DROOM
De rijststomers
goedkoper?
Natuurlijk zijn wij, oude Indischgas-
ten, dromers.
Ik zal u vertellen welke droom IE
DERE Indischgast heeft, vroeger of
later.
Hij droomt dat er weer een dorpje
voor Indischgasten mogelijk is ergens
boven Bogor. Of in Padalarang. Of
Salatiga. Of Lawang.
Een kampong eigenlijk.
Van heel eenvoudige huisjes van
gekapoerde gedek of van eterniet.
Waar Opa en Oma alleen wonen. Of
Opa alleen. Of Oma. En een kamertje
voor een bediende, die niet veel te
doen zal hebben.
Een huisje met een eenvoudig In
disch leven, dat gemakkelijk te beta
len valt van pensioen en AOW. En
waar je voor dat geld tienmaal zoveel
hebt als in Holland. En er dus veel
meer mee kan doen voor de mensen
van het land waarin je leeft.
Dat land, waarvan het volk begrijpt
dat al ben je nóg zo oud, je nog veel
voor de samenleving doen kan. Ja,
juist omdat je zo oud bent.
Bij dat Indische dorp, dat POELANG
zou moeten heten, kan een hele pasar
verrijzen met heel envoudige koop
waar, maar waarvan veel mensen een
goed bestaan zouden hebben.
We hoeven in dat dorp geen royale
sociale voorzieningen te hebben, noch
royale supermarkets om ons heen.
Daar zijn de bewoners al tévreden met
het zitten op een tuinbank onder de
boengoer voor hun huis, met tjapoengs
en stoeiende vliegers in de lucht, met
de verre klanken van een gamelan of
een ketjapi. En met een kooitje met
een koetilang. Of zo.
Er hoeven geen dure parken in dat
dorpje te zijn. Als elk huisje maar een
beetje tuin heeft, waar een boeah-
nona of een toeri kan staan. Of een
pagger met gandasoeli of paree. En
de bewoners van dit dorpje zijn tevre
den met een eenvoudig kerkhofje met
rose en witte kembodja.
Meer vullen we niet vragen.
Over deze droom heb ik met vele
Indonesiërs gepraat. Ze denken dat ik
gek ben. Ze begrijpen niet dat ik In
donesië daar indirect mee helpen kan.
Ze maken een optelsommetje en zeg
gen: koop liever elk jaar voor tien mil
joen kopra of koffie En Nederlan
ders zeggen: nóg meer geld het land
uit? We hebben alles veel te hard no-
TOKO TONG TONG is
Iedere zaterdag v. 12-3u.n.m. OPEN
Kom zelf kijken, uitzoeken, bestellen
en kopen
Alleen zaterdag verlaagde prijzen
Handdoeken, placemats, slofjes,
beursjes etc. etc.
Pr. Mauritslaan 36, bus 14 - lijn 10
Vanaf 1 oktober kan Tong Tong aan
zijn lezers de nu overbekende Philips
elektrische rijststomers verkopen tegen
LAGERE prijzen. Namelijk resp. f 39,95
voor de kleine rijststomer (1 liter) en
f 49,95 voor de grote (1,8 liter).
Ongemerkt heeft Tong Tong een
succes geboekt. De bij wijze van proef
neming in de Tong Tong-groep gelan
ceerde rijststomer is zó goed afgeno
men dat Philips ertoe besloten heeft
dit bijzonder nuttige apparaat nu te
fabriceren voor de hele Nederlandse
handel. Dit betekent dat de aanmaak-
kosten nu zó gedrukt kunnen worden
dat de rijststomer tegen een lagere
prijs in de handel gebracht kan wor
den.
Zo ziet U! Nooit bang zijn om een
initiatief te nemen. Indische inzichten
zijn vaak zeer goed. En net als met de
nasi goreng en de kroepoek komt heel
Nederland zéér gewillig achterna!
Hoewel onze lezers de rijststomer nu
bij elke Philips-dealer krijgen kunnen,
hopen wij dat men toch bij óns zal wil
len blijven kopen, ook al omdat wij voor
onze lezers de prettiger betaling hand
haven van drie termijnen. Zie verder
de advertentie op de laatste pagina.
dig. En ze weten zelf tóch al te goed,
dat ze voor het groter wordende be-
jaardenleger tóch niet meer kunnen
zorgen. Dat het wel goed zou zijn als
er minder ouden van dagen zouden
zijn om voor te zorgen. En dat zo'n
kontactkern in Indonesië, waar duizen
den druk mee zouden corresponderen,
zeker nuttige diensten zou bewijzen.
Nee, het praten over deze „droom"
helpt niet. Omdat hij zo onwezenlijk
klein en onbelangrijk is in deze over-
vette materialistische tijd. Of zouden
de mensen misschien toch wel wakker
worden, later? Toenggoe Njoo, toeng-
goe, Non
T.R.
V'
SHIPS THAT PASS IN THE NIGHT
Op 24 September overleed na een
kortstondige ziekte Dr. Robert Hans
van Gulik, waarvan sommigen weten
dat hij ambassadeur was te Japan en
Korea, anderen weer dat hij in het co
mité zat dat door de Indische Kulturele
Kring uitgenodigd werd een aantal In
dische manuscripten te beoordelen in
een prijsvraag, waaruit tenslotte „Anak
Kompenie" verdiend als prijswinnaar
uit tevoorschijn kwam. En zeer veel
mensen kennen Van Gulik uit zijn
meesterlijke „Rechter Tie" verhalen.
In feite zouden we hier een kolom kun
nen wijden aan het omschrijven van de
vele terreinen waarop Van Gulik zich
(altijd met een indrukwekkend mees
terschap) bewogen heeft.
Nu is hij niet meer.
Hij woonde schuins tegenover ons
kantoor en toen we hoorden dat hij
uit Tokio terug was, waren we steeds
van plan even bij hem aan te wippen
om kennis te maken. Vaak hadden we
„geen tijd", andere keren vergaten we
het helemaal. Maar zoals met alles
wat „binnen bereik" is, je denkt dan
altijd: „Morgen - morgen - morgen"
tot het voorgoed te laat is.
Zo hebben we tientallen lezers, met
wie we graag kennis hadden willen
maken, nooit meer gezien. En gek: hoe
veel verdriet dat kan doen hoewel je
deze mensen nooit „gekend" hebt.
Eigenlijk hebben we Van Gulik uit
zijn werken en daden tóch wel goed
gekend. Hij was namelijk één van die
zeldzame (en helaas in Nederland
steeds zeldzamer wordende) mensen
die Azië a.h.w. in hun vingertoppen
hebben, de Oosterse psychologie en
filosofie diep en bewogen kenden. Hij
behoorde dus tot dat helaas zeer klei
ne legertje van „marginalen" tussen
Oost en West, op wie onze hoop ge
vestigd is in het eeuwig blijven zoeken
over talloze barrières en ravijnen heen
van de Mens in Azië door de Mens in
Europa en omgekeerd.
Hoe wonderlijk is dit bestel in de
wereld, waarin miljoenen waardeloze
twistzoekers blijven leven en de wei
nige constructief denkende goede men
sen telkens weer van ons worden weg
genomen. Ships that pass in the night.
Alleen één overtuiging houdt de Hoop
toch gaande: daar waar zij heen gaan,
daar zal geen nacht zijn. Hoe meer
licht er zal komen waar reeds licht is,
hoe sterker het schijnsel zal zijn over
onze nachtoceaan.
Licht, kom terug!
T.R.
De TONG TONG-VERZAMELMAP
Artistiek uitgevoerd, een sieraad voor
Uw boekenkast f 5,95.
UIT BEPERKTE VOORRAAD
LEVERBAAR:
Receptenboekje Tong Tong '64 f 0,75
Receptenboekje Tong Tong '66 f 1,
EN WACHT NIET TE LANG MET:
Ons kookboek
"Van Mond tot Mond" 3,90
Over enkele jaren zijn al deze boe
ken uitgestorven; zorg dat U ze NU
in Uw kast hebt!