VAN HIER EN GUNDER
Vervolg van pag. 2
verd, dat we ons met 'n magerder ge
worden beurs geen ijdele experimenten
meer veroorloven kunnen. Maar de
redactie zal zijn best doen om op een
andere manier in het gemis te voor
zien
BRIEFFLARDEN
,,En je hebt toch ook wel in de krant
gelezen dat overleden is Tilly" van
der Weijden - van Heutsz? Zij was
de oudste dochter van „DE" gene
raal van Heutsz en heeft altijd erg
veel voor Indische mensen gedaan,
vooral de verdrukte. Zo ook haar
man, de generaal-majoor Van Heutz,
die als eerste vertegenwoordiger van
het I.E.V. in de Volksraad zat. Wat
vergeten wij snel I"
Mies Roelofsma
En wat vergeten wij veel. Hoe ver
drietig weinig weten wij af van de vele
honderden Indische mensen, Blank en
Bruin, die direct of indirect zoveel voor
ons gedaan hebben. Is dan alles wat
nu alleen nog maalt de combinatie van
pensioen en A.O.W. zonder zelfs de
herinnering aan goede mensen? Laat
ons nochtans niet aflaten goed te blij
ven doen voor medemensen. Het moet
toch érgens wel zijn doel hebben?
„Oma Semie, die je ook goed kent,
is gestorven, 77 jaar oud. Zij heeft
nog tien maanden in het bejaarden
tehuis in Pasadena gratis ingewoond,
omdat ze verder niets had. Californië
is dus wel goed voor immigranten
Paul/Ida van Ligten
Een Javaanse Tjang heeft een onbe
zorgde oude dag gehad in het verre
Amerika. Maar Tjang was ook een
door en door goed mens, weet U. Wie
goed doet, goed ontmoet
„In Chacara „Tjemara" in Carambei,
Parana, Brasil, stierf in de ouderdom
van 82 jaren, betreurd door vele fa
milieleden en vrienden „Oom Bob":
Mr. Roeland Arnold Marie Vermeu
len
„Ik weet niet waar ik sterven zal",
klaagde eens droefgeestig Multatuli.
Wij weten het geen van allen, maar we
kunnen ons leven maken tot een zegen
van anderen - en dat is het enige dat
maalt.
Een poos geleden heeft in Tong-Tong
No 4 (30 aug.) de oproep gestaan om
de identiteit te ontdekken van een
meisje dat „verloren" is geraakt in
de oorlog. Dankzij hulp van vele
kanten zijn we nu te weten geko
men dat zij de dochter was van po
litieman Kamphuizen. Wij kunnen nu
verder haar moeder en zusje helpen
terugvinden.
Mevr. E. van Dijken
Wij zijn één grote familie: De Laatste
Grote Indische Familie. Als wij elkan
der niet vergeten zullen wij nooit al
leen zijn.
INDONESIË NU
Met plezier las ik de reisbrief van
Annemarie (TT no. 7). Hierdoor krijg
je een beeld van de werkelijkheid
zoals die nu is. En als 't toerisme
naar Indonesië gestimuleerd moet
worden, dan zijn juist deze brieven
belangrijk om een juist beeld te krij
gen van de reis, die men gaat ma
ken. Ik hoop dan ook dat er regel
matig zulke brieven in Tong-Tong
zullen verschijnen, van alle delen van
Java en de andere eilanden.
Dat geeft vertrouwen aan hen die
't land van geboorte nog eens willen
bezoeken.
M. Deinum.
de werkelijkheid zoals die NU
is En als over drie maanden de
werkelijkheid anders is, worden we dan
weer blijvend of lang boos? Annemarie
heeft nuchter en objectief geschreven.
Lees maar midden eerste kolom hoe
het in Indonesië was een paar maan
den vóórdat ze er kwam.
Vele van onze lezers willen Indone
sië zien als kinderen: alles moet altijd
even mooi en vredig blijven en dan
heeft dat land onze welwillende ge
nade. Men realiseert nog steeds niet
dat Indonesië zich aan het ontworste
len is uit een ontzaglijke revolutie met
vele ups and downs. Wie land en volk
waarlijk liefheeft, accepteert het ook
met zijn downs, is vergevensgezind en
opofferensgezind. Niet schoolmeeste
ren. Niet batjok. Geloof en hoop heb
ben. Als we prettige brieven uit Indo
nesië krijgen, blij zijn. Als ze niet ko
men, wachten.
T.R.
AGRESSIE
't Zit je blijkbaar dwars, dat de In
dische gemeenschap in Holland zo
zuur is, ruziemakerig, haatdragend,
agressief, explosief, in een woord:
onhandelbaar. En je vraagt je af waar
om? Eerst: waren ze in Indië ook zo?
Ik meen van niet. Misschien heb ik een
antwoord. Ik lees n.l. nu een boek:
„Agression" van Konrad Lorenz, een
groot bioloog. Zeer interessant. Hij
heeft ontdekt, dat bij dieren agressie
ingeboren is en dient om de soort te
beschermen. Maar die agressie heeft
z'n remmen. Bij roofdieren onder el
kaar is de rem de eigen wapens (tan
den, klauwen), bij de andere dieren
is de snelheid van de vlucht de red
ding en wordt de achtervolging ge
remd. Is de vlucht onmogelijk, dan valt
de rem weg en volgt er moord; twee
duiven in een kooi die gaan vechten,
vechten door tot er een dood is.
De mens is geboren met dezelfde
neiging tot agressie. De rem is daar
geworden: de moraal. Iemand die door
lopend gepest wordt, overwerkt is,
steeds geïrriteerd wordt (strijd om het
bestaan), en die doorlopend in nauw
contact is met z'n medemens moet z'n
moraal doorlopend te hulp roepen om
niet iemand op z'n bek te slaan. Op
een gegeven moment wordt het te bar
en hij knapt af. Iemand, wiens moraal
niet doorlopend belast wordt, knapt
minder gauw af onder moeilijke om
standigheden. Die is nog fris! Dat is
heel in 't kort, en misschien wat ver
ward, wat Lorenz schrijft.
Nu de Indischman. Die had vroeger
de ruimte, hij kon er op uit, hij kon
zijn agressieviteit kwijt aan voetballen,
jacht. Hij leefde ruim, had armslag (ik
bedoel niet geldelijk). Nu zit hij be
krompen, in een grote stad, boven op
elkaar, wordt doorlopend bekogeld,
geduwd, gepest, echt of vermeend,
m.a.w. hij voelt zich in de verdrukking.
Hij kan zijn agressiviteit niet meer op
de oude manier vredelievend kwijt.
Dus explodeert hij, maakt ruzie, is on
redelijk, „gevaarlijk". Uiterlijk mis
schien heeft hij 't rustig, van de wieg
tot 't graf. Maar God hoort hem brom
men. Hij heeft 't niet meer. Dus bijt hij.
Ziedaar.
Maar wat doen we eraan? Gelegen
heid geven om z'n agressie kwijt te
raken, zonder anderen te schaden.
Hoe? Open een ,,kanker"-rubriek, of
een ,,kanker"-club, waar ze eens flink
kunnen uitrazen, hou vliegerwedstrij
den met glastouw, richt een schiet-
club op, of een smijttent. Deze hou
ding van de Indischman is die van ie
mand in nood. Hem zijn gekanker ver
wijten helpt niet, integendeel. Hij moet
't kwijt.
Roep een stel op voor een kompoe-
lan en laat ze tekeer gaan. Ze hebben
niet eens antwoord nodig, 't te keer
gaan op zichzelf is al wat.
Nah, doe er mee wat je wilt, maar
lees dat boek van Konrad. Zeer ver
helderend. Poekoel teroes, o.k. maar
niet op die arme lui hun kop.
Dag Tjalie, yours
Ton.
(Nw. Zealand).
P.S. Deze mensen zijn in nood. Al
leen Liefde kan ze hieruit helpen.
Moeilijk Pè.
DUBBEL DOM
In de Tong Tong nr. 5 van 15 sep
tember trof ik op blz. 19 een artikel
aan met als onderwerp: „Thuis" in Su
riname. Het verhaal begint echter met
de woorden: Nu iets over Cura-
gao, en het handelt ook geheel over
Curagao.
Mevr. M. Klaassen.
Het artikel was goed, maar IK heb
er een verkeerde „kop" boven gezet.
Dubbel dom, omdat ik zowel in Suri
name als op Curagao ben geweest,
maar zoals het zo vaak gaat bij het
denken aan de West: vóór je het weet
haal je de namen door elkaar
T.R.
\v"f?rrH+i
19
