REISBRIEF UIT INDONESIË
EINDELIJK
We plaatsen deze brief van An-
neniarie eigenlijk met enige
schroom omdat wij uit ervaring
weten dat het met enthousiasme
schrijven over het Indonesië van
vandaag bij veel lezers niet wel
kom is. Indonesië is immers „le
lijk tegen ons" geweest? Dus
hoort er ook lelijk over gesche-
ven te worden! Nochtans is
de brief van Annemarie een
stukje eerlijkheid en een stukje
werkelijkheid en daarom plaat
sen we het met grote vreugde.
Lilian, Tjaliel
Nu mijn allereerste indrukken van Indonesië, nü na 21 jaar tijd! Er ging wel wat
door mij heen toen ik voor het eerst voet op Java's bodem zette! Jullie twee zijn
in gedachten steeds met mij samen mee geweest en ik heb zoveel mogelijk
getracht met 3 paar ogen te kijken en in me op te nemen!
In Djakarta logeerden we in hotel
Indonesia, een pracht hotel en zeer
artistiek en smaakvol ingericht, wijds,
ruim en groots! Men is in Djakarta
al aan Europese gezichten gewend
en men kijkt niet meer nieuws
gierig om. Merken ze dat je Hollander
bent, dan word je meteen aangespro
ken in het Hollands! Al rijdende in de
auto word je vaak vrolijk toegezwaaid
door jonge of oudere mensen, vaak
met de uitroep: „Dag, Oom, da-da!
Een keer hoorden we: „Dag meneer
en „Dag Vent"... om je gek te lachen.
De winkelmeisjes in bijv. het groots
opgezet warenhuis „Sarinah" (Bijen
korf van Djakarta) spreek je met „Zus"
aan en de mannelijke bedienden met
,,boeng"l Supermarket voor levens
middelen in Sarinah is vol heerlijke
snoep, manisans, sambel goreng, lem-
pers enz. enz. enz., waar ik o.a. heer
lijke assemkoekjes en nog veel meer
kocht! Een gewone portemonnaie of
portefeuille is daar niet te gebruiken,
want je loopt met pakken bankbiljetten
en munten bestaan nog niet! 1,is
plm. 40 rupiahs.
Zaterdag, 16 september, vertrokken
we naar Bandoeng.
Wat een prachtige tocht, rijdende op
een goede weg, die 3 maanden gele
den nog vol gaten was! Het is nu nog
steeds droge tijd en Djakarta is dan
ook stoffig en alle grasvelden en aloon-
aloons zijn gewoonweg verschroeid!
Onderweg nog veel militairen gezien.
Zes maanden geleden moet er nog
veel willekeur geweest zijn, zoals op
auto's of trucks schieten, die geen lift
wilden geven! Nu staan daar strenge
straffen op; 's avonds moeten ze alle
maal om 10 uur binnen zijn. Gevolg:
mensen durven 's avonds hun voor
galerijen weer te verlichten en de ra
men en deuren te openen. Er is be
slist veel meer licht zo's avonds en de
honderden stalletjes met lekkere mi-
noem- en makanan doen weer goede
zaken. Vooral Dick viel dit op, die in
april dit jaar nog geweest is en het
maar een somber geheel vond: Dja
karta bij avond!
Onderweg stopten we in Tjibinong
waar we veel oranje suikerzoete djer
oeks en mangga's, emping, dodol De-
pok enz. kochten. Wat een weelde en
overvloed aan vruchten daar in deze
buurt, we konden beslist geen armoe
de bespeuren onder deze vrolijk la
chende Sundanese bevolking. En Tja-
lie en Lilian. wat een rumahs-ma-
kan en kleine restaurantjes langs de
kant van de weg Djakarta - Bandoeng.
Ongelooflijk! Allemaal zien ze er zo
uitnodigend uit.
Verder stopten we in Bogor, altijd
nog mooi en schaduwrijk door de
Plantentuin en lange Kenarilaan. In
„Bogor Permai", bakkerij-restaurantje-
souvenirshopje, dronken we verrukke
lijke kopi toebroek met lemper, kwee
pisang terwijl mijn man en de salesman
zaken deden met de eigenaar. Ook
stopten we nog in „Lautan", een de
gelijke Chinese zaak, die een paar me
ter verder ligt. Allemaal vriendelijke,
hartelijke mensen en hun winkels zijn
schoon en aantrekkelijk!
Delmans, krètèks met hun vrolijk
klip-kloppende paardjes reden af en
aan en ook de V.W.'s (volkswagens)
van Indonesia: de betjas, zie je in gro
te getale rijden!
Plik-plok, plik-plok, nieng-neng! Ver
der gingen we langs Tjipanas met het
nog prachtig onderhouden paleis waar
Soekarno huisarrest heeft. Neen, ik
vergis me, dat is in Bogor waar hij
gevangen zit! Alleen met permissie van
de mil. commandant mag hij het paleis
verlaten.
Zo waren we ineens op de Poen-
tjakpas en dronken een kopje koffie
in „Coelijn", waar het nog altijd even
mooi is, de bungalows of pondoks nog
in goede staat (er worden veel nieuwe
gebouwd) en allemaal open voor va
kantiegangers en toeristen! Heb een
van de Coelijnbungalows bekeken, al
lemaal best met een cijfertje 7! M'n
pet af zoals ze dit al die moeilijke
jaren hebben gaande kunnen houden.
Wat een mooi uitzicht op de „Gedeh",
o, wat is het toch een mooi land!
Toen verder door Tjiandjoer (rijst-
buurt), Padalarang (papierfabriek) door
naar Bandoeng, waar we omstreeks
2 uur arriveerden! Doordat we onder
weg overal gesnoept hadden, djeroeks
gegeten, lempers, koffie gedronken,
hadden we geen behoefte aan een
lunch. Nu zag ik weer Bandoeng terug!
Logeerden in Hotel Homann, nog in
z'n oude, grandieuze, maar hier en daar
versleten stijl. Ik vind echter nog altijd
dat de voorgalerij en dansvloer groot
zijn. Alles nog in het oorspronkelijke
kleurenschema, vooroorlogse meubi
lair, rode versleten loper over mar
meren trap. O, fantastisch! Homann is
nóg het beste hotel in Bandoeng. Bo-
gerijen, nu „Braga Permai" nog goed
en als vanouds met lekkere icecream,
aardbeien uit Lembang met verse slag
room. Braga gezellig op zaterdagavond
bijna zoals van „toen froeher". Hotel
Preanger werkt ook nog, ook cijfer 7
en Klein Hotel Istana op Oude Hospi-
taalweg, heette vroeger Hotel Astoria,
geloof ik. Dit vertellen ons Chinese en
Indonesische kennissen Indonesië
is weer op de goede weg. De mensen
zijn zo lang geïsoleerd gebleven van
de buitenwereld! Overal heb ik het Pa
sar Malamnummer van Tong-Tong la
ten zien. Grote verraste belangstelling.
Tjalie en Lilian, dit had een korte
brief moeten worden, maar hij is toch
langer doordat ik eigenlijk zoveel meer
weet te vertellen. Tjalie, eigenlijk moet
jijzelf gaan, wie weet kun je nu zaken
doen voor Tong Tong Pasar Malam-
artikelen! O, ik zag toch zulke beel
dige en leuke dingen overal onderweg
zoals de man, die tampa's, koekoe-
sans, zeven en leuke manden van bam
boevlechtwerk verkoopt! Allemaal kam
pongnijverheid! Eenvoudig aardewerk
in de kampong gemaakt, bamboe
mandjes voor verpakking, omdat pa
pier te duur is! Nitour werkt weer en
is gehuisvest in Hotel Preanger te
Bandoeng. ANNEMARIE.
zijn ze uit, de gastdoeken! Ze kosten
f 3,per stuk. Het stel bad- gast-
doek f 8,
Wie reeds besteld en betaald heeft
krijgt zijn bestelling z.s.m. toegestuurd.
Wie doet er méér mee??
MOOI KWALITEIT ORIGINEEL
6
