tonitohI
BIJ DE VOORPLAAT
VAN HIER EN GUNDER
DIERBAAR PORTRET
Een merkwaardig gevoel van grote
dierbaarheid maakt zich van ons mees
ter als we dit portret bekijken. Pas dan
beseffen we hoe deze onbekende
vriend in ons werkelijke leven èn in
ons gemoedsleven een groter rol ver
vulde dan wij toén ooit beseften.
Dit sadopaard dat ons huiswaarts
bracht als we doodop waren van de
verzengende hitte, als geen mens, ja
zelfs geen straathond het smeltende
asfalt op wou. Dan kon hij met zijn ver
moeide gelaten sukkeldrafje kilometer
na kilometer afleggen om de Toewan
Besar of het dessa-vrouwtje voor vijf
en dertig centen of minder veilig thuis
te brengen.
Uren kon hij staan te wachten op een
blakerend stationsplein. Of eindeloos
geduldig staartzwiepend op een pasar
plein vol vliegen, 's Morgens heel vroeg
al weerklonk het monter geklikklak van
zijn hoeven in de serene ochtend. En
's avonds laat als we al bijna insliepen,
klonk nóg zijn geduldige hoefslag van
de straat tot ons door. Hij was bij ons
ons leven lang!
We zullen zijn gezwollen water-en-
dedek buik nooit vergeten, als hij tóch
voor ons lopen móest. Kroejoek-kroe-
joek-kroejoek! Of het slepend gerinkel
van zijn loszittende hoefijzer. En de
striemende slag van de zweep die on
vermoeid aanzette tot sneller.
Wat ons daarbij innerlijk bewoog tot
een graad, dat we het nóóit vergeten
zullen is zijn klachtloze dienbaarheid.
Zijn absurde martelarengeduld. En
nochtans zijn eeuwige opgewektheid.
Wat een filosoof!
Pas nu begrijpen wij na zelf een
leven vol dienbaarheid en erg veel ge
weeklaag achter de rug te hebben
dat wij dit paardje altijd bewónderd
hebben. Dat wij in hem een voorbeeld
zagen van hoogste menselijke levens
waarden: dienbaarheid - geduld - moed.
Dit paard en zijn leven is óns leven.
Hij heeft ons méér tot Indischman ge
maakt dan wij doorgronden kunnen. In
zijn slaven en lijden voor zover we
het konden aanvoelen hebben wij
kracht geput voor onze eigen lijdens-
en levensweg. Hier in Europa beklaagt
men het sadopaard om zijn onmens
waardig bestaan. In Indië bewonderen
wij het dier om zijn menswaardig be
staan van hoge standaard...
Hoor je hem weer briesen als hij
eindelijk weer drinken kan aan het sta
tionsfonteintje? In één minuut drinken
alle zorgen en lijden van vele uren
wegwissen? Wat een geeskracht had
deze vriend!
Voorwaar, als mensen en dieren een
hemel hebben, de hemel van het sado
paard moet de mooiste zijn van alle
maal..
En zijn portret op het omslag van
ons blad is een van de mooiste por
tretten die wij ooit hadden.
TJALIE ROBINSON
DE OPVOLGER
„Een opvolger voor jou Droom er
niet van. Het gaat niet om journalis
tieke of andere talenten; het gaat niet
om betere werksystemen of betere sa
lariëring. Het gaat erom of zo iemand
bereid is zich te laten kruisigenelke
dag weer opnieuw te laten kruisigen,
zoals jij doet. Wie wil dat?"
Jan Lowey Ball
Het proces dat zich laat definiëren
als ,,zich laten kruisigen" is in feite
een eenvoudig proces van eigenwijs
heid in de meest letterlijke zin van
het woord: het Indischman zijn is mijn
enige wijsheid. Elke inbreuk die ik mij
erop veroorloof, maakt mij automatisch
onwijs, dus ook onleefbaar. In feite
doet net me weinig wat men mij aan
doet, verdiend of onverdiend. Het is
,,de aard van het beestje". Het lot van
elke kat in elke kennel, van elke eend
in elk kippenhok. Er bestaat nu eenmaal
een bepaalde soort-orde" bij Indo's
en een andere soort-orde" bij Indisch-
gasten, die met de werkelijke psycho
logie, de natuur, weinig te maken heeft.
Die orde is langzamerhand ontstaan
en men leeft er (geloof ik) aangenaam
in. Een nog steeds ongedefinieerde
eigenliefde heeft me de waarden van
deze orde doen onderzoeken en de
meeste heb ik ondeugdelijk bevonden.
E.e.a. berustend op wetenschappelijke
gronden of op doodgewone eerlijk
heid. Maar daarmee verzet ik me dus
tegen bovengenoemde orde en ben
automatisch een „eend in een kippen
hok". Het curieuze is alleen dat kip
pen denken dat ik ook kip word als
ik lang genoeg ge-,,patol" wordt. En
dat maakt het hele kruisigingsproces
alleen maar idioot I
Bereidheid? Is een eend in een kip
penhok bereid om zich te laten patol-
len? IK ONTKOM ER NIET AAN. Even
min als de stalen staaf op de kerk
toren eraan ontkomt bliksemafleider
te worden als de hemel geladen is.
VOORTGEZETTE VENDUTIE.
„Je moet niet zo aandringen dat we
bij de Tong-Tong-toko wat kopen moe
ten. Of bij de boekhandel. Of dat we
lid worden van de Tropische Leeskring.
Of een Bruine Bus in huis nemen. Er
klinkt een ondertoon in van: als je het
niet doet, ben je een harteloze schoft
X.
(identiteit bekend)
Tut-tut-tut. Waarom zouden we verkozen
hebben naar Europa te vertrekken als de
democratische vrijheden ons niet zo had
den aangetrokken? Freedom for all! Huru-
kuü Wij doen mee. Punt. En niemand kan
er een schoft om zijn. Wij adverteren net
als elk ander blad. Niemand behoeft zich
er wat van aan te trekken.
Maar omdat wij Indisch zijn, roert bij
ons een bepaalde trek van een verouderd
geweten. We denken aan de venduties van
een collega of vriend die wat centjes wou
hebben voor z'n verlof. Dan kochten we
allemaal. Veel te duur en veel te veel. Dat
we net zo goed (of beter) elders ook ko
pen konden. Maar we deden het om hem
wat bijzonders te gunnen. En omdat dit
ook een plezier van óns was. Hier, in dit
rijke, vetbetaalde Europa kan iedereen met
vakantie naar het buitenland. Tang-goeng!
We hebben niemand nodigen tegelijk
zijn we arm omdat niemand óns nodig
heeft. Omdat er geen verbindingskanaal
is tussen ons en een nevenmens, waaruit
wij krijgen kunnen en waardoorheen wij
geven kunnen.
Mens zijn is (denken Indische mensen)
NIET zelfstandig zijn. Is: iets voor elkaar
zijn. Kameraad, hoeder, schenker... Het
is onmeetbaar en onzegbaar. Maar wie het
nog steeds weet, voelt zich geen schurk
als wij ,,Ajo luidjes!" roepen. Die kómt.
T.R.
WELKE MUZIEK
ZIT ER NOG STEEDS IN?
„Al ben ik zeker niet doof geweest
voor je sombere beschouwingen in Tong-
Tong, wil ik deze toch alleen maar zien
als de negatieve kant van ons werk.
Wat echter de positieve kanten betreft:
hoeveel zit er nog steeds in? Mocht jij
het werk niet kunnen voortzetten, waar
over heeft je eventuele opvolger direct
de beschikking?"
J. W. Schulte.
Over genoeg stapels copy om nog JA
REN te kunnen blijven voortgaan. In feite
hebben we NU elke maand zo'n ruime keu
ze dat wij tweemaal in de maand een blad
kunnen uitgeven van het dubbele aantal
pagina's en nóg niet bang te zijn dat we
er gauw door zullen raken.
Er is door alle lezers in de afgelopen
jaren méér ingezonden dan ze beseffen.
Zeer velen hebben teleurgesteld dat
hun copy niet geplaatst werd al lang
bedankt voor Tong-Tong, maar hun woord
leeft nog steeds. Als rijstkorrels wachtend
op de tijd dat ook zij mogen ontkiemen.
Er is PLENTY!
Verder hebben wij een kartotheek van
Lees verder volg. pag., onderaan
ONAFH. IND. TIJDSCHR. 12e IAARG. No. 7
Pr Mauritsl. 36, Den Haag - Telegramadres: Tong
Tong DenHaag - Tel. 070-54.55.00/54.55.01 - Giro 6685
Uitgave: Publ. en Handel Mij Tong Tong N.V.
Directie en Hoofdredactie: Tjalie Robinson.
Verschijnt de 15de en 30ste van iedere maand.
Prijs per nummer f 0,85. Abt. Nederl.: kwart, f 4,50;
halfj. f 9,— jaar f 18,—. Abt. Europa: jaar f 23.—.
Abt buitenl. (p. jaar en p. luchtp.j: Australië en
Nw. Zeeland f 63,—; Indonesië f 58,—; Z.-Afrika
en Z.-Amerika f 48,Canada en V.S. f 39,
Suriname en Antillen f 33,Abt. buitenl. (p. jaar
en p. zeepost): voor alle landen f 28,
ALLE ABONNEMENTSGELDEN ZIJN BIJ
VOORUITBETALING VERSCHULDIGD.
ADVERTENTIES KUNNEN ZONDER OPGAAF VAN
REDENEN GEWEIGERD WORDEN.
ZOEKT OP BASIS VAN DE NUTTIGE ERVARIN
GEN IN DE GORDEL VAN SMARAGD NIEUWE
INTERESSEN IN NEDERLAND TE WEKKEN VOOR
DE TROPENGORDEL.
De directie behoudt zich het recht voor hen die
schadelijk geacht worden voor het welzijn van
Tong Tong als abonnee te weigeren of af te
voeren.
2