BRIDGE
van tijd en ruimte brieven van tijd en ruimtebrieven van tijd
„Neen, Tjaïlie, ik schrijf heus niet
meer. Vergeet niet dat ik twintig jaar
ouder hen dan jij en je weet hoe ik ge
leefd heb
Mijn bridge-partij is bijna uitgespeeld.
Je ként dat gevoel toch van gewoon
bridgen? Nog een paar kaarten maar
die je ook verliest. De partij was eigen
lijk vijf kaarten terug al uitgespeeld.
En voor velen van ons nog vóórdat er
één slag gemaakt kon worden: toen de
kaarten van de blinde werden openge
legd. En je zag dat je te hoog gecalled
had
„Adipati".
Zelfs het meest verloren kaartspel, Grand
Old Man, heeft zijn prachtige lessen voor
andere bridgespelen (het concours gaat
vér voorbij ons voort!). En daarvoor spelen
wij. Voor „Het Bridge", niet voor dit spel,
niet voor de manche en niet voor de rob
ber. En in Het Bridge zijn wij medekaart
spelers van God. En mogen wij Culbertsons
zijn en met „onfeilbare systemen" spelen,
maar eeuwig kwetsbaar blijven door onze
menselijke feilbaarheid of eeuwig eervol
blijven door onze moed om te spelen zelfs
met de catastrophe voor ogen.
Speel
Want van je menselijke eigenschappen
hangt af of jouw Goddelijke Medespeler bij
jouw verloren spel straks glimlacht en je op
de schouder klopt en zegt: „Well done,
partner!" En dat is „Hemel".
Speel gedurfd
Speel geen miezerig tweeklavertje om
straks bij het eind te merken dat je kaarten
had om Groot Slem Gedoubleerd Kwets
baar Sans Atout te kunnen spelen en gran
dioos te winnen. Dat is „Hel".
Goede bridgers zijn nog steeds de dur-
vers, niet de systeemspelers, die hun goed
gecallde partijtje in hun zak hebben. Bij
zo'n partijtje vallen échte bridgers in slaap.
Dat is b.v. de partij: goed gestudeerd -
verstandig beroep gekozen - koel carrière
gemaakt - banksaldo verdiend; pensioen
verdiend; A.O.W. gemaakt; plus alle toe
slagen plus electrische rolstoel aan het
eind. Dit is niet verwerpelijk. God weet
dat ook zó'n partij deksels moeilijk te spe
len en te winnen is. En „drie ruiten ge
maakt" is in alle eer en deugd verdiend.
Maar het is géén alleenzaligmakende
maatstaf. Als er drie miljard mensen op de
wereld bestaan, worden er drie miljard
partijen gespeeld op drie miljard verschil
lende manieren. En voor alle spelers is
ieder op zijn manier de hemel of de hel
weggelegd. Alléén dat: hemel of hel. Géén
systeem.
Njootje kan geweldig spelen en Soedar-
pian en fuselier Pannekoek. Op zijn ma
nier. Ik heb een baanwachter gekend van
de SS in Indië die letterlijk om hartenvrouw
speelde (hij won een meisje met kaarten
- zulke dingen gebeurden Er zit een ge
weldige short-story in. Misschien later
Hij wonen zij bleek schoppenvrouw
te zijn I Lach niet. Elk spel heeft gevaren
naast vreugden.
OUD ECHT INDISCH RIJMPJE.
„Kaki poot,
Roti brood,
Kapal boot,
Mati dood I"
De volgorde is nog goed ook.
Eerst op je eigen benen leren staan,
dan werken voor je brood, dan op
de Kapal en tenslotte hier de Grande
Finale
Het is om uitdagend te roepen:
„Traperdoelie sapperloot!" (om in
het rijm te blijven!). En dan dichten
Tong-Tong-ers er nog hoopvol bij:
„poetjoek baroe, nieuwe loof I"
En je weet, „Adipati", dat elke partij
spannender en mooier wordt naarmate het
vordert. Na de eerste snel gespeelde sla
gen, gemakkelijk, overmoedig, komen de
moeilijker slagen, waar je soms wel een
uur over zou willen piekeren, maar het kan
niet. Ook de bridge-partij heeft een Tempo.
Dan komen de érge blunders. Dan komen
de misslagen waarvoor je je later op je
hoofd slaat. En dan komen de momenten,
dat je logische verstand zegt: deze laatste
kaarten zijn verloren. Ik smijt ze maar met
een op tafel. „Vroeg dood". Maar de échte
speler speelt door. Want je wéét uit erva
ring dat de winnaar overmoedig en achte
loos kan worden. Hij had uit eigen hand
moeten spelen, maar speelt naar de tafel!
BLARRR! En je wint! Met je laatste kaart
kan je winnen als niemand het meer denkt.
Als er nog drie azen in 't spel zijn, schop
pen, harten en ruiten en klaver-troef was
uitgespeeld toch? Dan maak je met je klei
ne beroerde klaveren-twee „de slag van de
avond"!
Bridgen. Spelen met Schoppen (macht),
Harten (liefde), Ruiten (geld) en Klaveren
(eenvoud). Of Sans a tout: niets speci
aals, maar „alles troef". Hoe betoverend!
Welk een genie was de uitvinder van het
kaartspel om de diepere inhoud ervan, zo
als ook schaak een geniaal spel is om de
diepere inhoud ervan!
Sommige mensen blijven eeuwige zitters
aan de groene bridgetafel, vergetend dat
hun eigen leven „hoger bridge" is. Zoals
sommige mensen vergeten dat kamperen
„hoger kamperen" kan zijn. Ergens heb
ben ze een intuïtieve ontdekking gedaan
van een symboliek, maar in die symboliek
zijn ze blijven steken. Andere mensen spe
len nooit meer omdat ze „liever hoger
bridge spelen". En nog anderen weer doen
allebei.
Maar de enige maatstaf is „Het spel om
hemel of hel".
x
Wij zijn allebei oude spelers. Adipati!
Twintig jaren maken geen verschil. Ik ver
geet onze bridge-nachten nooit daar in
Yap Djenedweg No. 8. Ook tóen was ons
leeftijdsverschil twintig jaren. En ook toen
deed het er geen „sedot" toe of we vijf
of drie kaarten in onze hand hadden, maar
speelden we onze partij uit. En kreeg ik
als jonge overmoedige bridger van jou
vaak op m'n kop in de laatste vijf kaarten,
in de laatste drie... in de laatste! Weetje-
nog?!
Misschien zit er in die laatste kaarten
wérkelijk niets. Maar je speelde ze toch
uit. En rolde dan je nieuwe shagje. Onver
stoord, grinnikend, jzwijgend. Terwijl de
jongeren soms dondersteenden dat het 'n
aard had: als jij die kaart had gespeeld!...
als je daarmee uitgekomen was!
En jij wist toen al dat elke bridgepartij
zich voltrekt onder de leiding van een On
zichtbare Macht, dat wij niet te kiezen heb
ben „als ik het over mocht doen", dat na
kaarten „flauwe kul" is (waarom zitten we
toch zoveel ruzieënd na te kaarten over
Indië?), dat het „morgen ook een dag"
was. En dan slofte je naar huis in de nacht:
klès-klès-klès op je sloffen. En dan riepen
we je nog na: „Morgen weer Oom Pong!"
En je riep terug: „Okay! Morgen weer!"
En dan begon een hond te blaffen: Gong
gong-gong! in de tropennacht. En dan weet
je opeens dat honden wonderlijke wezens
zijn die zielen kunnen zien in de nacht.
Zó wonderlijk wordt het bridgen als het
laat wordt
x
En ik vergeet nooit Ouweheer Peters, die
als „daring young man" een fataal ongeluk
gehad had met zijn motorfiets en voor het
leven verlamd was vanaf zijn middel. Hij
had zo'n „absoluut verloren partij" na de
eerste twee slagen al. Hij genoot ervan
met ons jonge kerels te bridgen, jonge atle
ten, boksers, jagers. Wij bevoordeelden!
We waren zijn nimmer met afgunst be
schouwde vrienden. We haalden hem van
zijn huis op 's avonds, op een krosi males,
in optocht door Gang Lontar Sembilan.
Lol, joh! En dan „hantem kromo" tot twee
drie uur 's nachts (naar de droes met het
huiswerk!). Wij jong, vermetel, schallend
van levenslust; hij een „born looser". En
hij gaf ons vaak op ons falie, man, daar
lustten de gonggongs geen roti van! Hij
was moediger dan wij.
x
Ja, wij worden oud. De kaarten vliegen!
Maar hoe dierbaar wordt het spel! Hoe
(Lees verder volg. pagina)
EEN
ONOVER
TROFFEN
ARTIKEL
VAN
TONG TONG
HET MEEST
GEVRAAGD
RANTANG f 11,f 1.50 verzendkosten
Zoals U weet zijn onze rantangs afkom
stig uit oorlogsproductie, dus perfect alumi-
nium-alliage, solide model (je kan er in ko
ken!), keurige afwerking. Probeer zélf een
vergelijking met elke andere rantang!
Een nuttig ding dat tjoetjoek nog ge
bruikt over een halve eeuw
12
