. Voor wij aan andere verlei
delijke snoeperijen ons te goed zouden
doen, moesten wij eerst ons rantsoen heb
ben aan de warme, witte plak koek.
Moe, maar voldaan, stapten wij 's mid
dags weer in de tram, die gewoonlijk zo
rhytmisch ,,kedoek-ke-dje-glek"te, dat wij
mee met Gemoek in een lichte sluier vielen
laatste vijf minuten kon afkoelen. Bij dit
goalen brak Frits Houdijk eens een been.
Ruimte tot hinken of touwtje springen
schoot er niet over en schaduwrijke bo
men groeiden niet op dit terrein waar wij
ons moesten ophouden. Wij, meisjes uit
de zesde maakten er het beste van en
brachten de uitspanning door met voor
lezen. Meestal was het Thea Everts (of
Evertsen) die las, daar zij in voorlezen uit
blonk. We hokten tijdens dat lezen in de
schaduw van wat struikgewas bij het ke-
telaveldje totdat daar een slang gesigna
leerd werd en dat terrein out of bounds
werd verklaard. Daarna werd het lezen
voortgezet op de galerij. We lazen op die
manier „De Drielingen" van Felice Jehu.
De K.E.S. was op Sawahan en een groot
aantal van de leerlingen kwam per tram
(de elektrische tram door Embong Malang).
Een rit eerste klas kostte een dubbeltje,
tweede klas 2 cent.
Er waren drie soorten scholieren in die
tram: (a) zij die op ouderlijk bevel slechts
eerste klas mochten reizen; (b) zij die
slechts centen voor tweede klas ritten
meekregen, en (c) die genoeg meekregen
om eerste klas te reizen maar geen stricte
orders zulks te doen. Met de financiële
positie van de ouders had dit weinig te
doen. Een van mijn vriendinnen wier papa
een jurist bij de rechterlijke macht was
behoorde tot de tweede categorie, en om
die reden reisden haar vriendinnen die in
groep (c) vielen (waaronder ook ik) ge
woonlijk ook tweede klasse.
Jongens die eerste klas reden waren
schaars.
Een van de levendigste herinneringen
verbonden aan die tramritjes is de keer
dat Pierre Eggermondt juist de tram miste
en haar subiet nazette. Vanaf het achter
balkon aangevuurd door zijn kontjos draaf
de hij met zijn schooltas onder de arm
in de gloeiende één-uurs hitte van Soera-
baia achter die tram aan en bereikte haar
vóór dat ze van de volgende halte vertrok.
Ondertussen werd van de Gentengschool
het paviljoen waarin de meeste lagere-
school-klassen gehuisvest geweest waren
en waarboven de Kippenren was (zie Emi-
lie Intveld: „De Genteng School" in „Het
Meisje uit Indië) omgebouwd. Toen wij
tenslotte naar Genteng terugkeerden was
dit paviljoen een dubbele galerij van
schoollokalen geworden. Beneden werden
de lagere klassen gehuisvest en boven de
hogere klassen. Teneinde gestommel, ge
duw en ongelukken op de trap te voor
komen moesten we in ordelijke rijen,
twee aan twee, trap op en trap af mar
cheren bij het tromgeroffel van Rudy Cas-
tens aan het hoofd van de rij. Dit peuzel
de natuurlijk weer een paar minuten af
van goalen, castie, hinken, touwtje-sprin
gen, en de rest.
Na zes jaren Gentengschool (een einde
loze tijd bijna voor een kind) had ik zó
genoeg van de Gentengschool en haar
juffrouwen, dat ik de zevende klas maar
oversloeg en examen deed voor de „Jon
gens H.B.S.".
Daarover een andere keer.
Graag zou ik willen weten hoe Tilly
Breeman-Obdeyn, uit Brisbane, (met man
Jan en zoon Frits) verwant is aan de fa
milie Breeman die ook de Gentengschool
bezocht: Jan, Tilly, Nelly (die bij mij in de
klas zat), Frits en nog een of twee kleine
broertjes.
Karin Perkins-Kunst,
Canada
IS DE HUMOR ER UIT?
Als we voor de samenstelling van een
nieuw nummer onze copymappen door
snuffelen, wordt ons toch wel duidelijk dat
zo zoetjes aan de vrolijke copy helemaal
op is gegaan. Hoe zou dat komen? Is al
les wat leuk is, zo zoetjes aan uitgeput
geraakt? Of kunnen we de gewone dingen
waarover we vertellen niet meer van de
vrolijke kant bekijken? Ook als ik bij ken
nissen kom, hoor ik maar heel zelden een
echt leuk voorval uit het oude Indie ver
tellen. Misschien is het in uw vrienden
kring wat rooskleuriger gesteld. Schrijft
U dan was voor ons op?
En nou maar wachten en uitkijken!
Vilma.
x
Twee nieuwe rijtjes: Djorongan - Letjes
Malasan - Ranoejoso - Klakah.
En verder-, Batoeporron - Korrot - Soe-
kolelo - Kwanjar - Karangraba - Batah -
Modoeng - Langkap - Patengteng - Keta-
pang - Kadoengdoéng - Boendeh - Paeng.
Amboina - Bandoeng - Banjoewangi - Batavia - Blitar-
Buitenzorg - Cheribon - Garoet - Madioen - Magelang
- Makassar - Menado - Malang - Medan - Minahassa -
Modjokerto - Padang - Palembang - Pasoeroean -
Pekalongan - Salatiga - Semarang - Soekaboemi -
Soerabaja - Tegal - Tjiandjoer.
Keuze uit de 26 bovengenoemde stadswapens. Uniek.
Als U er zelf al één heeft, koop er één als verjaars-
presentje voor later. 0,75 incl. porto per stuk.
12 Stadswapens-sleutelringen (naar vrije keuze) f 6,
(incl. port). De hele serie van 26, f 10,(incl. port).
10
